Hylakrant 2016

HYLAKRANT 2016

De paddenoverzet 2016 is op zijn einde gekomen.

2016/24 -3/04: Kleine achterhoede heentrek kondigt het einde van de paddenoverzet 2016 aan.


Het was nog nooit zo'n ideale trekavond dit voorjaar als afgelopen zaterdagavond, met  11 à 12 graden, zo goed als windstil, betrokken weer en zelfs een verdwaald spatje regen moest dit een topavond opleveren. Het bleef bij 4 heentrekkers en 1 duidelijke terugtrekker. Rond 22u15 heb ik de raapactie stopgeze: de paddentrek zit er zo goed als helemaal op.

We vermoedden het al na vrijdagavond, toen met slechts 9 graden wel iets minder zacht. Die avond leverde nog 16 dieren op, waarvan 5 koppels, wat overduidelijk nog op heentrek wees! Zaterdagavond geen koppels meer gevonden.

Ook op de poelen was er op vrijdagavond nog veel activiteit: in de Babbelbeekse Beemden was er veel bedrijvigheid en konden we bij het windstille weer het bruine kikkerconcert heel mooi waarnemen. Zalig om te horen! Afwezigen hadden weer eens ongelijk. Ook de bedrijvigheid is op de meeste poelen nu aan het afnemen, een duidelijk signaal dat de paddentrek 2016 er helemaal op zit. Eieren liggen er des te meer en het ziet er naar uit dat zonder veel ongelukken het goed voortplantingsweer is.

Volgens de ingegeven statistieken eindigt de paddentrek 2016 bij ons met 627 geregistreerde dieren: 520 gewone padden, 3 bruine kikkers, 2 groene kikkers, 48 alpenwatersalamanders, 1 vinpootsalamander en 15 kleine watersalamanders, 2 terugtrekkende padden of  561 dieren in totaal. 32 padden en 4 alpenwatersalamanders vonden ondanks onze bewaking toch nog een jammerlijke verkeersdood. Hiermee eindigt deze 21ste paddenoverzet op het Senthout qua aantallen op de 19de plaats, alleen ons startjaar 1996 en ons dieptepunt jaar 2014 doen het duidelijk veel slechter.

Tegenover 2015 is 627 dieren nog altijd ruim 200 dieren minder die werden geregistreerd. Omdat het tijdens de paddentrekavonden zelden geregend heeft en dat wel een paar keer gebeurde in de nachtelijke uren en 's morgens kan het best zijn dat we heel wat dieren hebben gemist. Zo hebben we slechts 3 bruine kikkers gevonden tijdens de paddenoverzet zelf terwijl er sinds jaren niet zoveel kikkerdril meer is gevonden. Ook dat is te verklaren met de droge avonden, want in jaren met veel regen vinden we altijd wel meer bruine kikkers.

Moeten we ons ongerust maken over deze statistieken? Neen, de tik die we in 2014 gekregen hebben zjn we te boven gekomen. 627 is niet goed, maar hoopgevend is alvast dat er sinds jaren nooit zoveel eitjes werden gelegd, de dieren die we vonden goed in het vet zaten (kerngezond  met andere woorden) en de Babbelbeekse Beemden werden uitgediept waardoor risico op te vroege uitdroging nu bijna onbestaande is geworden. Bovendien is de kwaliteit van het water er terug beter op geworden. We mogen ons dan ook niet laten ontgoochelen door het uitblijven van hoge statistieken zoals in 2006 en 2010. We hebben maar liefst de populatie aangesterkt met bijna 600 gezonde dieren waarvan er anders wellicht meer dan helft een gewisse verkeersdood tegemoet gingen.

Een dikke merci dus aan al diegene die zijn komen meerapen. De paddenoverzet 2016 was weer niet de makkelijkste paddenoverzet met veel kwakkelweer, veel te zachte winteravonden en veel vriesnachten in maart, vroeg gestart, lange periode ertussen en toch nog net op tijd geëindigd.

Nog dit: voor wie de watersalamanders wat beter wil leren kennen is de excursie van woensdag 20 april een absolute aanrader. I.s.m. Natuurpunt Land Van Reyen organiseert Regionale Hylawerkgroep Beneden-Nete een fuikenvangst op de poelen van Luitersheide, waarin de 3 watersalamandersoorten veelvuldig voorkomen. Ideaal dus om je kennis over kikkers, padden en vooral watersalamanders wat bij te spijkeren.

bijeenkomst om 19u aan de parking van de sporthal Luitersheide in Lint op woensdag 20 april 2016.

Met het afblazen van de paddenoverzet verdwijnt ook de Hylakrant weer uit de ether tot volgend jaar. Benieuwd hoe de paddenoverzet 2017 er dan  zal uitzien: wordt het weer een zoveelste zachte winter of gaan we nog eens een normaal verloop krijgen ?


Nogmaals hartelijk dank en tot volgend jaar!


-----------------------------------


2016/23 -31/03: Einde van de paddentrek is nabij.


Zowel dinsdag- als woensdagavond  leverden niet veel meer op. Toegegeven, het was geen ideaal paddenweer vermits de regen onze actieplaats links liet liggen. Dinsdag was het 7°, woensdag  8°C: temperaturen die dicht bij het kritische punt liggen.

Dinsdagavond werd er tot ieders verbazing niets gevonden op  1 verkeersslachtoffer na bij de laatste controleronde  waardoor een blanco-avond maar net vermeden werd. Was het te koud of was er geen heentrek meer? Er was wel veel activiteit op de poelen.

Woensdagavond vonden we  13 dieren (10 padden en 3 alpenwatersalamanders) met zekerheid heentrek want een paddenkoppel werd in de emmer gevormd.  Op de meeste plaatsen liggen de poelen vol eitjes en zijn er geen volwassen dieren meer te zien,  van alle gecheckte poelen lijkt het Senthout wel de enige uitzondering. Hier nog volop activiteit maar tegenover dinsdagavond ook hier opvallend minder koppels, nog wel massaal individuele mannetjes.

Voorlopig is er nog wat onzekerheid en dus nog iets te vroeg om de paddenoverzet 2016 af te blazen. Wanneer dan wel? Donderdag zou een regendag worden maar helaas ook nogal aan de frisse kant bij 9°C met een noordoostelijke wind erbij, of het nog regent in de avond is weinig waarschijnlijk. We hopen er toch enkele te vinden maar als dat niet zo is, is dat nog geen zekerheid dat het gedaan zou zijn.

Ook vrijdagavond lijkt nog niet goed genoeg te zijn met eerder heldere condities en redelijk snel afkoelend zodat de nacht eerder fris zal verlopen. Zaterdag dan volop zon en temperaturen die onder invloed van een zuidoostenwind stijgen naar zowat 16 graden, mogelijk nog  meer. Hier zal het in de avond wat langer zacht blijven, maar onder droge heldere condities zal het kwik toch snel zakken, ook die avond hopen we op enkele dieren. De avond waar we nog naar uitkijken is zondag. Door de zuidenwind loopt het kwik overdag op tot mogelijk wel 20 graden met eerst zon maar tegen de avond aan meer wolken waardoor het uiterst zacht zou blijven en zelfs kans op een drupje regen. Met die condities moeten we normaal gezien massaal paddentrek hebben, maar mogelijk is die eigenlijk helemaal voorbij.

Zolang nodig, zijn wij als dagverantwoordelijken nog altijd paraat, donderdagavond in alle geval vanaf zowat 20u40. Ook de terugtrek kan pieken en ook dan kunnen de dieren hulp gebruiken. Wie dus nog padden wil zien, kom donderdagavond af, want de laatste avonden gaan in. Kruipt er niets over straat, dan kunnen we altijd met de zaklamp in de poelen gaan schijnen en kan je de kapriolen van mannetjes padden bewonderen, misschien een bruine kikker horen knorren en nog iets meer kans om zwemmende salamanders te zien. Zeker de moeite,  maar wees snel want vlak na de eierlegging zijn de dieren ook daar weg. Wanneer dat is gebeurt, is de paddentrek voorbij en hoe goed je ook nog zoekt, de kans dat je nog iets vindt op de weg is zo goed als nihil.

Met de dieren erbij van woensdagavond hebben we op Senthout een subtotaal van iets over de 600 dieren. Dat cijfer is niet zo goed, zelfs een 250-tal minder dan vorig jaar, maar nog altijd een 450-tal dieren meer dan in 2014. Het kan zijn dat dit cijfer nog een klein beetje aandikt maar spectaculair zal het niet meer zijn.

Nog eventjes en de paddentrek 2016 is voorbij. Wellicht wordt het einde officieel in nummer 24 aangekondigd.

Tot op het terrein!


-----------------------------------


2016/22 -29/03: Padden kabbelt verder.


We zitten midden in de paddentrek, het weer wil echter niet meewerken dit jaar. Dan krijg je al eens een regenzone te pakken, zit de timing niet goed. Paaszondagavond was het 8 graden, droog met opklaringen en veel wind waardoor de gevoelstemperatuur nog een pak lager lag. De regen kwam pas om 1u00 binnen denderen. Vandaag hetzelfde liedje: droog met een gure wind en zo'n 8 graden. Toen er rond 23u een stevige bui kwam, daalde het kwik ineens naar 5 graden en kwamen er niet  meer beesten dan op de vorige rondjes.

Beide avonden op het Senthout leverden een 30-tal dieren op elke avond, waardoor we nu op een zucht zitten van een subtotaal van 600 dieren geregistreerde dieren. Als we het cijfer van vorig jaar willen halen moeten er nog 250 amfibieën de oversteek wagen, maar het blijft een vraagteken of we dat cijfer halen of overtreffen.

De poelen zijn nu duidelijk serieus bevolkt, eitjes zijn tot op heden helaas nog niet gevonden. Vanavond hoorden we  voor de eerste keer knorrende bruine kikkers.

Dat zal binnenkort veranderen: veel eitjes maar weinig padden. De vraag die zich stelt: hoelang duurt de heentrek en dus de paddenoverzet nog, want onafgezien het weer: elke avond zijn er wel trekkers. Zolang we koppels zien zit het goed en is er duidelijk heentrek. Dat was vanavond nog het geval op straat en in onze verzamelemmers waren alle vrijgezellen op een kort tijdstip gekoppeld geraakt.

De weersvoorspelling voor de komende dagen blijft wisselvallig met regen en buien, maar ook droge perioden met soms brede opklaringen (die hopelijk niet in de avond vallen). Het zou moeten regenen tussen 20u00 en 23u00: dan komt alles wat nog achter zit te voorschijn. Nu zie je twijfel bij de dieren en ook vlotte snelle oversteken wat er op wijst dat ze het weer niet erg aangenaam vinden.

Die wisselvalligheid gaat er vanaf donderdag en zeker vrijdag uit. Donderdag lijkt een grijze kille dag te worden met tijdelijk noordoostelijke vochtige lucht, maar vanaf vrijdag breekt de lente door en weet zuidelijke lucht ons te vinden. Zowel zaterdag als zondag zit er mogelijk 20 graden in met heel wat zonneschijn. Door de zuiden- en zuidoostenwind blijft het ook in de avond zacht, maar wel kurkdroog met een heldere sterrenhemel. Dat lenteoffensief blijft echter niet duren, want nieuwe storingen schijnen toch de weg te vinden vanaf zondag of maandag. Het blijft wel redelijk zacht, goed paddenweer dus ... maar voor hetzelfde geld is de grote paddentrek dan alweer voorbij.

Morgen (ook al lijkt het weer naar de frisse kant, zeker in het begin van de avond) zal er trek zijn, maar hoe intens? Het is afwachten, maar code oranje lijkt me toch haalbaar. Als er wat neerslag bijkomt en de wind  het wat kalmer aan doet , kan dit steeds code rood worden.

Tot dinsdagavond of enkele andere avonden deze week!


-----------------------------------


2016/21 -27/03: Voorspeld topavond(je) komt uit.


De topavond die gisteren werd aangekondigd was minder top dan gehoopt, maar met 95 dieren was het zeker één van de betere avonden. Het was wel zacht met zo'n 14 graden dalend naar 12 graden, maar het bleef droog, het was  licht bewolkt en bovendien stond er een wat gure wind. Geen ideale omstandigheden maar we hebben nu toch al een subtotaal van ruim 500.

De regen was om 22u00 uur voorspeld, maar kwam pas in de loop van de nacht rond 2u30. Wellicht kwam de paddentrek met die regen terug op gang, nadat hij om 23u00 zo goed als plat lag door de wind en de opklaringen die het aan de grond lieten afkoelen. De laatste controleritjes leverden maar af en toe iets op.

Fijn te zien was dat we gisterenavond weer heel wat mensen mochten verwelkomen als nieuwe rapers. En ook al vond niet iedereen veel padden, de avond leverde wel 4 soorten op. In de drukkere straatgedeelten zorgden deze enthousiastelingen voor afremmend verkeer en voor velen was dit een eerste kennismaking met salamanders. Op de poelen konden we met een zaklamp heel wat activiteit vaststellen. Gisteren trokken er opvallend veel vrouwtjes pad en 9 koppels. Daar waren enkele dikke exemplaren bij, eentje van om en bij de 15 cm (een dame op leeftijd dus). Die koppels werden dan ook in de poel losgelaten, samen met 2 bruine kikkers en enkele alpen- en kleine watersalamander. De toekomst lijkt opnieuw verzekerd!

Nog even naar vrijdagavond terugblikken: zoals verwacht werd dit een rustige avond met slechts 9 dieren. Logisch ook: helder en amper 5 graden. Hier zaten we heel juist met de voorspelling.

We zitten nu midden in de paddentrek. Voorlopig wijst er nog niks op dat de paddentrek gaat stilvallen. Eitjes worden hier en daar al gesignaleerd, maar echt veel zijn het er nog niet. Dat zal nu heel gauw veranderen want de poelen zijn al goed bevolkt.

En het weer? hoe gaat dat evolueren?

Na de doortocht van een snel doortrekkende regenzone vannacht zitten we nu in opklaringen maar door koude bovenluchten ontstaan er enkele stevige buien met kans op onweer en hagel. Wellicht nemen we die buien vanavond nog mee, al zullen ze in intensiteit geleidelijk afnemen. De wind die speelt een belangrijke rol. Een actieve depressie heeft op 48 uur de oversteek gemaakt vanuit Amerika om zich te settelen boven de Britse eilanden. Het windveld daaraan verbonden krijgen we op paasmaandag met tijdelijk rukwinden tot 100 km/h, echt onstuimig stormweer dus. De kans op regen is groot. De rest van de week blijft het wisselvallig met geregeld regen of buien. Wellicht zal er heel de komende week paddentrek zijn.

Vanaf het weekend of misschien al eind van de week neemt een hogedrukgebied gelegen boven centraal Europa het over. Deze keer leidt dit niet tot koude noordoostelijke wind, maar tot zeer zachte zuiden- of zuidoostenwind. Volgend weekend zou er zelfs een dikke 20 graden inzitten.

Elke avond zal er paddentrek zijn tot de paddentrek gedaan is, wanneer is nog niet geweten. Wie dus een keertje wil komen meedoen, kom gerust langs; zelfs bij kwakkelavonden is er altijd wel iets te zien.


-----------------------------------


2016/20 -24/03: Paaspadden !


Ondanks de noordwestelijke luchtstromingen, heel beperkte regen en temperaturen die flirtten met het kritisch minimum   was er afgelopen avond wel wat activiteit. Het is duidelijk: vooral de padden hebben nu lang genoeg gewacht om aan de grote trek te beginnen. Ook in de poelen is er stilaan meer beweging te zien.  Er was wel wat verschil in intensiteit: op de ene plaats kende men een zware piekavond, in het Senthout maar ook nog op andere plaatsen bleef die voorlopig uit. Maar met gemiddeld 50 dieren/avond  bij ons gaat het subtotaal nu al ruim over de 400 geregistreerde dieren.

Vanavond was het zowat 8 graden met tussendoor soms een  weinig gemiezer. School de Dagpauwoog was ook present. Na een tijdje wachten vonden de leerlingen vanaf 19u40  enkele padden. In totaal 31 dieren werden na een educatieve uitleg samen met de leerlingen vrijgelaten in de Babbelbeekse Beemden. Na hun vertrek vonden we nog geregeld wat dieren waardoor we voor de avond uitkwamen op een totaal van 52.

En hoe moet het nu verder met onze paddenoverzet 2016? We kondigen het al even aan, maar de weerkaarten zullen door elkaar geschud worden. Dat begint al vannacht met een flinke plas water die tot vrijdagmiddag blijft doorgaan. Daarmee is de blokkage van Atlantische stroming doorbroken. Het wordt dus wisselvallig met soms heel wat nat. Lagedrukgebieden nemen de zaak over, maar vrijdag is de vreemde eend in de bijt, want tegen de middag klaart het op en kan polaire lucht ons toch weer even aandoen.  Vrijdagavond vroeg in de avond verwachten we dus nog wat paddentrek maar echt veel zal het niet zijn en het zal wellicht ook snel stilvallen.  Zaterdagavond lijkt dan weer een pak interessanter te worden en dit zou wel eens de grote piekavond  van 2016 kunnen worden. Overdag schijnt de zon en die jaagt, geholpen door een zuidelijke wind, het kwik naar  14 tot 16 graden. Tegen de namiddag zou de bewolking snel toenemen bij het naderen van een actief regenfront, dus blijft het lang warm. De timing van de regen is nog niet exact gekend maar zou rond 22 uur onze regio bereiken. Zacht, vochtig en later dus mogelijk regen: dat wordt een echte topavond met trek van schemer tot licht worden. Zondag krijgen we achter dat front een stel buien te verwerken door koudere bovenluchten waardoor hagel en onweer zeker mogelijk is. Zondagavond zal eerder guur aanvoelen maar gezien de nattigheid zal er wellicht wel veel trek zijn. De rest van de week blijven de maxima overdag rond 10 graden hangen en tijdens de nachten is 4 graden het absolute minimum. Ook deze avonden moeten afhankelijk van de opklaringen wel enige paddentrek opleveren. Vanaf donderdag dan schijnt veel zachtere oceaanlucht ons te bereiken met misschien wel een 17 graden, maar  ...: de weermodellen zijn nog niet zeker.

De avond waar we met zijn allen naar uitkijken is dus zaterdagavond. Wil je een drukke paddenoverzetavond meemaken dan lijkt zaterdagavond toch wel de avond te worden! We kunnen alle hulp dan ook goed gebruiken maar wees niet ontgoocheld mocht het toch wat minder zijn. Verkeersslachtoffers vermijden is het enige doel van de paddenoverzet.


-----------------------------------


2016/19 -21/03:  Het weer net genoeg voor matige paddentrek


Voor echte zware paddentrek met piekavonden wil het weer voorlopig  nog niet mee, maar vanavond zaten de weersomstandigheden net goed genoeg om een matige paddentrekavond uit de brand te slepen en dat was toch eerder onverwacht. 60 dieren (enkel padden) werden er bij ons op het Senthout geregistreerd.

Wat is er gebeurd? Het hogedrukgebied dat ons al de hele tijd in de ban houdt is wat platter geworden waardoor iets zachtere lucht ons vanuit het westen met een boog via het noorden kan bereiken. Daardoor hebben we overdag geen 7 à 8  maar  10 tot 11 graden. Als zoals vanavond het wolkendek in de avond dan ook gesloten blijft  krijg je  bij het vallen van de avond 8 graden, langzaam zakkend naar 6 graden rond 22u. Blijkbaar was dat voldoende om matige paddentrek te generen zeker als dan ook een klein spatje motregen (amper zichtbaar) de vochtigheid ook nog eens wat beter maakt. Mocht het vanavond uitgeklaard zijn,  zou er wellicht nauwelijks iets geweest zijn wegens te koud. Het hangt de komende twee avonden dus echt af van de details - in de avond die niemand op voorhand goed kan inschatten - of er paddentrek zal zijn en hoe intensief die zal zijn, want tot woensdagavond blijven we in die vervelende noordwestcirculatie zitten met kille vochtige lucht.

Interessanter wordt de meest actuele weersvoorspelling. Ze geeft aan dat dit hogedrukgebied nog verder inzakt waardoor west-zuidwestelijke luchtstroming op gang kan komen vanaf donderdag. Alle weermodellen zijn het nu eens en dat is dat we echt nodig hebben voor intense paddentrek.

Een eerste storing zou ons  woensdag al bereiken maar dit ding zou  door de hogedrukwerking nog steeds weinig actief zijn. Anders is het gesteld met de 2de storing die in de nacht van donderdag op vrijdag een portie malse regen zou brengen. Hierdoor zouden de nachtminima  in de buurt van de huidige dagmaxima liggen. Als dit scenario doorgaat mogen we zeker een serieuze piekavond verwachten. Heel het paasweekend neemt deze zuidwestcirculatie het over, met zondag een derde storing. Zaterdag  wordt het zelfs 14 graden overdag en de minima gaan vanaf donderdag nooit meer onder de 5 à 6 graden. Dat zou ook de hele komende week zo blijven met geregeld een lading regen erbij.

 

Samengevat: de tijd van op de lauweren te rusten is na vanavond voorbij. Waakzaamheid is de komende avonden (di-woe) heel belangrijk: zeker bij gesloten wolkendek koelt het net niet snel genoeg af om de padden in hun schuilplaatsen te houden, dat is vanavond gebleken. Afhankelijk van het aantal opklaringen of juist een bui in de avond, zal er al dan niet wat of juist redelijk veel paddentrek zijn. De amfibieën zijn er duidelijk klaar voor, wij nu ook, nu het weer nog … en dat lijkt dus vanaf donderdag te gaan gebeuren. Dit paasweekend mogen we ons opmaken voor de grote paddentrek, maar vanavond toch ook al een beetje.

Tot op de paddenoverzetplaatsen zou ik zo zeggen: het spektakel lijkt nu echt te gaan beginnen!


-----------------------------------


2016/18 -19/03:  Begint de grote paddentrek  volgend weekend?


Half maart krioelen de poelen normaal gezien van de parende kikkers en padden, zijn we overal kikkerklompen en snoeren aan het tellen en zetten we zowat elke avond padden over: dit zou voor paddenoverzetters en herpetofielen het hoogtepunt moeten zijn. Helaas,  ondanks de (te) vroege paddentrek eind januari: niets van dit alles. De dieren die toen de poelen al bereikten wachten op betere tijden om aan hun paarritueel te beginnen. De rest wacht nog steeds in hun winterschuilplaats op betere tijden, zelfs al kriebbelt het bij de beestjes. Het bewijs daarvan de 3 mannetjes pad die dinsdag bij zowat 6 graden en vochtige lucht toch door onze dagverantwoordelijke zijn waargenomen. Ook op andere plaatsen waren er enkele mannetjes die het waagden, maar verder blijft alles rustig. Gisterenavond was er zoals voorspeld vochtiger lucht, maar  na 5 toertjes rijden: nog altijd niks. Het was tegen beter weten in, want het  was  allerminst paddenweer door de kille noorderwind met zo'n 5 graden op de thermometer. Rond 19u40 dan maar onverricht terzake naar huis.

Voorlopig ziet het er  nog niet naar uit dat de grote paddentrek volgende week gaat beginnen. Een sterk hogedrukgebied dat zich langzaam wat meer westwaarts verplaatst houdt alle zachte lucht tegen. Aan de oostflank van dit hoog stroomt vochtige  maar kille lucht uit het noorden tot het noordwesten naar onze streken. Het gevolg: overwegend grijs maar kil weer met hier en daar een geluksopklaring of een verdwaald spatje motregen. Vooral dit laatste is voor de paddentrek belangrijk, want dat spatje motregen kan elke avond voor een code geel zorgen. Maandagavond is er de meeste kans voor omdat een fel verzwakt front dan zou overtrekken. De temperaturen willen echter niet mee en met maximaal 6 à 10 graden moeten we tevreden zijn. Door de wolken zijn we wel de nachtvorst kwijt. Dit weer van vele tinten grijs blijft aanhouden tot zeker donderdag. Vanaf vrijdag en zeker in het weekend beweegt er wat op de weerkaarten, maar hoe is nog niet exact geweten. De weermodellen zijn het niet eens:  2 zijn gunstig voor paddentrek, het andere laat het slot op de deur.

Tot donderdagavond zijn we dus gerust dat er niets of heel weinig paddentrek zal zijn, maar vanaf vrijdag zou het dus wel eens kunnen beginnen. Ik laat jullie binnenkort meer weten als de weermodellen het wat meer eens zullen zijn. Wordt vervolgd!

-----------------------------------


2016/17 -14/03:  Hogedrukweer blijft, maar er verandert wel iets


Het is de eerste keer sinds oktober 2015 dat het al zo'n lange periode droog bleef. De oorzaak hiervan is een krachtig hogedrukgebied dat niet van wijken wil weten. Voorlopig blijft het zo goed als droog, maar er verandert wel iets want het hogedrukgebied gaat een beetje op wandel. Vandaag was het stralend zonnig weer met een schrale frisse NO-wind, maar omdat het hogedrukgebied zich van Scandinavië naar Schotland heeft verplaatst ziet een heel zwak warmtefront vanuit het noorden de kans om ons dinsdag een overwegend grijze dag te bezorgen. Op een verdwaald plaatselijk motregendrupje na zal er evenwel geen neerslag vallen. Dat warmtefront brengt aan de grond niet meteen superzachte temperaturen: die schommelen morgen zonder veel zon met veel moeite rond de 10 graden. De luchtsoort wijzigt wel:  in de hogere luchtlagen wordt het  een pak warmer waardoor het wat zachter (minder schraal) zal aanvoelen. Met de passage van dit zwak warmtefront wordt de continentale droge lucht vervangen door maritiem vochtige lucht. Nog een ander effect is dat er bewolking is in de avond, waardoor het in de avond veel minder en vooral minder snel afkoelt. Mogelijk zullen enkele dieren het erop wagen gezien het ondertussen al half maart is, zeker op wat meer beschutte plekken, maar denk nu niet dat de grote paddentrek zal losbreken. In de loop van de nacht van dinsdag of woensdag of woensdagmorgen trekt een zwak koufront over en klaart het terug op: de van oorsprong koude continentale lucht is terug en brengt ons terug de zon. Vrijdag lijkt zich dan opnieuw een gelijkaardig scenario voor te doen met opnieuw een zwak warmtefrontje waardoor we opnieuw in vochtige maritieme lucht komen. Deze keer zou de continentale lucht niet terugkeren, omdat het hogedrukgebied zich ten westen van ons gaat leggen: hierdoor wordt en blijft de stroming een tijdje noordwestelijk. Actieve regenzones met Atlantische zachtheid komen er nu helemaal niet meer in. Van over de Noordelijke Noordzee wordt vochtige lucht naar ons gestuurd met veel bewolking, maar vanuit het noorden/noordwesten krijgen we natuurlijk niet de broodnodige zachtheid. Samen met het opsteken van de noordnoordwestelijke stroming zouden de dagmaxima dalen van 10 naar zowat 6 à 8 graden. Ondanks een weinig neerslag en wellicht geen nachtvorst meer, toch weinig kans op een stevige paddentrek. Ook de vooruitzichten voor volgende week geven  paddentreksgewijs geen hoop op topavonden. Voorlopig blijft het wachten op beter weer en bij twijfel gaat onze dagverantwoordelijke wel eens een kijkje nemen. Vanavond is dat zeker niet nodig maar afhankelijk van de bewolkingsgraad of  een spatje motregen heel misschien: vandaar  code geel voor dinsdag en vrijdagavond.


-----------------------------------


2016/16 -08/03:  Weerpatronen helemaal gewijzigd

Er doen zich op de weerkaarten spectaculaire wendingen voor  die niemand had zien afkomen. In een eerdere voorspelling gaven we aan dat iets mildere zeelucht ons land zou bereiken vanaf donderdag of vrijdag: dat scenario is ondertussen volledig van de kaart verdwenen. Woensdag zou een kletsnatte dag worden en de weersverandering in gang zetten, maar de voorspelde storing verbonden aan een lagedrukgebied zal  ten zuidoosten van ons door trekken. Enkel het zuidwesten van België zou tijdelijk regen krijgen en daarna klaart het vanaf het oosten op. Deze depressie gaat boven Midden Frankrijk uitregenen/sneeuwen en lost volledig op, want bij ons begint de luchtdruk te stijgen. De eerdere depressie die ons de iets mildere zeelucht moest brengen trekt niet naar het zuiden maar naar het hoge noorden. Door de drukstijgingen ontstaat er een langgerekt hogedrukgebied van de Azoren tot ver in Scandinavië en die houdt alle vochtigheid vanaf de oceaan tegen. Actieve regenfronten trekken ver ten noorden van ons door. Bovendien kantelt de wind naar noordoostelijke richtingen waardoor de vochtige lucht die er nu is, stilaan droger wordt. Het resultaat: wisselend bewolkt weer donderdag en vrijdag met zowat 8 à 9 graden overdag en kans op een graadje vorst 's nachts maar vooral GEEN neerslag. Vanaf vrijdag zou de zon door de drogere lucht meer te voorschijn komen met maximum 12 graden waardoor de avonden en nachten bij opklaringen nog wat kouder zouden kunnen uitvallen. Echt winters wordt het niet want in Noordoost Europa is het abnormaal zacht voor de tijd van het jaar en in Oost-Europa breekt de lente helemaal door met abnormaal hoge temperaturen. West-Europa blijft in het koelere weer zitten en daar lijkt vooralsnog geen beterschap in te komen.

Conclusie: met deze continentale luchtmassa's wordt de kans op paddentrek  quasi nihil. We kunnen dus nog op onze lauweren blijven rusten. Veel zal afhangen van de hoeveelheid bewolking: is het in de avond betrokken dan blijft het iets langer mild en is een controleritje misschien aangewezen, maar de vochtigheidsgraad wordt ook alsmaar lager naarmate het weekend vordert. We weten uit ervaring dat dit weertype zelfs bij meer lenterige temperaturen tot 15 graden overdag nooit veel paddentrek oplevert in de avond.

Beweegt er toch wat ... dan lees je het hier, voorlopig blijft het wachten. Het lijkt wel een tendens te worden de laatste jaren, een lang gespreide paddentrek met heel lange onderbrekingen.


-----------------------------------


2016/15 -05/03:  Zal de paddentrek zich hervatten na woensdagavond?

Vandaag zitten we volgens de boekjes midden in het paddenoverzetseizoen, dat was echter zonder het weer gerekend. Nog altijd zitten we in polaire lucht van oorsprong afkomstig uit Groenland en de daarbij gekoppelde koude bovenluchten ook wel koude put genoemd. Dit zorgt  geregeld voor de typische maartse buien met soms een winters kantje eraan. Morgen zou zo'n koude put ook in Vlaanderen sneeuw kunnen opleveren.

Ik had beloofd elke beweging van paddentrek te laten weten, dus voor de volledigheid: het lag de afgelopen week niet helemaal plat. Woensdagavond om zeven uur bracht onze dagverantwoordelijke Denies de moed toch maar even naar het Senthout te gaan. Het was met zowat 3 graden met striemende regen, die eerder gesmolten sneeuw, leek heel koud. Ze verwachtte niets te vinden, maar toch waren er  enkele dapperen: 1 mannetjes pad en 1 alpenwatersalamander vrouwtje op haar  eerste ronde. De tweede ronde leverde niets meer op en ze is dan ook wijselijk terug naar huis gegaan. Zo zie je maar, ook de dieren weten dat het seizoen is aangebroken maar met de afgelopen vriesnachten waren ook de laatste dapperen eraan voor de moeite.

Voorlopig komt er nog niet echt veel verandering in het weer, maar vanaf woensdagavond wordt het interessanter maar ook  wat lastiger dan nu om een goeie voorspelling van de paddentrek intensiteit te doen. Iets zachtere lucht lijkt het te gaan halen, maar beweren dat we ons meteen aan intensieve paddentrek mogen verwachten is nog wat anders.

Tot dinsdag blijft alles op het paddenfront zoals het nu is: stil. De subtropische lucht die in december en januari overvloedig en lange tijd over ons land stroomde, komt er niet in en  zal dat ook, helaas voor ons coördinatoren, niet doen na woensdag. Het blokkerend hoog boven de oceaan lijkt vooral aan zijn noordelijke top wat te gaan verzwakken, waardoor we vanaf woensdag en donderdag geen lucht meer krijgen vanuit Groenland maar van een iets gematigder noordelijk deel van de Oceaan. Hierdoor gaan de 4 à 6 graden eruit en maken ze plek voor 7 à 9, zelfs misschien 11 graden. Ook de nachtvorst verdwijnt en in ruil krijgen we zowat 2 tot 5 graden in de nacht, tenzij er een regengebied zou overtrekken in de nacht: dan kan het ook wat meer zijn. Dat hele proces zou nu woensdag opgestart worden. Een regenzone, mogelijk voorafgegaan door sneeuwval, trekt woensdag door het land en vormt de voorste begrenzing van deze wat mildere zeelucht. Woensdag stijgen de temperaturen na een koude start geleidelijk en de maxima zouden we in de loop van de avond of pas 's nachts halen, vermoedelijk tussen de 4 en 7 graden. In het achterhoofd houdend dat er vorige woensdag enkele dieren te zien waren, is het niet helemaal onmogelijk dat enkele dappere dieren er zich weer aan wagen, maar ook niet meer dan dat. Donderdagavond lijkt al iets meer kans te maken met naar alle waarschijnlijkheid een 7 à 8 graden. Zonder opklaringen zet ik in op code oranje, want mét mag je  snel op 2 graden minder rekenen en zal het geel of groen worden. Het zal van details afhangen die we goed zullen moeten opvolgen, want samen met de mildere lucht zou het ook gaan opdrogen. Het Azorenhoog heeft uitbreidingsplannen, wat de neerslag onderdukt, maar een beetje motregen is ook neerslag en laat dit nu precies zijn wat onze amfibieën graag hebben.

Conclusie: tot zeker dinsdagavond en wellicht ook nog woensdagavond zijn we 100% gerust dat er niets zal rondkruipen, vanaf donderdagavond hervatten we het toezicht, maar of deze weersverandering ook gaat leiden tot de langverwachte en gehoopte paddentrek is nog even afwachten. l


-----------------------------------


2016/14 -28/02:  Weeromslag betekent nog niet meteen paddentrek

Al enkele dagen bevinden we ons in een noordoostelijke stroming. Normaal gezien zou dat stevig winterweer moeten opleveren, maar omdat er nergens echte winter te bespeuren is in Europa, blijft het bij een schrale wind en wat nachtelijke vrieskou. Vanaf 1 maart slaat het weer helemaal om, maar niet ten gunste van veel paddentrek. De droge variant van koel voorjaarsweer  wordt een natte variant. Een depressie  boven het te warme Groenland stoomt op in zuidoostelijke richting en zet de aanvoer van polaire zeelucht op gang. Samen met die lucht volgen regenzones en buienlijnen. De overgang gebeurt dinsdag met een flinke plas regen en boven de 400 meter zelfs sneeuw. Na een koude vriesnacht van maandag op dinsdag eindigen we dinsdagavond met regen in Vlaanderen. Met 4 à 5 graden zal het naar alle waarschijnlijkheid te koud zijn voor paddentrek. Woensdag komen we dan tijdelijk in een fractie zachtere lucht terecht, maar de bovenluchten zijn wel heel koud, waardoor makkelijk buien ontstaan zelfs met onweer en stofhagel. Niet meteen favoriet weer voor paddentrek. Toch is waakzaamheid aangewezen, mocht het in de avond regenen en de temperaturen boven de 6 graden uitkomen. Donderdag zitten we  in iets frissere lucht en vrijdag belanden we dan weer in regen bij zowat 6 graden, in de Ardennen zou de neerslag ook sneeuw kunnen zijn. Op langere termijn zien we dat het stromingspatroon zich blijft doorzetten en dat er in het weekend  terug vorst aan te pas zou komen.

Op echt zachte zeelucht is het voorlopig wachten.

Conclusie: bij twijfel zal onze dagverantwoordelijke een kijkje gaan nemen, maar wellicht zal er geen tot heel weinig paddentrek zijn de eerstkomende week.


-----------------------------------


2016/13 -22/02:  uitboltrek door koude lucht

Toen ik vanmorgen naar het werk vertrok was het nog ruim 10 graden en droog. Om 9 uur  begon het te regenen en dat heeft het zoals voorspeld de hele dag gedaan. Op de middag was het kwik al gezakt tot +6 graden en tegen de avond aan zelfs 5 graden. De koude lucht is dus al snel binnengeschoven maar het scheelde geen haar of we zaten nog in de zachte lucht, want op de hoogste toppen van de Ardennen was het om 18 uur nog 8 graden. Bij het schrijven van deze hylakrant is het ook daar afgekoeld tot het vriespunt met zelfs sneeuwval. Het was scenario B dat uitgekwam maar ondanks de 4 à 5 graden vanavond zijn er vlak na schemering toch  nog 3 padden en 3 salamanders gevonden. Gezien de voorspelling van permanente lichte nachtvorst elke nacht met ingang van de nacht van dinsdag op woensdag zal het voorlopig bij die 6 extra beesten blijven tot al minstens begin maart. Een terugkeer van de zachte lucht zit er voorlopig niet in want er ligt immers een blokkerend hoog boven de oceaan waardoor een noordcirculatie recht vanuit het hoge noorden in al zijn varianten overeind blijft. Ook al moeten we mede door de extreem zachte temperaturen in het hoge noorden en op Spitsbergen geen echt winters weer meer verwachten, met deze weerkaarten gaat de paddentrek nu zijn 2de lange pauze in en kan iedereen voor 's  avond  andere plannen maken  dan padden te gaan overzetten.

Het is nu weer wachten  op zachtere lucht en dan kan het spektakel echt beginnen ...

Zolang er geen tendens is naar zachter weer zal Hylakrant even uit de ether verdwijnen. Tot ergens in maart?

 


-----------------------------------


2016/12 -21/02:  Matige paddentrek, maar hoe zit het morgen?

Zondagavond was het met 11 graden 2 tot 3 graden warmer dan zaterdagavond  dankzij de subtropische lucht waarin we vertoeven. Toch leidde dit niet tot meer, maar tot minder paddentrek. De reden: nauwelijks neerslag, een heel strak windveld met stevige rukwinden en later in de avond zelfs enkele opklaringen. Met 67 dieren was deze raapavond zeker geen flop, vooral tussen kwart na zeven en acht uur was er heel wat activiteit. Daarna vonden we bijna elke ronde nog wel iets maar besloten we om 22u00  de actie te staken. Ook een bruine kikker werd geregistreerd, meteen onze eerste en daarmee  hebben we alle 6 soorten op het Senthout gezien dit jaar. Verder lieten vanavond enkel padden en alpenwatersalamanders zich zien. Bij de padden zijn al dieren in amplexus (gekoppeld) op de weg gevonden. Ondertussen hebben we een subtotaal van 217 dieren en daarmee zijn we nog 60 dieren verwijderd van het slechtste totaalcijfer ooit uit 2014. De heterogene samenstelling van de padden, van dikke oude wijfjespadden tot heel kleine juveniele dieren geven ons echter moed dat de crash van afgelopen jaren terug stilaan is goedgemaakt.

Maar nu terug naar de voorspelling voor maandagavond. Zal er paddentrek zijn of niet en zo ja: hoe intensief? Moeilijk te voorspellen: het weerpatroon is dan wel zeker, de timing van de weeromslag is dat niet. Wat we wel weten is dat het golvend front, nu nog boven Noord-Nederland en Schotland,  stilaan terug opschuift naar ons land. Dat we daardoor een verregende maandag krijgen is  een quasi zekerheid, maar hoe snel trekt het front door en wanneer komt de koudere lucht binnen.  Scenario A zou kunnen zijn: het regent in de avond nog steeds en de temperatuur ligt tussen  7 en 9 graden, omdat het koufront lange tijd blijft hangen of zelfs tijdelijk op z'n stappen terugkomt vooraleer naar het zuiden door te trekken. In dat geval zitten we nog in de zachte lucht en is serieuze paddentrek (code rood) heel waarschijnlijk. Scenario B laat het front sneller van noord naar zuid doortrekken waardoor we ons vanaf de avond al in de koude lucht bevinden. De temperatuur daalt dan stevig naar waarden tussen de 2 en 6 graden en er is zelfs kans op winterse neerslag door de koude bovenluchten. In dat geval is er hoogstens wat uitboltrek bij de schemer en kunnen we wellicht om 20u00  de actie opdoeken. Ook mogeijk is dat de avond in de regen begint,  dat in de loop van de avond de koude lucht binnenstroomt en dan alles plotseling stilvalt.

Wat  het scenario wordt weten we pas op het moment zelf: onze dagverantwoordelijke zal sowieso aanwezig zijn op de actieplaats wanneer de schemer invalt. Hoe kan je testen of er paddentrek mogelijk is zeker bij regenweer rond 18u00? Wanneer je uitademt en je ziet je adem is dit een aanwijzing dat het wellicht te koud is, wanneer hem niet ziet zou het warm genoeg kunnen zijn om (tijdelijk) nog intense paddentrek te ontketenen.

Vanaf dinsdag wordt de voorspelling heel erg makkelijk, want van zodra in de koude lucht ligt de paddentrek weer helemaal plat. Dat weertype met temperaturen onder de 7 graden en met geregeld lichte vorst in de nacht lijkt zich door te zetten tot alvast voorbij volgend weekend. Een lange pauze nummer 2 zal daardoor ingelast worden, maar geen paniek. Het seizoen is nog jong en de paddentrek van dit weekend was slechts een voorsmaakje voor wat nog zal komen.

Vanavond zal Hylakrant 13 verslag uitbrengen om daarna weer een tijdje uit de ether verdwijnen.


-----------------------------------


2016/11 -20/02:  Amfibieën waren present

Er waren temperaturen voorspeld van 12 graden, maar het bleek deze avond maar 8 à 9 graden te zijn. De aangekondigde  regen en wind waren wel present, maar zou dat ook tot paddentrek leiden? Om 18u30  werd het eerste dier gevonden en het is best een drukke paddenraapavond geworden die om 23u eindigde met 93 dieren, zoveel als een code rood. De drukste avond tot nu toe met maar liefst 5 soorten: 79 gewone padden, 1 groene kikker, 11 alpenwatersalamanders, 4 kleine watersalamanders en 1 vinpootsalamander. Enkel bruine kikker ontbrak, wat toch verbazend was.

Doordat het golvend front pal op onze lijn lag, kon de echt zachte lucht van de warme sector ons nog niet bereiken. Morgen overdag zou dat wel het geval zijn als het golvend front meer naar het noorden opschuift. We zitten dan echt in de warme sector met een hoop miezelregen en temperaturen van misschien wel 14 graden, de grote neerslaghoeveelheden blijven ten noorden van ons. Hetzelfde golvend front zou in de loop van maandag   als koufront  op zijn stappen terugkomen en blijven  hangen met een serieuze plens water. Trekt het front wat verder naar het zuiden dan koelt het serieus af naar een graad of 4 en is winterse neerslag mogelijk. Het zal dus van enkele 100 km afhangen waarin we ons maandagavond bevinden en dat weerbeeld zal ook de intensiteit van de paddentrek bepalen. Ook al is de timing onduidelijk, in elk geval stroomt vanuit het noorden koude lucht binnen op dinsdag. Die koude lucht blijft een tijdje aanwezig, waardoor de paddentrek  volledig stil zal vallen. Tijdens opklaringen in de nacht kan het zelfs tot vorst komen.

Zondagavond moeten temperaturen van 10 graden of meer   mogelijk zijn, want na vanavond weten we dat het gerust nog wat minder warm mag zijn om toch paddentrek te hebben. Ik durf dan ook in te zetten op code rood. Maandagavond is nog onduidelijk, maar indien de temperaturen niet onder de 6 graden gaan, zou ook dit een goeie paddentrekavond kunnen worden. Komt de koudere lucht eerder,  zal het eerder uitboltrek zijn (code geel).

Wil je mee padden komen rapen; kom dan in alle geval zondagavond langs!


-----------------------------------


2016/10 -20/02:  Gaat warme sector paddentrek brengen?

Gisterenavond was het vrijwel helder weer: met 2 à 3 graden was er geen paddentrek te bespeuren. Zelfs de minder kieskeurige salamanders waren niet op wandel. In de loop van de nacht is eerst een zwak warmtefront binnen getrokken waardoor in de loop van de nacht en morgen de temperaturen in de lift zaten en ook de wind weer van de partij was. Momenteel is de wind tijdelijk wat geluwd maar vanmiddag trekt een tweede warmfront binnen met een flinke plens regen en trekt de wind terug aan met rukwinden tot 90 km/h. Het kwik sstijgt verder naar 12 à 14 graden. Vanavond en vannacht komen we in een zogenaamde warmtesector terecht met vochtige subtropische lucht die voor deze temperaturen zullen zorgen met nog geregeld regen of motregen erbovenop. Dit lijkt ideaal paddentrekweer, ware het niet dat de paddentrek terug moet heropstarten uit het niets en de wind spelbreker kan   zijn. Toch zou het onverstandig zijn er vanuit te gaan dat er niets gaat zijn, vandaar code oranje, maar het kan ook een hogere code zijn. Alles hangt er vanaf hoe diep de dieren in winterrust verkeren. Het resultaat van deze avond zal ook morgenavond te zien zijn.

Mocht er al intense paddentrek zijn dit weekend: volgende week dreigt die weer helemaal stil te vallen, want de dagmaxima zakken terug naar 6 tot max. 8 graden,  de nachten flirten met het vriespunt. Vanaf zondagavond-nacht sijpelt vanuit het noordwesten geleidelijk aan  polaire zeelucht binnen met een aantal vroege maartse buien. De grote paddentrek is nog niet meteen voor volgende week.

Wie vanavond tijd heeft is van harte welkom (zonder garantie op veel dieren), maar elk dier dat present is moet geholpen worden of er dreigt een gewisse verkeersdood. De dagverantwoordelijke is alvast op post.


Onze amfibieën worden momenteel niet alleen bedreigd door het verkeer, maar ook een andere problematiek, namelijk de Aziatische schimmel Batrachochytrium salamandrivorans (Bsal). Deze schimmel is Europa binnen gesukkeld, naar alle waarschijnlijk door import van Chinese Kamsalamander of terrariumdieren, en heeft zich zo stilaan in de vrije natuur  verspreid. Onze salamanders zijn hier, in tegenstelling tot de Aziatische soorten, niet tegen opgewassen zijn en sterven massaal af. Zo heeft het de vuursalamanderpopulatie in de Oostkantons en in Nederlands Zuid Limburg zeer sterk gedecimeerd. Ook in Duffel (maar niet op onze paddenoverzetactieplaats in het Senthout) werden tijdens een fuikonderzoek vorig jaar verdachte slachtoffers gevonden die door mij en via mijn dierenarts naar het lab werden gestuurd. Na analyse bleek de boosdoener Bsal te zijn, meteen het eerste geval in Vlaanderen. Verder onderzoek van de specialisten op de locatie wees uit dat er geen enkel van de 47 andere gevonden salamanders sporen hadden van de schimmel, maar de twee dode exemplaren. We doen  hier beroep op vrijwilligers om verdachte overlijdens van salamanders te melden, deze te bewaren in een plastiek zakje en in de diepvriezer te steken tot ze naar het lab worden gestuurd voor verder onderzoek. De schimmel is voor de mens totaal ongevaarlijk.


Wat kan je doen om Bsal niet verder te verspreiden?

•Bezoek je bossen of natuurgebieden, poets en droog je schoenen  vooraleer je op een andere locatie gaat wandelen. Zorg ervoor dat je modder verwijdert of laat opdrogen.

•Zie je verdachte dode salamanders waarvan de doodsoorzaak niet meteen kan worden vastgesteld (dus geen verkeerslachtoffers): neem foto’s en noteer het aantal dieren, de soort, de locatie en het tijdstip. In Vlaanderen: neem contact op met een dierenarts in de buurt en vries de dieren apart van elkaar in. Met bij elk dier de details van de vondst worden ze tot slot naar de UGent getransporteerd voor verder onderzoek. Melden doe je op meldpuntziekeamfibieen@ugent.be

•In Wallonië: neem contact op met salamandre@natagora.be.

Meer informatie: www.natuurpunt.be/salamanderziekte


Ondertussen is er een brandbrief gemaakt om actie te ondernemen. U leest er alles over via deze link uit de beleidsbrief van Natuurpunt:   

Natagora en Natuurpunt vroegen in een gezamenlijke brandbrief aan Minister Marie-Christine Marghem een importverbod voor Aziatische salamanders. Dit verbod moet bijdragen aan de bescherming van onze inheemse salamanders tegen een dodelijke Aziatische schimmelziekte.

In haar reactie op deze brandbrief, geeft de minister aan dat ze het importverbod juridisch zal onderzoeken én maatregelen op terrein zal bespreken met de bevoegde regionale ministers. Een eerste én meteen waardevolle officiële reactie op onze brandbrief aan Minister Marghem én de Europese Commissie van 9 februari.


Meer informatie:

https://www.natuurpunt.be/news/catastrofe-dreigt-voor-europese-salamanders?utm_medium=email&utm_campaign=Beleidflits%20482&utm_content=Beleidflits%20482+CID_fbdef2dd09a4c061034b7e2679e2a469&utm_source=Campaign%20Monitor&utm_term=Lees%20hier%20het%20persbericht&utm_medium=email&utm_campaign=Hyla%20Flits&utm_content=Hyla%20Flits+CID_5d2b8c7cba9e27e7c0d83dca3be9545d&utm_source=Campaign%20Monitor&utm_term=Lees%20hier%20het%20persbericht#.Vsg9AfnhCM_


https://www.natuurpunt.be/salamanderziekte


http://www.marghem.belgium.be/nl/le-bsal-batrachochytrium-salamandrivorans


-----------------------------------


2016/09 -17/02:  Zaterdagavond paddentrek?


Volgens het boekje is het paddentrekseizoen nu echt in zijn beginperiode. De eerste avonden moeten we nog niets verwachten. De nacht van 16 op 17 februari was meteen de koudste nacht van deze winter met  -7°C. De paddentrek ligt al een tijdje stil, logisch ook met deze temperaturen,  ook het weerbeeld is geen paddenweer. Dit  hebben we te danken aan een langgerekt hogedrukgebied dat snel doorschuift naar het oosten. Dat maakt de weg vrij voor een kletsnat weersysteem vanuit het westen waardoor deze  winterprik verjaagd zal worden. De eerste aanval begint al vannacht en morgen. Een zwakke neerslagzone trekt  over met winterse neerslag. Dit systeem zorgt er alvast voor dat de vorst eruit gaat. In het weekend  komt dan een actieve depressie zich met ons moeien en de temperaturen schieten omhoog naar 10 graden of mogelijk meer met een flinke plens regen waardoor de kans op paddentrek echt wel toeneemt. Of het  zaterdag al echt tot matige paddentrek komt valt nog te bezien, want de krachtige wind kan de gevoelstemperatuur naar beneden halen en de grond kan door de afgelopen vorstdagen nog te koud zijn. De kans op code geel is evenwel  erg groot maar het kan dus ook meer zijn. Zondag trekt het windveld nog verder aan maar kantelt de wind  meer west waardoor 10 graden te hoog gegrepen is. Vanaf maandag daalt het kwik alweer naar 6 à 7 graden en maken de Ardennen opnieuw kans op winterse buien. Vanaf dinsdag drogen de weerkaarten  wat meer op omdat een nieuwe hogedrukgebied zijn invloed laat gelden. Meteen kantelt de wind naar de noordwesthoek en kan ook de nachtvorst terugkomen. Indien dit scenario doorgaat zal de grote trek nog niet voor volgende week zijn en ligt vanaf dinsdagavond de paddentrek alweer plat.

Dit weekend wordt het dus uitkijken en zijn de dagverantwoordelijken op pad'trouille. Er kan dus paddentrek zijn maar voor hetzelfde geld niks,  de echte grote paddentrek zit er echter nog niet in.


-----------------------------------


2016/08 -08/02: Paddentrek ligt plat


Gisterenavond was het 9 graden, maar zoals verwacht hield de wind de dieren op hun schuilplaats. De regen bleef ook nog uit. Enkel een verdwaalde man kleine watersalamander werd geregistreerd door onze dagverantwoordelijke, maar van padden geen sprake. Ook op de andere actieplaatsen vonden ze hoogstens een verloren gelopen dier. Op het Senthout zitten daarmee aan een subtotaal van 53 geregistreerde amfibieën en naar hoge waarschijnlijk zal het daar voorlopig bij blijven.


Er is een nieuwe variant depressieweer op de weerkaarten verschenen die de temperaturen de komende week onder de 10 graden houden. Eerst dacht men dat er donderdag terug een opstoot van zachte lucht zou komen, maar het ziet er nu naar uit dat de depressies een wat meer zuidelijkere koers gaan varen. Op zich verandert dat niet ons weerbeeld, met regen en met momenten ook veel wind, maar hierdoor kan de superzachte lucht die voorspeld was voor onze contreien er niet meer in. De maxima zullen ergens tussen de 6 en 8 graden overdag blijven steken. Er zijn zelfs weermodellen die vanaf zaterdag en zondag een kleine winterprik voorspellen omdat de wind de noordhoek zou opzoeken. Maandag en dinsdag volgende week zou de winterprik alweer verdwijnen maar ook dan worden geen uitschieters in de maxima voorspeld.


Met maxima van gemiddeld om en bij de 7 graden en frisse nachten van zowat 2 graden lijkt het te koud voor paddentrek. Bij de minste twijfel zullen de dagverantwoordelijken een oogje in het zeil houden op onze actieplaats en beweegt er toch wat ... dan horen jullie het in de Hylakrant. Voorlopig ziet het er naar uit dat Hylakrant even uit de ether verdwijnt tot er weer kans is op paddentrek.


-----------------------------------


2016/07 -06/02: droog en winderig weer houdt dieren in schuilplaatsen


Er was vanavond 11°C  met regen aangekondigd. Die had vertraging en is pas laat in de nacht gearriveerd, bovendien was het in de loop van de avond ook bijna helder weer. Het was maar 9 graden, maar door de wind voelde het eerder 5 graden en de brede opklaringen deden de rest. Het aantal geregistreerde dieren beperkte zich tot 3 gewone padden, waarvan  wel 2 vrouwtjes. Bij het naderen van de regen is  de temperatuur 's nachts  gestegen tot 13 graden en de wind nog wat aangetrokken. Of dit paddentrek heeft opgeleverd is niet geweten.

Ook vrijdagavond was het heel wat minder dan verwacht met in totaal 11 dieren en 8°C i.p.v. van de voorspelde 10°C. Het was droog en winderig, maar de straat lag er in tegenstelling tot vandaag  nat bij.

Door het te zachte weer voor de tijd van het jaar kwakkelt de begintrek (veel te vroeg) verder. Tot drukke avonden komt het voorlopig niet, maar door aanwezig te zijn maken we wel het verschil tussen een platte dood en levend in de poel raken van deze voortrekkers.

En hoe moet het nu verder? Door een aanhoudende strakke zuidwest-, soms westcirculatie blijft relatief zachte oceaanlucht de komende 10 dagen ons weer bepalen, soms is die heel zacht, soms wat minder zacht met koude bovenluchten. Winter verschijnt er niet op de weerkaarten, dus het scenario van kans op bijna elke avond enkele dieren zal voorlopig stand houden en zal het van details afhangen hoeveel en of er trek zal zijn. Met de weersvoorspellingen die nu voorliggen wordt de voorspelling er niet makkelijker op. Te beginnen met zondagavond: het gaat stevig stormen met rukwinden tot 90 mogelijk 110 km/h, wat negatief is voor paddentrek. Regen is er ook voorspeld, maar de timing is nog wat onzeker dus wanneer het regent is de kans weeral een pak groter. De (gevoels)temperatuur is ook belangrijk maar de luchttemperatuur zou alvast minstens 10 graden halen. Vanaf maandagmiddag zou de storm bedaren maar komen we in heel wisselvallig weer terecht.  Vroege maartse buien komen opzetten met aanhoudend een stevig windveld,  onweer en stofhagel met tussendoor opklaringen. Dinsdag zou het kwik tijdelijk naar 6 graden dalen en is er kans op smeltende sneeuw tijdens een wat intensere bui. Vanaf woensdagnacht is er dan weer een opstoot van wat zachtere lucht waardoor er donderdag weer opnieuw een 10 graden inzit. Ook de nodige regen verbonden aan een warmtefront is er weer bij.

De dagverantwoordelijken zullen de actieplaats de komende week bewaken, indien te koud en er niks wordt gevonden zullen ze snel onverricht ter zake naar huis gaan.


-----------------------------------


2016/06 -04/02: Opklaringen leggen paddentrek plat.


Het weer zat op schema: we kregen een flinke schuit regen te verwerken en daarna bleef het zwaar bewolkt tot de avond viel. Tegen alle verwachtingen in klaarde het deze avond op en dat had grote gevolgen. In plaats van de voorspelde 9 graden bij een betrokken lucht, kregen we brede opklaringen met een afkoeling tot de kritische grens van 6 à 7 graden. Het werd dus geen paddentrek: zeker aan de grond kan het tijdens brede opklaringen nog sterker afkoelen en het is daar dat die beesten natuurlijk aanvoelen of het warm genoeg is om de trek te beginnen. Het resultaat vanavond was enkel 2 alpenwatersalamanders, waarmee nogmaals bewezen dat die diertjes minder kieskeurig zijn qua temperatuur.

Morgen komen we dan toch in de grijze wolken terecht met tussendoor mogelijk lichte regen of gemiezer. De wind is alom aanwezig maar de temperaturen halen 10 graden of zelfs meer. Ik blijf dus bij mijn voorspelling dat het dit weekend prijs zal zijn met lichte of zelfs matige paddentrek, tenminste als geen nieuwe verdwaalde opklaringenzone roet in de paddentrek gooit. De wind kan ook spelbreker  zijn: zondag en maandag gaat die aantrekken (met rukwinden van 90 tot zelfs 110 km/h) en wordt de lucht geleidelijk aan ook iets minder zacht.

Vrijdag- en ook zaterdagavond moeten we paraat blijven met grote kans op paddentrek. Zondag en maandag vermoedelijk ook, maar met licht dalende temperaturen naar 8 à 9 graden en een strak windveld kan dit de vreugde van onze amfibieën mogelijk temperen.


-----------------------------------


2016/05 -03/02: Code oranje of rood dit weekend?


De paddentrek is,  vroeger dan normaal, nu echt begonnen. Getuige hiervan de eerder onverwachte paddentrek op dinsdagavond. Het had weliswaar de hele dag geregend, maar de temperatuur zat 's avonds rond de kritische grens van  6 à 7 graden door instroom van polaire lucht.  Toen ik van het werk naar huis reed, zat er een dik vrouwtje  op de fietsostrade.  Ik wist meteen hoe laat het was: mijn avondeten kon wachten en ik vertrok meteen richting Senthout. Elke ronde vond ik wel een amfibie of 2 die zich wat verkleumd de weg op waagden. In totaal  4 padden (waaronder alweer 1 dik vrouwtje),  verder nog 3 kleine watersalamanders en een alpenwatersalamander. Tegen 19u werd het nog wat kouder, mede door de opklaringen, en leek het erop dat de paddentrek stilviel. Ik ben dan maar naar huis gegaan om mijn koud geworden avondeten op te eten. Het Senthout zit daarmee  aan een subtotaal van bijna 50 gevonden dieren, dat zijn er al veel zo vroeg in februari.

Vandaag werden we gegeseld door een aantal stevige (winterse) buien te wijten aan de koude bovenluchten. Ook aan de grond leidde dit tot temperaturen van 7 graden: het leek wel maarts weer i.p.v. februariweer. Vanavond dan lag alles er nat bij maar het was te koud met zo'n 4 graden. Op 1 alpenwatersalamander na was er niks te zien. Van die beesten is echter geweten dat ze zelfs bij vrieskou op wandel kunnen zijn.

Het ziet er naar uit dat het morgenavond anders wordt, zeker het weekend moeten we goed in het oog houden: regen en wind staan op het menu maar ook weer  aanvoer van (super)zachte oceaanlucht. Uitschieters van 12 of meer zouden wel te hoog gegrepen zijn, maar met 10 graden is het toch ook meer dan enkel uitkijken.

Morgenvroeg zitten we nog in de polaire lucht, maar een eerste warmtefront gaat over ons land golven waardoor we alweer enkele uren een portie regen mogen verwachten. De maximumtemperaturen achter dit front doen  10° tegen de avond verwachten: de kans op paddentrek is dan ook erg reëel. Na het warmfront wordt het overwegend droog maar blijft het betrokken tot zwaar bewolkt, dus afkoelen zal het niet. De wind zou wel stevig te keer gaan en mogelijk tempert dit de interesse van onze padden omdat het daardoor allemaal wat guurder aanvoelt. De intensiteit kan dus wat tegenvallen.

Vrijdagavond zou het opnieuw gaan regenen, een tweede systeem met nog wat zachtere lucht tot 11, misschien wel een 12 graden zou ons land dan aandoen. Zondag en maandag is er kans op storm, veel regen en ook iets minder zachte temperaturen rond zowat 10 graden. Na maandag zou het kwik een klein stapje terugzetten richting maxima 7 à 8 graden, vervelend als je weet dat de kritische grens voor paddentrek rond 6 à 7 graden ligt. Vanaf dinsdag zou de neerslag meer in buienvorm vallen en kunnen ook enkele opklaringen mee bepalen wat er zal gebeuren.

Bij grijs weer is het al rond 18u donker: morgenavond is controle van dat uur af meer dan aangewezen, vrijdag mag je er bijna zeker van zijn dat  de paddentrek zich echt doorzet. De factor wind en het feit dat het nog altijd 3 weken te vroeg is staan absolute zekerheid in de weg, maar de ervaring leert dat, eens de wijfjes op stap zijn, het paddentrekseizoen echt van start zal gaan.

Morgen en zeker vrijdag weten we meer. Code oranje lijkt een zekerheid, maar 't kan ook rood zijn.


-----------------------------------


2016/04 -01/02: De  eerste bescheiden paddentrek is een feit


De eerste echte paddenoverzetavond die naam waardig kon niet uitblijven. Met lichte regen en zo'n 12 graden moest er het van komen. Vanavond werden er 18 amfibieën geregistreerd: gewone pad, kleine watersalamander en alpenwatersalamander waren present. Wellicht was de stevige wind nog spelbreker om er meer op pad te krijgen. Ook zondagavond was er al wat beweging maar eerder beperkt tot enkele individuen. De subtropische lucht liet nog even op zich wachten die avond: om 18u was het kwik nog maar tot 8 graden gestegen, om 21u  was het al 11 graden en om middernacht wees de thermometer zelfs 13 graden aan. Wellicht hebben we daardoor al een bescheiden aantal dieren gemist, dat blijkt ook uit gegevens op de plaatsen waar men met schermen werkt.

Echt vertrokken is de paddentrek nog niet, maar dat we bij de minste twijfel moeten gaan zien vanaf nu is na vanavond wel duidelijk. Morgenavond verwacht ik echter dat er geen paddentrek zal zijn. We komen rond morgenvroeg in koudere polaire lucht terecht waardoor het kwik in de loop van de dag begint te dalen  achter het koufront dat vannacht overtrekt met enige regen. Dinsdagavond zal het een pak frisser zijn dan deze avond mogelijk met enkele buien, waarbij hagel niet uitgesloten is. Zelfde scenario voor woensdagavond: nog steeds vertoeven we in polaire lucht waardoor paddentrek zal uitblijven. Donderdag is er alweer een warmtefront op komst en achter het front zal opnieuw zachtere lucht ons land weten te bereiken. Het front is redelijk actief, dus droog zal het niet blijven, donderdagavond kan dus wel enkele dieren opleveren als de zachte lucht op tijd is. Vrijdag is het opnieuw de hele dag zacht en regenachtig, vrijdagavond wordt het dus uitkijken met kwikstanden rond de 10 graden of zelfs iets meer. Heel het weekend blijven we dan in de zachte lucht, dus ook dan is de kans op paddentrek heel reëel.

Hoe het daarna verder moet is nog onduidelijk, mogelijk zet zich tijdens de krokusvakantie een temperatuurdaling in, maar er zijn ook weermodellen die de strakke aanvoer met geregeld zachte lucht bestendigen. Van zodra alles wat duidelijker wordt, leest u het hier.


-----------------------------------


2016/03 -30/01: Zondag- en maandagavond kans op enige paddentrek


De voorspelde bakken regen zijn er gekomen en het is nog niet gedaan. We zaten aan de minder zachte kant vandaag: vandaar dat het amper 7°C werd. Vanavond en vannacht droogt het bij ons tijdelijk op. Het zwabberfront lijkt zich vannacht even met Noord- en Midden-Frankrijk bezig te houden  waardoor wij in de frissere polaire lucht blijven met opklaringen. Hierdoor kan het goed afkoelen tot een graad of 2°C met vanavond zeker geen paddentrek. Tegen het einde van de nacht neemt de bewolking al toe want het zwabberfront trekt opnieuw over maar deze keer als warmtefront. Naar alle verwachting zal de hoogste temperatuur morgen zondag bereikt worden naar de avond toe: men spreekt van temperaturen tot misschien wel 14 graden, neem hierbij nog lichte regen en de kans op (enige) paddentrek is zondagavond heel reëel. Ook maandag vertoeven we nog in de zachte lucht en miezert het nog geregeld. In die zachte lucht verkeren we nog steeds op maandagavond met kwikstanden tot 12 graden. Zoals de kaarten liggen: als we zondag paddentrek zouden hebben, is de kans groot dat dit maandagavond ook het geval is.

Dinsdag trekt dan weer een koufront over waardoor we in de minder zachte lucht terecht komen. Op langere termijn lijkt het weerpatroon te wijzigen en maakt de strakke zuidweststroming plaats voor een  minder strakke weststroming met zelfs  neiging naar noordwest. Vanuit die hoek moeten we niet meteen echte winter verwachten, maar de extreme zachte temperaturen gaan er wel uit.

Zondag- en maandagavond  moeten we waakzaam zijn, maar de grote paddentrek zit er vooralsnog niet aan te komen.


-----------------------------------


2016/02 -28/01: Zacht weer zorgt voor eerste bescheiden trek


Met alweer een warmterecord afgelopen maandag lijkt de winterprik alweer vergeten. De winter heeft zich ver teruggetrokken naar Siberië en Azië: heel Europa staat onder invloed van een strakke zuidwestelijke stroming. Met temperaturen in de dubbele cijfers en regen konden de gevolgen niet uitblijven. De eerste paddentrek is gesignaleerd. Zeker op de klassieke wat meer beschutte plaatsen zijn er heel wat amfibieën ontwaakt. Zo kon een actieplaats in Zandhoven gisterenavond al een 50-tal padden vinden. Bij ons op het voor open en voor wind vatbare Senthout was het heel wat minder, maar tijdens mijn controleritje vond ik toch 2 verkeersslachtoffers op de weg: één mannetje pad en één mannetje alpenwatersalamander. Met deze verkeersslachtoffers is de aftrap van de paddenactie 2016 gestart. Het dompelt ons meteen in de realiteit dat wanneer er meerdere dieren wakker zullen worden we echt paraat moeten staan.

Vandaag zaten we even in koudere polaire zeelucht, minder zacht is eigenlijk beter uitgedrukt. Gezien de extreem zachte temperaturen die men dit weekend en vooral zondag lijkt te voorspellen verwacht ik nog wel wat paddentrek, maar we zijn nog vroeg in het jaar. Veel dieren zijn nog in hun winterrust en dat is maar goed ook. Op de weerkaarten is het een komen en gaan van stormdepressies. De zwabberfronten eraan verbonden die zich rond de 51ste breedtegraad bevinden, gaan ons dit weekend met grote waarschijnlijkheid bakken regen bezorgen. Ligt het zwabberfront net ten zuiden van ons, wordt het wat minder zacht (+6 à 9°C), maar wanneer het net ten noorden van ons situeert, komen we in de warme sector terecht waardoor uitschieters van 14 graden perfect mogelijk zijn, ook in de avond en nacht. De meeste kans hierop is zondagavond en indien dat het geval  zal zijn, is er reële kans op paddentrek. Ik geef dan ook de code geel met een kleine kans zelfs op code oranje. Mochten ze dit weer eind februari of in maart voorspellen zou ik zelfs durven inzetten op code rood, maar we zijn nog altijd maar in januari.

Hoe het daarna verder moet? Vanaf maandagavond en zeker dinsdag lijkt het weer zich wat te stabiliseren. Meteen zakken dan ook de temperaturen weer een beetje, waardoor het weer rustig wordt op het actieterrein, maar winterweer is in de verste verte niet te zien.


-----------------------------------


2016/01 -23/01:  Begint binnenkort de paddentrek?


Hier is hij dan: de eerste hylakrant van 2016!  Eerst en vooral wens ik iedereen een gelukkig nieuwjaar, een goede gezondheid en een vlotte paddenoverzet toe.

Vorig jaar zat de winter rond deze tijd in een erg zachte periode met nachttemperaturen rond de 12 à 14 graden. Het gevolg: op 12 januari 2015 werden onze eerste trekkende padden en salamanders al gevonden. Dit "winterseizoen" leverde december 2015 nooit geziene recordtemperaturen op waardoor er nog geregeld amfibieën waargenomen werden maar gelukkig nog geen paddentrek, al zou er in de Babbelse Plassen wel een klomp kikkerdril waargenomen zijn. De temperaturen zaten in december heel goed, maar wellicht was het nog te vroeg om aan de paddentrek te beginnen? Gelukkig maar ... .

Uit de zachte winter van 2009 weten we dat het niet onmogelijk is dat er al op 6 januari paddentrek is, maar gelukkig voor ons is de winter half januari dan toch  anderhalve week  in het offensief geweest met een algemene vrieskou al hing ook die winterprik even aan een zijden draadje. Maar goed: alle dieren die de winterslaap moesten aanvatten, hebben dat nu hopelijk  toch gedaan. Met de regenzone van gisteren is de winter echter weeral weggejaagd en lijken de weerpatronen zich opnieuw gezet te hebben zoals we dat in december een hele maand lang hebben gezien. Met lagedruk in het verre noorden en hogedruk boven de Alpen en de Middellandse zee stroomt de zachte zuid-zuidwestelijke lucht weer het land binnen. Nadat het gisteren nog maar amper 2 graden boven nul was, wordt er alweer van dubbele cijfers gesproken met geregeld wat regen of motregen vanaf zondag. Ook nachtvorst lijkt de eerste 14 dagen niet meer terug te komen, tijd dus om de eerste Hylanieuwsbrief de wereld in te sturen. Nog niet meteen om de grote paddentrek aan te kondigen, maar indien deze weertrend zich doorzet en de dubbele cijfers meer de regel worden dan de uitzondering,  wordt het toch uitkijken. Volgens de laatste weermodellen zouden vanaf midden de week de dubbele cijfers er tijdelijk terug uitgaan omdat de wind tijdelijk NW gaat, maar de winter keert volgens de lange termijn al tot 10 februari zeker niet meer terug terwijl de dubbele cijfers dat wel zullen doen. Waakzaamheid wordt vanaf nu noodzakelijk bij ideaal weer in de avond.

Actieplaats Senthout gaat zijn 21ste jaar paddenoverzet in en in Duffel zelf zetten we ondertussen al 25 jaar lang padden over. In die 25 jaar is ook de technologie mee geëvolueerd om iedereen te verwittigen. In onze eerste 10 jaar belden we alle vooraf ingeschreven kandidaten op met een telefoonpyramide wanneer het zover was, daarna kwam de eerste GSM en stuurden we SMS-en en nu verwittigen we iedereen via deze Hylakrant. Een mailtje sturen volstaat nu om op de hoogte te blijven.

Nog iets nieuws en vorig jaar werd er al mee geëxperimenteerd: de kleurcodes. We doen ons best om de voorspelling alsmaar te verbeteren en duidelijker te maken, want de precieze voorspelling van paddentrek is met de jaren alsmaar moeilijker geworden door de rare weerpatronen in het voorjaar. Met de kleurcodes proberen we onze vrijwilligers zo correct mogelijk te informeren, maar het is en blijft een prognose, geen exacte inschatting. Het helpt wel om in een oogopslag te zien of er paddentrek zal zijn of niet. Wie de uitleg erachter wil weten, kan de hele Hylakrant lezen. De kleurcodes zullen ingevuld worden bij de datum met elke nieuwe Hylakrant een update. We doen dit pas als we de eerste paddentrek hebben waargenomen, nu is het tabelletje bovenaan nog blanco.

Met deze eerste Hylakrant van het jaar maken we ons klaar voor een nieuw paddentrekseizoen. De anciens zitten nu al te wachten op het puntje van hun stoel om eraan te beginnen! Alvast bedankt aan de nieuwe kandidaten die zich voor deze hylanieuwsbrief ingeschreven hebben en dus hopelijk ook kandidaat paddenoverzetter zijn. Aan de trouwe paddenoverzetters tot binnenkort, onze amfibieën rekenen net als voorgaande jaren weer op jullie hulp om hun jaarlijks liefdesavontuur te overleven.