BENEDEN-NETE
HYLAKRANT 2014 2014/34 - 25/03/2014 Geen uitgebreid weerbericht deze keer. De paddentrek is echt helemaal voorbij: welk weer het ook wordt, er zal geen paddentrek meer zijn. De poelen zijn leeg, er is geen activiteit meer. Een te beperkt aantal legsels zijn de enige getuigen van het fenomeen, de dieren zitten al terug op het land en de larven beginnen zich stilaan in de eitjes te ontwikkelen. Hopelijk komen er vele kikkers en padden uit.
Door het te koele weer en later ook te droge weer zal de gespreide terugtrek amper zichtbaar zijn op de meeste actieplaatsen, zeker met een heel gespreide trek zoals op het Senthout. Uit de eerste berichten blijkt dat 2014 op heel wat plaatsen geen goed paddentrekjaar was en tot minder dieren leidde. Bij ons op het Senthout kan men gerust van een historisch dieptepunt spreken met amper 270 dieren (precieze aantal en verdeling per soort dient nog altijd berekend te worden – en zal in een laatste Hylanieuwsbrief meegedeeld worden). In de tijdreeks van 1996 tot nu werden er nooit minder dieren geregistreerd dan dit jaar. Zelfs ons opstartjaar leverde nog iets meer dieren op (339). Ons topjaar was 2.599 dieren in 2007 of het tienvoud van wat er dit jaar gevonden werd. De (mogelijke) oorzaken en verklaringen voor dit historisch dieptepunt:
- Geen enkele avond in 2014 was een ideale paddentrekavond op vlak van het weer: of het was te droog of te koud en als het al eens nat was (3 avonden in totaal), was het aan de koude kant;
- Enkele extra ochtenden waren wel nat en leverden trek op. Dat weten we uit de acties met schermen, op raapacties werden die dieren gemist;
- We kunnen nu wel stellen dat weinig of geen dieren van de begin maart piek (2/3 van de overgezette dieren vorig jaar) vorig jaar de ongemeen harde winterprik daarna overleefd hebben. De poel met parende amfibieën erin is toen helemaal dicht gevroren door de ongemeen harde vorst en de dieren zijn er helaas niet tijdig uitgeraakt.
- Bij warme winters zoals dit jaar sterven veel amfibieën van de honger (verbruiken energie maar vinden geen eten)
- Ze raken door hun vetreserves en zijn sneller vatbaar door ziekte. De dieren die we vonden zaten echter goed in het vet, dus dit heeft naar alle waarschijnlijk gelukkig maar minder meegespeeld dit jaar;
- Voor 2011 mogen we er vanuit gaan dat er geen nieuwe generatie is geboren door te vroege uitdroging van de voortplantingspoel door grondwateroppomping in de buurt in combinatie met een kurkdroog voorjaar. Daar zien we nu ook de terugslag van: een nieuwe generatie vruchtbare dieren is er niet (3 jaar na de geboorte). Wat volgend jaar zal brengen weet niemand, maar uit onze tijdreeks sinds 1996 weten we dat amfibieënpopulaties zich snel kunnen herstellen als ze een paar goeie jaren hebben. We kunnen maar hopen dat uit de legsels van nu heel wat nakomelingen zullen komen en we over enkele jaren opnieuw in stijgende lijn gaan.
Nu onze cijfers zo laag liggen komt eens te meer de vraag: heeft het wel zin nog paddenraapacties te organiseren? Mijn antwoord is alvast: meer dan ooit: stel dat we er niet waren geweest, dan was het aantal amfibieën misschien onder de kritische grens van risico op uitsterven geraakt en de populatie nog meer gehalveerd dan nu door alle verkeersslachtoffers. Misschien is het net dankzij onze actie dat de amfibieën deze tegenslagen zullen en kunnen overleven.
Natuurpunt werkt alvast – samen met overheden en alle partners – aan meer leefgebieden en ik denk dat dit miniem cijfer aantoont dat onze paddenraapactie maar ook de bescherming van hun leefgebieden een blijvende opgave blijft, zo niet dreigen we onze kikkers en padden te verliezen, terwijl ze tot onze belangrijkste natuurlijke insectenverdelgers behoren.2014/33 - 21/03/2014 Het ziet er naar uit dat we bij ons op het Senthout geen 300 dieren zullen registreren: een historisch dieptepunt. Over de mogelijke oorzaken ga ik het nu niet hebben, daar kom ik volgende week op terug van zodra alle resultaten verwerkt zijn. Het is nu ook afwachten wat de paddentrek in de rest van Vlaanderen opleverde. In Sint-Katelijne-Waver hoor ik geen victoriekreten: ook daar kommer en kwel, maar hier en daar vang ik op dat er wel goeie resultaten zijn.
Gisteren haalden we op enkele plaatsen 23 graden onder een stralende zon. De regenzone die een ander weertype voorafgaat, was gisterenavond -zoals voorspeld- nog niet gearriveerd. Het was dus voor de zoveelste avond kurkdroog maar wel warm. De hemel was niet meer open maar zoals verwacht was er al dikke cirrusbewolking gearriveerd, voorloper van het actief koufront waar we momenteel mee te maken hebben. Die wolken, geholpen door de zachte lucht, temperden het afkoelingsproces sterk. Met temperaturen die tussen 12 en 15 graden bleven schommelen, zou dit normaal gezien massale paddentrek moeten opgeleverd hebben. Ook al was het dus boterzacht weer, bij ons leverde dit niet veel meer op dan de voorgaande avonden: enkele ‘verloren gelopen’ dieren dus. Ik denk dat we daardoor met 90% zekerheid kunnen zeggen dat de paddentrek helemaal voorbij is en dat de hoop om nog een achterhoede te zien komen stilaan definitief mag opgeborgen worden. Wie vandaag buiten komt, voelt trouwens direct dat we in een andere luchtsoort beland zijn: het mag dan wel nat zijn, het is nu fris (eigenlijk meer normale temperaturen voor deze tijd van het jaar) door het binnenstromen van de polaire lucht. De komende dagen blijft die koude lucht aanwezig, eerst onstabiel met maartse buien, daarna stabieler door de invloed van een nieuw hoog, maar het blijft wel fris met zelfs vorst in de nacht als mogelijkheid.
Rest me nog wat reclame te maken voor de geplande poelen en amfibieënwandeling van zondag 30 maart. Samenkomst om 14u00 aan de poort van AWW in de Stormsschranslaan (Mouriaubos) in Duffel. Van daaruit gaan we enkele poelen bekijken in de Mosterdpot-Goorbosbeekvallei. Einde is voorzien om 17u002014/32 - 20/03/2014 Wat een paddenoverzet dit jaar. We zijn nu iets meer dan een maand bezig en voorlopig is de drukste avond slechts 51 individuen op het Senthout – dat is naar onze normen net een matige avond. Het totaal is de afgelopen avonden nog wat aangedikt (duidelijk foutieve woordkeuze dit jaar) en werd de voorbije avonden tot 267 dieren als totaal geregistreerd. Dat is nog iets onder het resultaat van ons startjaar in 1996 toen we 339 dieren vonden. Alle andere jaren vonden we minstens 600 dieren tot meer dan 2500 dieren in de jaren 2006 en 2010. Wellicht halen we dit jaar zelfs de 339 niet meer of vanavond zou er toch nog een achterhoede moeten komen.
We hoopten gisteren al op zo’n achterhoede maar die kwam er niet. Het was nochtans bewolkt, we startten met 13 graden en dankzij de wolken bleef het relatief zacht met om 21u nog ruim 10 graden. Er stond wel een venijnige wind, dus laat ons die tegen beter weten in de schuld maar geven dat de paddentrek er niet kwam. De avond begon nochtans heel hoopgevend: om 19u30 vonden we 2 dieren op korte afstand, een mannetje en vrouwtje pad. We dachten even: we zijn vertrokken, maar daarna geen amfibie meer te bespeuren, behalve dan tot overmaat van ramp een verkeersslachtoffer in amplexus. De avond gisteren leverde dus 2 levende beesten op en een dood koppel: 4 dieren dus! Dat koppel bewijst evenwel nog altijd heentrek! Wellicht was het levende vrouwtje wel een terugtrekker, want ze moest duidelijk van het opdringerige mannetje niks hebben.
Toch kreeg ik tegenstrijdige signalen binnen: op Battenbroek in Walem-Mechelen was er volgens de coördinator daar ineens een piek van maar liefst 40 dieren. De hoop dat er alsnog een achterhoede komt op het Senthout vanavond is dus groot, vooral omdat het weer mee wil. De timing van de voorspelde regenzone, een koufront is niet zo gunstig, maar de temperaturen zijn dat wel en we kunnen maar hopen op de bewolking die vanaf de avond zou binnenschuiven. Met een zuidenwind komt er vandaag een transport op gang van hete lucht recht vanuit Noord-Afrika, dit zou hier en daar 20-ers moeten opleveren. Vanaf de oceaan is veel minder zachte lucht onderweg voorafgegaan door een heel actief koufront met een lading regen voor deze nacht en morgen. De bewolking van dit front zou in de loop van de avond al zichtbaar moeten zijn (grens tussen bewolking en helder weer ligt nu in de buurt van Londen), waardoor het totaal niet zal afkoelen. Temperaturen van 15 deze avond lijken niet onmogelijk. En ja … als dit geen of heel weinig trek zal opleveren dan kunnen we de paddentrek 2014 afsluiten.
De kans dat er vrijdag en dit weekend nog trek zal zijn is overigens weer erg klein. Het weekend wordt wel nat, maar polaire luchten zorgen voor fris weer (met moeite nog 10 graden overdag) versterkt door een koude zuidwester die later draait naar het noordwesten. Volgende week komt een nieuw hogedrukgebied zich moeien, stopt de neerslag maar blijft het onder noordwestelijke stromingen fris met kans op een graadje vorst.
Vanavond moet het gebeuren, wie dus nog eens padden wil komen rapen: ’t is vanavond of niet meer. Onze dagverantwoordelijken Jef en Eef zijn zeker aanwezig vanavond, maar in de nieuwsbrief zal het wel duidelijk zijn geweest dat ik allerminst zekerheid kan geven op paddentrek. In de poelen was er gisterenavond wel veel beweging en ongetwijfeld zal dat vanavond ook nog zijn. Gisteren waren bruine kikkerkoppeltjes volop eitjes aan het leggen en was er voor de 3de avond op rij een heus knorconcert van bruine kikkers. Ook de koppeltjes padden waren nog volop hun ding aan het doen.
Raken we na vanavond toch nog aan de 300, of voor de heel grote optimisten: nog hoger? Morgen het antwoord!2014/31 - 18/03/2014 De voorgaande avonden was het op het Senthout pover gesteld. Op enkele dieren na werd er gisteren en eergisteren niets gevonden. Het weinige dat bij ons gevonden werd, was zonder twijfel wel heentrek (koppelvorming in de emmer). In de poelen is er nog steeds veel activiteit met gisterenavond een uitgebreid bruine kikker knorconcert en paddenkoppeltjes. Gisteren was het wel bewolkt tot betrokken en daardoor koelde het niet zo snel af, maar zelfs dat kon onze kikkers en padden niet overtuigen massaal op stap te gaan. Op een enkel dier na bleef het heel rustig. Ons totaal zit nu maar net over de 250 geregistreerde amfibieën wat bedroevend weinig is. De vraag is dus: was het te droog voor trek of is de paddentrek op zijn laatste benen aan het lopen?
Er is hoop dat we over enkele avonden het definitieve antwoord zullen krijgen. Maar vooraleer het zo ver is komt er eerst nog meer droog fraai lenteweer aan. Vandaag en gisteren hadden we wolken, die verdwijnen geleidelijk. Morgen begint de verbetering al met vanuit het zuidwesten steeds meer zon. Dat gebeurt onder invloed van een uitloper van hoge luchtdruk boven Frankrijk, behorende bij het Azorenhogedrukgebied op de oceaan. Uit de uitloper ontstaat in de loop van woensdag een afgescheiden hogedrukgebied. Begeleid door een westelijke luchtstroom hogerop in de atmosfeer, beweegt het zich in oostelijke richting. Donderdag arriveert ze boven de Balkan. Tegelijkertijd vormt zich bij IJsland een actieve oceaandepressie met in de nacht van woensdag op donderdag een kerndruk van 956 hectopascal. Tussen dat systeem en het hogedrukgebied boven Oost-Europa in, komt bij ons een krachtige zuidelijke luchtstroom op gang. Hiermee wordt boven Frankrijk donderdag zeer zachte lucht naar ons land gevoerd. In de milde lucht en met veel zonneschijn lopen de temperaturen hoog op. Het wordt 19 tot 21 misschien wel een 23 graden plaatselijk. Wel trekt de wind dus aan, naar matig. Een regenstoring van de oceaandepressie komt tegelijkertijd al naderbij via de Britse eilanden.
In de loop van de nacht en vrijdagochtend trekt ze van west naar oost over het land. Later op vrijdag breekt vanuit het westen de zon weer door, maar is het een stuk minder zachte lucht binnengestroomd. Het is een actieve storing die meer dan 10 millimeter regen kan loslaten. Voor de natuur geen slechte zaak en dus hopelijk paddentrek donderdagavond. Alle elementen zitten immers goed: zuidenwind, warm en vochtig, dit kan dus moeilijk mislopen. Zeker als het actief front nog wat vroeger zou komen (namelijk donderdagavond) moet dit een piekavond worden of de paddentrek is voorbij.2014/30 - 16/03/2014 Gisterenavond waren er meer paddenoverzetters dan padden. Slechts 2 dieren werden van de weggeplukt, terwijl er 5 teams waren. Het klaarde dan ook rond een uur of half zeven helemaal op en daardoor nam de temperatuur snel een serieuze duik. Neem daarbij dat het gisteren ook maar maximaal 11 graden was met een noordwestelijke briesje en dan zit je snel aan je kritische temperatuur. Dat het om 20u00 terug overtrokken werd, veranderde daar niets meer aan. De adem was zichtbaar en dan weten we uit ervaring dat er geen trek is. Een controlerit bevestigde dat ook, zelfs al boekten we terug een graadje extra. Gelukkig konden we de aanwezige paddenoverzetters vermaken met zaklamp schijnen in de poelen, waar meerdere koppeltjes padden te zien waren. Ook hoorden we bruine kikkers knorren, maar die kregen we niet te zien. Op educatief vlak was deze avond dus zeker geen flop, maar wie dacht padden te vinden op de weg, ging teleurgesteld naar huis. En zo zitten we in één van de meest slepende paddenoverzetacties uit de voor mij nu al 23 jarige paddenoverzetervaring.
Is er beterschap op komst, of is de paddentrek stilaan gedaan? De elementen even op een rijtje:
Pro’s dat er nog veel paddentrek komt:
• Volgens onze statistieken zouden er toch nog minstens 2/3 van de dieren moeten overtrekken (zo’n 800 à 900 dieren zouden we toch moeten halen), zo niet zitten we op een historisch dieptepunt. Momenteel hebben we er iets over de 250 geregistreerd (precieze cijfer zou ik nog eens dringend moeten uitrekenen).
• Ook in de poelen is wel veel activiteit, maar zijn er relatief weinig individuen. Moet er nog een serieuze achterhoede komen en is enkel de voorhoede nog maar in poelen gearriveerd?
• Er is nog geen enkele avond geweest dat er ideaal paddentrekweer was: ofwel was het te droog, ofwel als het als eens nat was meestal net iets te koud.
• Er is voorlopig nog geen terugtrek vastgesteld en er worden nog altijd koppels gevonden op straat (duidelijk heentrek dus);De contra’s dat er niet veel paddentrek meer zal zijn.
• Sinds 2011 is er bij ons op het Senthout een dalende lijn in het aantal dieren, die trend zette zich voorlopig nog voort. De oorzaken: door grondwateroppomping in de buurt droogde heel de plas uit in de maand mei-juni van 2011 (= geen nakomelingen dat jaar), vorig jaar zijn er heel wat dieren doodgevroren door de ongemene harde winter die toesloeg rond deze tijd (de voortplantingspoel was helemaal dichtgevroren). Van dit laatste hebben we geen bewijzen, we kunnen het alleen maar vermoeden;
• we zijn nu al half maart, de piekperiode zou bijna voorbij moeten zijn;
• er is weinig beterschap wat het weer betreft (zo dadelijk meer daarover);
• er is veel activiteit op de poelen, binnenkort zijn alle eierlegsels gelegd en gaan de poelen leeg zijn? (tenzij er aflossing komt door de achterhoede die gewoon wacht op ideaal weer).Binnenkort weten we hopelijk het antwoord, tot dan blijven onze dagverantwoordelijke “pad”trouilleren en ook alle andere vrijwilligers zijn meer dan welkom. Is er geen paddentrek dan is er nu toch iets te zien op de poelen. De komende dagen dan. Vandaag zorgt een uitloper van het Azorenhoog voor droog en wisselend bewolkt weer: best aangenaam en met zo’n 16 graden overdag een zachte lentedag (ter illustratie: vorig jaar moesten we tevreden zijn met +3°C). Dat droge weer nemen we mee vanavond en afhankelijk van de bewolkinggraad zal het snel of niet snel afkoelen. En dit zal dan bepalen of er veel of weinig trek kan en zal zijn. Ook de komende dagen wordt er weinig of geen regen voorspeld. Vanaf woensdag wordt het interessant of tegelijk ook heel oninteressant. Eén ding weten we zeker: de winter zakt wat af naar het zuiden maar is geen lang leven beschoren en bereikt ons niet. Het ene weermodel geeft vanaf donderdag Atlantische depressies en een 3-tal dagen wisselvallig weer met ten zuiden van ons een langgerekte hogedrukzone die vanaf zondag terug belangrijk wordt. Hopelijk voor ons paddenoverzetters wordt het dit scenario. Een tweede weermodel geeft iets helemaal anders. Het hoog zou zich onmiddellijk verplaatsen naar Midden-Europa en de depressies blijven ver ten noorden van ons. In dat geval blijft het droog, meer nog het wordt uitgesproken zonnig en met een zuid-zuidoostelijke continentale wind overdag warm, tot misschien zelfs 20 graden. De nachten zouden opnieuw koel worden, een beetje meer van hetzelfde van vorige week.
De vraag blijft dus: komen er nog topavonden met veel paddentrek of niet? (we denken dan met z’n allen terug aan de momenten dat we 300 tot bijna 1000 dieren per avond vonden) en zo ja wanneer? Voorlopig blijven we hopen van wel! Hylanieuwsbrief houdt jullie uiteraard op de hoogte.2014/29 - 15/03/2014 Gisterenavond was het weer niet veel soeps met de paddentrek: we moesten het stellen met 10 dieren. Zoals voorspeld was het nog altijd helder weer en kelderde de temperatuur snel richting kritische grens. Pas later in de nacht is nevel opgedoken en ook rond 3u00 is ook het zwak front over getrokken. De temperaturen zijn daarbij terug wat gestegen, wellicht is er dan wat trek geweest. Sinds vandaag zitten we terug in de maritieme, dus vochtige lucht en dat was ook goed te zien met gemiddeld zwaar bewolkt weer, vanmorgen even wat regen maar tussendoor was er toch ruimte voor wat zon en bleef het droog. Hopelijk houden we over enkele uren die bewolking en dan zit een matige paddentrek er zeker in. Ik roep dus op om toch maar af te komen naar de actieplaatsen tegen zowat 19u00. Wellicht is het door de wolken ook ietsje vroeger donker. Is er niks te zien dan kan een interessant alternatief zijn om wat in de poelen te schijnen, daar zou zeker iets te beleven moeten zijn.2014/28 - 14/03/2014 Gisterenavond kwakkelde de paddentrek bij ons nog wat verder: opnieuw 17 dieren. Daarmee naderen we de 250 dieren als subtotaal, wat nog ver onder de verwachtingen ligt. Vandaag hebben we nog een stralend zonnetje (behalve aan de kust die in een mistveld zit). Die heldere condities nemen we waarschijnlijk nog mee naar de avond, maar toch is er een verandering op til ... of het ten gunste is voor de paddentrek is nog wat anders maar wellicht zal de trek doorzetten. In alle geval trekt dit hogedrukgebied weg naar Oost-Europa waardoor ook daar de lente nu kan doorbreken na een serieuze winterprik afgelopen week.
Meestal betekent dat voor West-Europa net het omgekeerde. De winter zou even wat zuidelijker komen tot in Zuid-Scandinavië maar verder komt hij zeker niet. Wij komen onder westelijke en noordwestelijke stromingen te liggen tussen enerzijds een laag boven Scandinavië en een nieuw krachtige uitloper van het Azorenhoog. Wat betekent dit voor ons? Gezien de invloed van het Azorenhoog redelijk groot is, betekent dit dat enkel verzwakte storingen of staartjes van actieve dingen ons land kunnen bereiken. De echt zware neerslag trekt zo’n 200 à 300 km ten noorden van ons voorbij. Concreet betekent dit veelal wolken met misschien een drupje regen of motregen, maar zeker niet veel neerslag. Door de west-noordweststroming verliezen we echter de maxima van afgelopen week en zullen we met 8 à 12 graden overdag heel tevreden moeten zijn. Door de wolken en de zeelucht zullen de nachten echter milder zijn en de minima wellicht niet dalen onder de 5 graden.
Het eerste frontje is getimed voor vannacht of morgenvroeg: meer dan wat miezer zit er voor ons niet in. Vanavond zal de temperatuur wellicht onder de opklaringen opnieuw snel kelderen, maar mogelijk temperen de met de westenwind meegedreven nevel en lage wolken dit afkoelingsproces. Het wordt dus vochtiger dan afgelopen avonden, de kans op iets intensere paddentrek is groot. Morgen kijken we aan tegen veel wolken, de (uitbundige) zonneschijn zouden we kwijt zijn, grijs is de hoofdkleur en morgenavond zal het bewolkt zijn. Wellicht zal de paddentrek zich daardoor actiever manifesteren.2014/27 - 13/03/2014 Na 2 dagen nog een nieuwe hylanieuwsbrief. Elke avond is er de afgelopen week wat kwakkeltrek geconstateerd. Gisterenavond vonden we net geen 20 padden, waaronder enkele koppels, de avond ervoor was het nog minder. De paddentrek 2014 is een erg slepende paddentrek aan het worden en dat begint stilaan te wegen op onze dagverantwoordelijken. Misschien dat er dit weekend beterschap komt, maar straks meer daarover. Ook vanavond zitten we nog met droge en trouwens heel vervuilde lucht opgescheept. Wellicht zal er opnieuw heel weinig paddentrek zijn. Ondertussen valt er in de poelen al veel actviteit te beleven, maar er zijn weinig dieren. Ook de eerste paddensnoeren zijn gevonden. Wellicht is de 20 à 30 % procent die de poelen al heeft gevonden nu bezig met de eierafzetting of lijkt het einde van de paddentrek toch in het verschiet? Laat ons hopen van niet, want met nog geen 250 dieren is dit een nooit gezien dieptepunt. Wat wel duidelijk wordt, is dat over enkele dagen de padden die hun eieren hebben afgezet in de poelen, de terugtrek zullen aanvatten van zodra er ideaal weer is.
Dat zit er helaas voor ons nog niet aan te komen, maar er verandert wel wat vanaf morgenmiddag. De wolkenloze hemel vol smog nemen we vanavond mee. Hierdoor zal de temperatuur weer snel van 15 graden kelderen naar de kritische temperatuur. De zoveelste kwakkeltrek lijkt in de maak. Je vind dan een hele tijd op straat niets en als de aandacht even verslapt liggen er plots 2 slachtoffers: leuk is anders! Morgen vrijdagmiddag begint het weer te veranderen. Een depressie die ten noorden van ons doortrekt, gaat tijdelijk zijn invloed laten gelden en veroorzaakt een deuk in het bestaande hoog dat geleidelijk wegtrekt naar Oost-Europa. Een nieuw hoog is zich echter aan het versterken boven de Azoren en maakt een uitloper naar Ierland. Dat houdt in dat er meer wolken ons land kunnen bereiken, overdag de temperaturen dalen naar zowat 8 tot 12 graden maximum en er tijdelijk een strakke noordwestenwind zal staan. Wellicht zal er ook neerslag vallen, maar door de aanwezigheid van het Azorenhoog zullen de hoeveelheden meevallen (en dus voor ons tegenvallen). De overgang naar dit andere weertype uit zich in een koufront, bestaande uit een wolkenband met wat neerslag. Achter dit koufront zit frissere van oorsprong polaire lucht.
Zaterdag kunnen enkele buien vallen, maar daarna komt het Azorenhoog zich moeien en worden de neerslagkansen eerder klein. Met een west- tot noordwestcirculatie halen we temperaturen die rond de 10 graden zitten. Ideaal is dit dus weer niet en het spook van koude bovenluchten en felle voorjaarsbuien (met kans op winterse neerslag) duikt ook terug op. Met de komst van het koufront draait de wind west-noordwest en neemt de luchtvochtigheid toe. Vrijdagavond zou wel eens een drukkere avond kunnen worden dan de voorgaande kwakkelavonden, maar of het echt een piekavond zal worden is nog afwachten. Vraag is ook of de dieren echt nog gaan wachten op ideaal weer. Tenslotte verwachten we nog minimum zo’n 70% van de dieren bij ons op het Senthout. De kans op trek is dus groot dit weekend. Morgen hoop ik alvast de timing en neerslaghoeveelheden beter te kunnen inschatten voor vrijdagavond of zaterdagnacht.2014/26 - 11/03/2014 Gisterenavond overschreden we op het Senthout het subtotaal van 200: er werden nu al 208 dieren geregistreerd. De avond begon helder en het koelde snel af, maar geleidelijk werd het nevelig en rond 22u00 was ook de sterrenhemel verdwenen achter de laaghangende wolken. Samen met de nevel werd het vochtiger. De oorzaak was het koufrontje dat zich nog enkel uitte in wat meer vochtigheid en nevel. Gisteren werden er eerst 28 dieren gevonden, een controleritje door mezelf omstreeks 22u00 leverde nog een bruine kikker op, maar ook later in de avond kwamen er via e-mail nog meldingen binnen. De nevel en de daardoor bijhorende vochtigheid had de trek niet stilgelegd. Wellicht was er heel de nacht wat kwakkeltrek geweest, want bij temperaturen tussen de 4 en 7 graden was het niet echt ideaal te noemen.
Vanmorgen had de zon heel wat moeite om de laatste nevelrestanten op te ruimen, maar rond de middag is dat vrijwel overal gelukt. Vandaag moesten we tevreden zijn met nog altijd een fraaie 14 graden en een voelbaar uitdrogend NO-briesje. De hemel is terug helder en dat zal ook zo blijven. Wellicht koelt het heel snel af vanavond, maar kwakkeltrek blijft de eerste uren mogelijk, al denk ik niet dat het veel zal zijn.
Zo blijven we wellicht nog tot vrijdag verder kwakkelen in de heldere avonden. Zaterdag lijkt plots een kanshebber voor echte paddentrek want een verzwakt front zou dankzij een terugtrekkend hoog toch de kans zien ons te aaien. Wellicht heeft dit frontje nog een 1 à 2 liter aan boord en te fris zou het niet zijn met zo’n 9 graden in de avonduren. Hoop doet leven zeker? Daarna zou er bijna geen neerslag meer vallen door nieuw hogedrukweer. Vanuit het noorden komt wel een portie koude lucht naar het zuiden die het zowaar kan doen winteren tot in Zuid-Scandinavië.
Sommige modellen geven vanaf 25 maart een noord-circulatie: het weerbeeld wordt dan koel met de typische maartse buien. Voorlopige voorspelling: de komende avond kwakkelen we wat verder, zaterdagavond houden we voorlopig in het oog.2014/25 - 10/03/2014 Gisteren een nooit geziene lentedag, zo vroeg op het jaar. Sint-Katelijne-Waver was het 3de warmste plekje in Europa met 21,6 graden en het warmste plekje van België in weerhut, een nieuw nooit gezien record. De lucht was ook kurkdroog. Dat was gisterenavond te merken zeker in het niet verstedelijkt gebied. Droge lucht houdt minder lang zijn warmte en gisterenavond kelderde het kwik sneller dan de voorgaande avond. Om 18u30 was het nog 19 graden, om 19u00 al maar 13 graden en tegen 20.00 uur wees de thermometer met veel moeite nog 7 graden aan.
Gisterenavond leverde dan ook weer wat paddentrek op, maar niet veel: met 20 dieren hielden we het voor bekeken op het Senthout. Na 20u00 vonden we tijdens de traditionele controleritjes niks meer. In de meer verstedelijkte gebieden bleef het gisteren langer warm, het zogenaamde hitte-eilandeffect speelde hier, dat zijn de stenen en gebouwen die hun warmte uitstralen. Op de beschutte plaatsen is er gisterenavond merkelijk meer trek geweest, maar ook niet meer dan matige avonden. Het was vooral te droog: warm of koud, de amfibieën houden er niet echt van. Vandaag halen we geen + 20 graden maar met 18 graden hebben we zeker niet te klagen. Zaterdag deed ik de voorspelling dat een koufront de wind vandaag al zou laten ruimen naar noord, maar dat koufront (of wat er nog van overblijft) bevindt zich nog boven de Noordzee. Het schuift vanuit het noordwesten geleidelijk aan richting onze en de Nederlandse kust en verzwakt verder. Mogelijk zal het in de loop van de avond of nacht dus wat bewolkt of nevelig raken door dat frontje. Daarmee gebeurt de aflossing van de wacht: een nieuwe krachtige hogedrukkern neemt het over, maar deze ligt in tegensteling tot de vorige ten noorden van ons. En dat maakt een heel verschil in temperatuur met noord tot oostelijke winden. De zon houden we, maar de 15 graden halen wordt moeilijk en wellicht zullen ook de nachten nog een fractie kouder worden met algemene nachtvorst. Geleidelijk aan zou het hogedrukgebied dan terug meer ten oosten van ons komen liggen waardoor we naar het einde van de week terug in de bestaande situatie terugkomen met zuidenwind en wie weet terug een twintiger als uitschieter.
Terwijl men gisteren nog voor een weersverandering ging vanaf vrijdag is dit nu al uitgesteld tot zaterdagavond en er zijn zelfs modellen die een nieuw hoog de kans geven. In dit laatste scenario zal maart uitgesproken zonnig worden en kurkdroog blijven. Wat dit betekent voor onze paddentrek is onduidelijk. Vanavond gok ik op een rustige kwakkelavond, tenzij de wolken al aanwezig zouden zijn, dan zit er misschien een matige paddentrek in. Met de noordoostenwind zal het de komende avonden nog rustiger blijven maar waakzaamheid blijft wel nodig.
In principe verwachten we nog zo’n 80% van de dieren, de vraag is alleen: wanneer? Waar blijven die Atlantische storingen die de paddentrek zouden laten losbarsten? Het antwoord: ver ten noordwesten van ons.2014/24 - 09/03/2014
Gisteren, na een zonovergoten dag - de warmste 8 maart ooit gemeten- met maxima van 17 à 18 graden, was het afwachten wat de avond zou brengen. Van wolken was geen sprake en we gingen met heldere condities de avondschemering in. Het voelde zacht aan, maar de temperatuur daalde fors. Om 19u00 was het nog 13 graden. Dit moest warm genoeg zijn en om 19u02 was het prijs: het eerste dikke vrouwtje werd door mij gevonden. Even later kwam er ook van de andere overzetploegen meldingen binnen van gevonden dieren. Uiteindelijk leverde gisterenavond 26 dieren op. Opvallend daarbij was dat het voornamelijk ging om dikke paddenvrouwtjes. Tegen 20u30 temperde de trek: het kwik was gezakt naar 7 à 8 graden. Op het Senthout was het opnieuw een rustige trekavond.
Wellicht doen we dat vanavond weer over, want het weerscenario is hetzelfde als gisterenavond. Vandaag volop zon en misschien zelfs een 20 of 21 graden in de Kempen. Iedereen is vanavond uitgenodigd om naar de paddenoverzetplaatsen te komen om te komen helpen, maar een massa dieren gaan we zeker niet beloven daarvoor is het te droog.
En maandag en volgende week dan? Een nieuwe hogedrukkern die zich boven Ierland ontwikkelt, zoekt aansluiting met het bestaande hogedrukgebied en versmelt hiermee. Dit betekent voor ons een kleine, maar voor de paddentrek niet onbelangrijke weersverandering vooral op thermisch vlak. Morgen draait de wind van zuid naar noordwest. Vanuit die hoek krijgen we merkelijk frissere lucht en tijdelijk wolkenvelden (zwak koufront) die de frissere lucht markeert. Regen valt er heel zeker niet, daarvoor is de luchtdruk te hoog. Morgen zouden we nog 14 graden halen maar geen uitgesproken zonnig weer meer. Mogelijk nemen we nog wat van die wolken mee de avond in – dat zou gunstig zijn voor paddentrek -, maar wellicht klaart het helemaal uit – dan koelt het te snel af en zal de paddentrek erg beperkt blijven. De wind zoekt nog meer de noordhoek en later de noordoosthoek wanneer het nieuw gevormde hoog nog wat doorschuift. Volgende week zouden we dan in een noordoostcirculatie blijven.
Vorig jaar bracht ons een gelijkaardige situatie barre winterkou, maar daar moeten we deze keer geen schrik voor hebben. Ook in Noord-Oost Europa wintert het niet, dus het weer zal wat schraal aanvoelen en nachten zullen terug een fractie kouder worden met algemene nachtvorst aan de grond. Op het eind van volgende week zouden we dan een ander weertype krijgen, een natter weertype, maar in tegenstelling tot gisteren geven de weermodellen nu een zuidwestcirculatie aan met zachte temperaturen en geregeld regen en buien. Mocht dat bewaarheid worden, moeten we ons opmaken voor een druk paddentrekweekend volgend weekend.2014/23 - 08/03/2014
Na een mistige start vanmorgen vroeg schijnt de zon nu volop, op wat cirrusbewolking na is het kraakhelder. De mist van vanmorgen toonde aan dat we vannacht tijdelijk in wat vochtigere lucht zijn beland achter het heel zwak frontje dat gisterenavond qua timing ideaal was. Toen het donker werd, was het nog steeds bewolkt. De samenstelling van het front was niet ideaal: enkel nog wat dunne en af en toe wat dikkere lagere wolken was het resultaat. Van regen geen sprake meer, het front was door de hogedruk al helemaal uitgeperst. Toch hielden de wolken het eventjes wat warmer (12 graden om 19u00 en nog steeds 10 graden rond 19u45) en wellicht was de luchtvochtigheid ook net iets beter dan de voorgaande avonden.
De trek kwam wel heel moeizaam op gang: pas toen het al even donker was om 19u20 werd de eerste pad gesignaleerd. Op het eerste zicht leken er meer paddenoverzetters dan padden, maar tussen 19u20 en zowat 20u15 werden er bij regelmaat toch wel enkele dieren gevonden door alle aanwezige ploegen. Ook werden er al snel bruine kikkers gemeld. Uiteindelijk stagneerde de paddentrek vanaf zowat 20u15 en wie naar boven keek wist direct hoe dit kwam: het klaarde helemaal op. De temperatuur nam op een kwartier een duik van 10 naar 5 graden. Om 21u00 werd het allerlaatste dier gevonden en zoals dit gaat op kwakkelavonden vielen er toch nog net op het einde 2 verkeersslachtoffers. Toen we de laatste dieren wegzetten in de sloot bleek de sterrenhemel terug verdwenen en waren nevel en laaghangende wolken heer en meester. De temperatuur bleef echter op 5 graden steken, te koud – een temperatuurinversie had zich gevormd. Een controleronde leverde dan ook niks meer op.
Om 21u30 uur zat de paddenoverzetavond erop met als resultaat 40 amfibieën (inclusief 2 slachtoffers), vooral padden, enkele bruine kikkers en 1 kleine watersalamander. Daarmee zijn er 129 dieren geregistreerd op het Senthout. De grote massa zou dus nog zeker moeten komen, de vraag is: wanneer?
Wat voor vanavond? Het nieuwe hogedrukgebied heeft zich ondertussen genesteld boven Centraal Europa. Hierdoor komen we in warme droge lucht terecht recht vanuit het verre zuiden. Ook morgen zal die situatie zich voordoen. Op beide dagen zullen we vlot voorbij de 15 graden gaan overdag (zelfs een 20 zit er morgen in). De nachten blijven aan de koele kant, maar dit soort lucht houdt zijn warmte wel iets langer. Vanavond en zondagavond is de kans op (matige?) paddentrek groot, wellicht ergens tussen 19u15 en half negen. Daarna zal het naar alle verwachting te koud worden omdat de wolken zeker zullen ontbreken en valt de trek wellicht volledig stil.
Volgende week is het een komen en gaan van hogedrukkernen. Het gevolg is dat het meestal zonnig is en tot bijna zeker 20 maart zou er weinig of geen neerslag vallen. De enige variatie zijn de maximum temperaturen, dat we dit weekend misschien wel 20 graden, begin volgende week halen we misschien geen 14 meer als de wind tijdelijk de noordoosthoek kiest. Af en toe drijft ook al een eens een wolkenband mee en na gisteren weten we, indien die goed getimed is, welk verschil dit kan geven.
Ook al is het nog ver weg: vanaf 21 maart zou er zich een typische voorjaarssituatie voordoen met een hogedrukgebied boven de Oceaan of Ierland en een laag boven het continent: dit betekent aanvoer van maartse buien en koel weer door polaire luchten. Voor onze paddentrek is dit ook weer slecht nieuws, maar er kan nog veel gebeuren. Eerst kijken wat vanavond zal opleveren? Geniet in alle geval van de zonovergoten warme lentedag vandaag.2014/22 - 07/03/2014 Momenteel is het nog zwaar bewolkt: het zwak front trekt over, een spat regen zit er niet in. De opklaringen zijn echter onderweg vanuit het westen. Als het tegen 19u nog bewolkt is, is de kans op paddentrek reëel, klaart het op, zal het afkoelen en lijkt paddentrek ook vanavond niet aan de orde.
Indien het zacht genoeg aanvoelt, roep ik toch op om langs te komen, maar garantie op dieren durf ik zeker niet geven!2014/21 - 06/03/2014 Gisterenavond vroeg losten alle wolken al op zoals verwacht en door de heldere condities daalde het kwik heel erg snel van zowat 10 graden naar 5 graden. Vanmorgen had het aan de grond, hier en daar zelfs in weerhut licht gevroren.
Gisterenavond leverde bij ons zoals verwacht niks op, maar hier en daar werd een enkeling gevonden, misschien onbelangrijk in onze statistieken maar het toont wel aan dat de periode en ook de goesting bij de dieren aanwezig is. Vandaag niks dan zon en nagenoeg +14 graden. Net ten noordwesten van ons hangen er wel wolken boven Noord-Nederland en boven het midden en noorden van het VK regent het zelfs nog altijd, maar die wolken raken niet bij ons. De heldere condities nemen we vanavond en vannacht zeker mee. Vermits het nu al tot zowat 19u00 licht blijft vooraleer het schemert, zal het ook vanavond weer heel snel afkoelen. Misschien duurt het een ietsje langer dan gisteren om naar 5 graden te gaan en daardoor lijkt de kans een fractie groter op enkele dieren, maar uitgesproken trek vanavond zou me verbazen. Morgen lijken de weerkaarten iets gunstiger. Een zwak front dat geklemd zit tussen 2 hogedrukkernen probeert met zijn laatste krachten morgen van west naar oost te trekken. Door de hogedruk echter wordt het front alsmaar zwakker. De kans op wat neerslag is al maar 20% geworden, aan de kust iets groter met zo’n 40% kans, dus tegen dat het bij ons is gearriveerd zal hoogstwaarschijnlijk alleen de bewolking nog verraden dat er iets op til is. De timing van het uitstervend front is ook nog onduidelijk. Het zou tegen de middag de kust bereiken en zo in slakkentempo naar het binnenland trekken en steeds minder actief worden. De kans dat het front in de avond overtrekt is dus reëel. Die wolken zullen dan een lakentje spreiden tegen de snelle afkoeling. Hopelijk voor ons paddenoverzetters is dit het scenario morgenavond, maar ’t kan ook helemaal anders uitdraaien – lees brede opklaringen of zelfs heldere condities. Achter het frontje is het opnieuw helder weer, zaterdag en zondag worden topdagen wat lenteweer betreft met uitschieters tot 18° en volop zon. Indien we vrijdag paddentrek hebben, zal dat allicht ook op zaterdag en zondagavond het geval zijn maar ondanks die warme temperaturen overdag blijven de nachten eerder koud.
Volgende week zijn alle weermodellen standvastig. Tot en met 17 maart is de kans op neerslag 5%, volop zon en tijdelijk een daling van de temperatuur overdag naar zo’n 12 graden met helaas voor ons ook nog een NO-wind. Naar het einde van de week zouden we terug een zuidelijke wind krijgen.
We duimen dus voor vrijdagavond, want als dat mislukt, kan het echt nog wel even duren vooraleer paddentrek te hebben. Een mens zou voor minder naar een schuit regen verlangen...2014/20 - 05/03/2014 Gisteren bracht een late bui nog enige hoop op paddentrek, maar het werd niets. Na de bui klaarde het snel uit en zat het kwik snel onder de 5 graden. Tegen middernacht was het maar 1 graad meer: te koud. Gisteren was dan ook meteen de laatste neerslag van betekenis voor de komende 10 tot 14 dagen. Het lang voorspelde hogedrukgebied begint stilaan heer en meester te worden en zijn opvolger ligt al klaar om ons volgende week ook van droog en meestal zonnig lenteweer te voorzien. Vandaag worden we nog wat geplaagd door wolkenvelden omdat de wind tijdelijk nog NW zit, maar de druk stijgt zienderogen en tot een bui komt het wellicht niet meer. Met een fraaie 11 à 12 graden wordt het wel een fijne lentedag. Tegen de avond lossen de wolkenvelden snel op en zal het wellicht zo goed helder zijn. Gezien de wind vanuit de NW hoek waait koelt het vanavond snel af, maar misschien duurt het iets langer vooraleer de kritische temperatuur bereikt wordt. Hier of daar zou dit een amfibie kunnen opleveren, maar zeker geen paddentrek die naam waardig. Morgen boeken we enkele graden extra overdag omdat de wind naar het zuiden krimpt. Vanuit die hoek krijgen we warme droge lucht waardoor 14 graden haalbaar moet zijn met bijna helder weer. Mede door de zuidenwind zal het ’s avonds allicht nog iets minder snel afkoelen, dus mocht er vanavond al enige beweging zijn, dan zal dat zeker morgenavond ook zo zijn.
Vrijdagavond lijkt een interessante avond te worden. Het ene hoog lost het andere af en daartussen zit een zwak front geklemd. Ergens tussen vrijdag en zaterdag (hopelijk voor ons pal vanaf vrijdagavond – maar de timing is nog onzeker) zou het zwak front overtrekken. Dit geeft meer bewolking en misschien een spat regen of wat miezer, en dat zou precies zijn wat we nodig hebben voor een drukke avond paddentrek. Door de wolken zal het minder afkoelen, door het front zal de luchtvochtigheid stijgen en mocht er een drupje vallen … dat zou het compleet maken. Daarna neemt het andere hogedrukgebied het over, klaart het terug uit en dit weekend halen we misschien wel 18 graden met tijdelijk iets mildere avonden en nachten.
In de loop van de week draait de wind dan door van zuid naar noordoost. Met zo’n 15 graden blijft het prachtig lenteweer, maar het zal allemaal wat schraler aanvoelen door de droge landlucht. Of de diertjes dit schraal weer zullen verdragen is maar de vraag. Bij NO wind zijn er niet veel jaren dat we paddentrek hebben gekend.
Is er beweging vanavond, dan lees je dit zeker in de hylanieuwsbrief van morgen, is er niks vanavond dan krijg je pas een bericht van zodra we een beter beeld krijgen hoe vrijdagavond er zal uitzien. Hou in alle geval (zij het steeds onder voorbehoud) vrijdagavond vrij!2014/19 - 03/03/2014 Gisterenavond was het bewolkt geraakt na een zonnige dag. In de avond onder een bewolkte hemel was het 5 à 7 graden met een gure ZZO-wind. Het resultaat: op 1 verloren gelopen juveniele alpenwatersalamander na, was er niks te zien. Het was nog droog want de verwachte regenzone was er pas rond middernacht. Maar ook die zal geen paddentrek opgeleverd hebben want het was amper 3 graden vanmorgen met zowaar sneeuwval in de Ardennen. Vandaag wordt het nog een bewolkte maandag met kans op enkele buien. Het kwik raakt amper aan 9 graden met nog altijd koude bovenluchten. Tegen de avond zou het opklaren en daalt het kwik snel.
De rest van de week zou de zon meer en meer de ruimte krijgen en loopt het kwik overdag geleidelijk op tot hoge voorjaarswaarden. De nachten zijn in eerste instantie nog wel relatief koud, met lokaal vorst aan de grond. Normaal hebben we nu recht op zo’n 8 tot 10 graden overdag maar daar komen we ruim bovenuit de komende weken. Op de weerkaarten verschijnt een hogedrukgebied dat in onze omgeving rustig weer gaat brengen. De wind, die vandaag nog matig is, zwakt verder af. De zon laat zich vanaf dinsdag overal ook weer uitbundig zien, misschien valt er nog een laatste verdwaald buitje overdag maar veel stelt dat niet meer voor. Tijdens de overwegend heldere nachten koelt het nog wel behoorlijk af met op veel plaatsen vorst aan de grond en in het binnenland ook temperaturen rond het vriespunt in de weerhut. Tot en met vrijdag loopt het kwik overdag met veel zonneschijn snel op tot in de dubbele cijfers, veelal tot tussen 10 en 13 graden. Tijdens het tweede weekend van maart wordt aan de westflank van een hogedrukgebied boven het oosten van Europa met een zwakke tot matige zuidelijke wind warmere en drogere lucht aangevoerd.
Dit levert niet alleen droog weer op, maar ook nog eens veel zonneschijn en daardoor komt het kwik op veel plaatsen rond een aangename 15 graden uit tot lokaal zelfs tot 17 of 18 graden of meer. Ook de nachten worden warmer en het komt nergens meer tot vorst. Uit onder andere de gegevens van vorig jaar (3 tot 5 maart 2013) weten we dat, ondanks de droogte en zonneschijn overdag, er dan toch matige paddentrek zal plaatsvinden vooral vlak na schemer wanneer het nog niet voldoende is afgekoeld. Die dagen in 2013 werd het toen ook lokaal 19 graden overdag. Het leverde met zo’n 150 dieren ook meteen onze twee piekavonden op. Nu halen we dit soort temperatuur volgend weekend met bijna zekerheid (misschien zelfs een eerste 20 graden is niet uitgesloten). Dit is in grote tegenstelling met dezelfde periode vorig jaar toen we op enkele dagen tijd van + 17°C naar vrieskou overdag evolueerden tot maar liefst -3 graden als maximumtemperatuur op 11 maart 2013. Na volgend weekeinde lijkt het dan wel weer iets minder warm te worden, voor vrieskou overdag moeten we geen schrik hebben (vanwaar zou die moeten komen? – het wintert vrijwel nergens in Europa). De reden van de minder warme aanvoer is dat het hogedrukgebied wat van vorm verandert en de wind van zuid naar het oosten draait, maar de zon blijft wel geregeld schijnen en het blijft al zeker zo goed als droog tot minstens 16 à 17 maart. Naar alle verwachting zullen onze amfibieën bij zachte lenteavonden niet meer wachten op eventuele neerslag.
Al blijft het kurkdroog, de paddentrek zal in de loop van de week wellicht echt van start gaan gezien we nu midden in de periode zitten. Hopelijk komt het dan tot hevige trek met enkele topavonden, zodat we de paddentrek kunnen afsluiten tegen dat het terug wat frisser wordt. De komende 2 avonden verwacht ik nog niet meteen veel trek, maar vanaf woensdag- of donderdagavond – wanneer de avonden minder snel beginnen af te koelen naar kritische temperaturen - stijgen de kansen volgens mij aanzienlijk.
Hou je klaar want komend weekend zou wel eens hét paddenraapweekend kunnen worden (weliswaar met nog een kleine onzekerheid). Onze dagverantwoordelijken houden alles nauwgezet in het oog op de actieplaatsen en Hylanieuwsbrief zal uiteraard nog bevestigen of het inderdaad zo zal uitdraaien. Dat de piek van de paddentrek in de krokusvakantie zou vallen is mooi meegenomen voor onze jongste paddenoverzetters. Duimen maar!2014/18 - 02/03/2014 Het klaarde pas in de nacht op ipv in de avond en er viel nog even wat regen vlak voor de schemering, helaas leidde dit niet tot paddentrek. Met 6 graden en een onaangename schrale bries uit het oosten bleef het rustig op de paddenoverzetplaatsen. Ondertussen zitten we wel volop in de zon, maar geleidelijk aan komen er eerst wat onschuldige stapelwolken opzetten, later ook hoge bewolking die geleidelijk aan dikker wordt. Momenteel ligt er een storing boven Ierland maar die komt in snelvaart onze richting uit. Ze zal vermoedelijk in de loop van de late avond, nacht arriveren. De opklaringen verdwijnen geleidelijk en maken plaats voor wolken en uiteindelijk regen. De timing van de regen is omstreeks 22u00 (in de Ardennen zou dit ook sneeuw kunnen zijn): vervelend weer dus voor onze paddentrek.
Het zal van de toestand vanavond afhangen (al wolken of niet) en de timing van de regenzone of er paddentrek zal zijn. We houden het op voorlopig: geen, mede door de aantrekkende ZO-wind. De neerslag van vannacht zou dan de laatste neerslag zijn van deze week zijn, want de eerder gemelde storing van woensdag zou een zuidelijker koers kiezen en het verbond tussen beide hogedrukgebieden zou sneller gebeuren. Tijdens deze droge periode zou het kwik op 10 graden uitkomen overdag en een graad of 4 à 5 ‘s avond, vanaf donderdag zou het kwik zelfs op 15 graden kunnen belanden overdag.
Benieuwd wat deze droge periode betekent voor onze paddentrek !2014/17 - 01/03/2014 Vandaag is het 1 maart: volgens de literatuur breekt daarmee de topperiode aan voor de paddentrek met het begin van de meteorologische lente. Helaas voor ons wil het weer nog altijd niet mee voor intense paddentrek. Vandaag vult een lagedrukgebied zich helemaal op, daarbij wordt ook de neerslag onderdrukt en klaart het wellicht tegen de avond helemaal uit waardoor het vannacht een graadje kan vriezen, want we zitten nog altijd met polaire lucht. Met dit weertype verwacht ik geen trek vanavond.
Morgen staan we op met de zon en die nemen we een groot deel van de dag mee, tegen de avond aan overtrekt het en in de nacht zou het regenen bij zo’n 5 graden. Of deze regen paddentrek gaat opleveren is onduidelijk gezien de relatief lage temperatuur dicht bij of onder de kritische grens. Als het zondagavond regent lijkt waakzaamheid geboden. Daarna zouden de weerkaarten verder opdrogen door een wig van hogedruk der Azoren. Woensdag zou dan nog een laatste zwakke storing passeren en dan zouden de weerkaarten helemaal opdrogen met stabiel lenteweer.
Gisteren had ik het over 2 scenario’s, nu komen de berekeningen met een tussenoplossing. Het Azorenhoog zou aansluiting zoeken met zijn Scandinavische collega waardoor de weerkaarten helemaal opdrogen en wat vroege lente in het verschiet is met een briesje vanuit zuidoost Europa (waar het relatief warm is). Overdag zouden de 10 graden daardoor makkelijk haalbaar zijn met heel wat zon en de nachten niet al te koud, maar wel droog.
Benieuwd wat dat zal geven naar onze paddentrek toe. Uit ervaring weten we dat continentale lucht (ook al is ze dan relatief warm) niet echt veel paddentrek oplevert.2014/16 - 28/02/2014 Gisterenavond was het regenachtig, echter bij 4 à 5 graden. Volgens de resultaten die ik binnenkreeg, leverde dat maar een heel bescheiden en tijdelijke paddentrek op. Van het Senthout heb ik geen gegevens, maar wellicht ook hier (bijna) niks. Vandaag zijn de opklaringen alweer verdwenen en is het betrokken met regen vanuit het zuiden, maar de temperaturen willen niet mee: met max 7 graden houden we het vandaag voor bekeken. We zijn gisteren in een gebied met koude bovenluchten terecht geraakt. Tussen twee depressies in gekomen, na deze die van boven Italië gisteren overgetrokken is, komt er nu snel één van boven Ierland naar ons toe: de wind draait tijdelijk van zuidoost tot oost. Na de regenzone zullen opnieuw opklaringen binnenkomen en koelt het snel af richting vriespunt. Wanneer er buien passeren, kunnen die vooral ‘s nachts en ‘s morgens winters van karakter zijn, zeker in Ardennen en Kempen.
Met dit weertype zal de kans klein zijn op paddentrek, op enkele zwervers na, wegens te koud en de verkeerde luchtsoort van polaire oorsprong. In die luchtsoort zouden we nog minstens blijven tot zowat 4 maart, dan zijn er 2 scenario’s mogelijk.
Het eerste voorziet de opbouw van een krachtig hoog op de oceaan met een noordwestcirculatie tot gevolg. De typische maartse buien met amper 6 à 8 graden als maximum en koudere nachten zijn dan het weerbeeld: dit betekent dat de echte paddentrek aan de ketting blijft tot zachter en ander weer.
Het tweede scenario gaat voor rechtstreekse import vanuit het zuidwestelijke deel van de Atlantische oceaan. Dat betekent massale paddentrek, want het is het ideale scenario: zeer zacht weer met temperaturen tussen de 12 en 16 graden en geregeld regenzones. Over enkele dagen komt er hopelijk duidelijkheid welk scenario het haalt.
Kunnen we ons klaarmaken voor de grote paddentrek of gaan we nog wat langer moeten wachten?2014/15 - 27/02/2014 Een beetje zoals verwacht was er gisterenavond nauwelijks beweging op het amfibieënfront: op 1 pad en 1 kleine watersalamander na werd er op het Senthout niets gevonden. Het was dan ook licht bewolkt (brede opklaringen) en tegen het vallen van de avond stak het kwik al ruim onder de 10 graden. Na een opklaringsrijke nacht met als minima +3°C vanmorgen met net geen of net wel vorst aan de grond, is de luchtdruk nu sterk aan het dalen, is het ondertussen betrokken aan het geraken en zal het ook spoedig gaan regenen, daarna volgt een buienlijn. Van de wig van hogedruk der Azoren die ons gisteren droog weer bracht schiet niets meer over. Depressies nemen het weerbeeld opnieuw over en dat zeker tot zaterdagmiddag. En het gaat weer om venijnige zusterdepressies. Deze zijn bovendien gevuld zijn met koude bovenluchten die hun oorsprong vinden vanuit het verre Noord-Amerika (oostkust), waar het nog altijd stevig wintert. Van winter bij ons absoluut geen sprake want aan de grond zou overdag het kwik standhouden tussen de 6 en 10 graden dankzij de blijvende zuidwestelijke oceaanaanvoer. Tijdens opklaringen ’s nachts kan het wel tot een graadje grondvorst komen en soms kunnen de buien een licht winters karakter krijgen (hagel, onweer, heel misschien een natte sneeuwklodder). Het temperatuurcontrast tussen de koude bovenluchten en de relatief zachte temperaturen tegen de grond zorgt voor erg grillig, met momenten zeer guur weer met stevige buienlijnen en mogelijks hevige windstoten. Nattigheid gaan we dus zeker krijgen. De vraag is alleen hoe guur gaat het zijn, wanneer komen er opklaringen? Intense paddentrek verwacht ik niet in deze weersomstandigheden, maar de dieren zijn het wachten beu. Waakzaamheid blijft dus geboden, zeker wanneer de straat er nat bij ligt ‘s avonds of als het regent, ook al is het bijvoorbeeld maar 6 graden.
Zoals altijd: morgen komt het antwoord of er paddentrek was en hoe intens. De nacht van zaterdag op zondag zou de rust terugkeren op de weerkaarten door alweer een nieuwe hogedrukwig der Azoren die de buienactiviteit onderdrukt en wel even stand zou houden. Het zou zaterdagavond uitklaren en snel afkoelen en zelfs tot een graad vorst komen. Zondag zou er dan rustig zonnig maar relatief fris weer op het programma staan. Vanaf woensdag 5 en donderdag 6 maart komen weer nieuwe depressies aan, maar deze keer bevatten deze depressies nog een portie zachtere lucht en zou het zowel ’s nachts als overdag zacht blijven, met geregeld regenzones. Niet alle berekeningen zijn het eens – er zijn er ook die donderdag 6 maart boven de 10 graden geven, maar dan toch weer die noord-component laten opsteken met een algemene daling van de temperatuur. Of het zachte scenario de waarheid wordt (dan zal de paddentrek in alle hevigheid losbarsten), lees je in één van de volgende nieuwsbrieven.
Voor vanavond: indien droog, wellicht op enkele dieren na geen amfibieën, indien nat wellicht kans op een matige trek zoals eergisteren.2014/14 - 26/02/2014 De voorspelde buienlijn voor de nacht arriveerde, eerder dan verwacht, al gisteren bij het vallen van de avond. Die bracht ook onweer en hagel mee, op een bepaald moment zaten er zelfs erg natte sneeuwklodders bij: een echt hondenweer. Vóór de buienlijn was het nog ongeveer 12 graden, tijdens de buien daalde het kwik naar 7 graden. In dit hondenweer patrouilleerden gisterenavond 3 ploegen, waaronder een enthousiaste mama met 3 kinderen (Lucas, Matthijs en Noor).
Het was gisterenavond dus kletsnat weer en gelukkig voor de aanwezigen leverde dat een matige trekavond op. Op het Senthout werden 51 dieren geregistreerd - inclusief de 6 slachtoffers die helaas vielen. Op groene kikker na waren alle soorten present: 36 padden, 6 bruine kikkers, 6 alpenwatersalamanders en 3 kleine watersalamanders. De dieren werden gevonden tussen 18u45 en 21u30, met vanaf 21u00 een duidelijke daling van de intensiteit (ook de temperatuur daalde naar 6 graden), maar elke ronde vonden we nog wel iets.
Daarmee hebben we tot nu toe de drukste avond gehad en wellicht is er tijdens de nacht hier en daar nog wel een dier overgewandeld. Het subtotaal op het Senthout ligt nu op net geen 90 dieren voor 2014. Dat cijfer zou nog minstens moeten vertienvoudigen.
Vandaag zorgt een wig van het Azorenhoog voor rustig en zelfs zonnig weer, meteen komen we tijdelijk in meer zachtere lucht terecht dan eerst verwacht: we zouden vandaag toch nog 11 graden kunnen halen. Vanavond zouden we ons nog steeds in opklaringsgebied bevinden en vermits het de hele dag droog blijft krijgen we wellicht een situatie zoals 2 avonden geleden: in het begin relatief zacht maar kurkdroog. Wellicht leidt dit tot tot een beetje paddentrek, maar een piekavond zit er zeker niet in. Donderdag zouden we dan in frissere lucht belanden met een maximum van 6 graden en de nodige buien door snipverkoude bovenluchten. Ondertussen diept zich een nieuwe depressie uit boven de oceaan en deze zou ons in het weekend bijzonder wisselvallig weer brengen met temperaturen tussen 5 en 9 graden als maximum. Het scenario van een beginnende noord-circulatie volgende week lijkt daarmee wel afgeblokt, want het Azorenhoog slaagt er door de diepe depressie niet in een belangrijke wig te vormen boven de meer noordelijke oceaan.
Volgende week, vanaf 3 à 4 maart zouden de temperaturen terug rond 10 graden of meer uitkomen (met op 6 maart zelfs bijna 15 graden) met een aanhoudende ZW-circulatie … en met dat scenario begin maart zou de paddentrek wel eens echt kunnen losbarsten, want voor alle duidelijkheid: we zitten nu echt wel volop in het seizoen.2014/13 - 25/02/2014 Gisteren was er ondanks de zachte temperaturen (12° dalend naar 9°C onder een quasi heldere hemel) weinig of niets te beleven op de paddenoverzetplaatsen. Wellicht veel te droog voor paddentrek, net als voorgaande avond. Dat we nu de op één na zachtste winter meemaken, zal jullie niet vreemd zijn. De zachte winter van 97-98 van de 2de plaats gestoten. De winter van 2006-2007 was nog een fractie warmer, maar minder vorstvrij dan deze winter. Vreemd genoeg is het de gematigde warmte van afgelopen weken die deze winter niet naar de eerste plaats brengt, want midden januari stond deze winter met verve op kop. Vanaf 1 maart begint de meteorologische lente. Wat die brengt is nog niet zeker, maar de tendens lijkt te veranderen door de wind die de noordhoek opzoekt. In eerste instantie is dit een verderzetting van relatief zacht weer, al is 9 graden wellicht het maximum overdag: dubbele cijfers mogen we vergeten! Gelukkig is er ook in het hoge noorden voorlopig geen winter te bespeuren (+5°C in het verre Lapland), maar dat kan snel veranderen bij een aanhoudende noordstroming. Voor onze paddentrek is dit hoe dan ook geen goed nieuws, want de ervaring leert dat bij winden uit de noordhoek er weinig of geen paddentrek zal zijn.
En voor vanavond dan? Momenteel trekt een klein maar redelijk actief occlusiefront over met regen. Dit front zou ons land al verlaten tegen de avond, waardoor het naar alle waarschijnlijkheid uitklaart tegen de avond aan. ’s Nachts worden wegens koude bovenluchten tussen de opklaringen ook buien voorspeld. De temperatuur zou achter het front ook dalen (frisse maritieme lucht). Dit leidt tot mogelijk onweer en hagel, in de Ardennen is zelfs smeltende sneeuw niet helemaal uitgesloten.
Morgen lees je of dit tot paddentrek gaat leiden en of de noorderwind nu echt gaat opsteken dit weekend.2014/12 - 24/02/2014 Gisterenavond was er geen paddentrek die naam waardig, er waren meer rapers (allemaal oude rotten in het vak) dan dieren. De vangst gisterenavond: wel 3 verschillende soorten maar van elke soort maar 1 exemplaar: 1 alpenwater-, 1 kleine watersalamander en 1 gewone pad en daar bleef het bij.
Overdag was het warm en daardoor koelde het iets langzamer af dan de voorgaande avond. De avond begon bij 10 graden en tegen zowat 19u30 was het nog steeds 9 graden. Toch leverde dit minder dieren op dan bij de 7 graden van afgelopen donderdag met regen en wind. Wat ontbrak gisterenavond: de regen en de vochtigheid – een verkeerde luchtsoort. Er stond een ZZO gisteren, wat een landwind is, blijkbaar was een combinatie tussen opklaringen (‘t was bewolkt tot licht bewolkt gisterenavond) en de te droge lucht niet goed genoeg voor paddentrek. Luchttemperaturen is één ding, maar aan de grond zal het wellicht sneller afgekoeld zijn door het open weer. Het blijft dus zeer vervelend weer voor ons paddenoverzetters. Vandaag opnieuw een zonovergoten lentedag waarbij zelfs 12 tot 13 graden kan gehaald worden. ‘s Avonds zullen we wellicht een gelijkaardige situatie hebben als gisterenavond (misschien nog een graadje warmer en misschien zelfs al wat meer bewolking van een naderend zwak occlusiefront?): de logica zou zijn dat er opnieuw weinig of geen trek zal zijn, maar waakzaamheid door de dagverantwoordelijken blijft noodzakelijk!
Dinsdagavond lijkt interessanter voor onze paddentrek maar ook hier geen optimale situatie. Vanaf dinsdagmiddag nadert een koufront vanuit het westen en zou het gaan regenen in de namiddag. De ZZO wind van nu maakt plaats voor een ZW-wind. Het wordt vochtiger met terug een aanvoer van oceaanlucht. Door de bewolking en de regen zouden de temperaturen ergens tussen de 6 en de 10 graden uitkopmen, lager zullen ze niet zakken. Helaas zou ook de wind weer wat aantrekken en nog veel minder positief is dat bij het doortrekken van het front er ook een fractie minder zachte lucht (van oorsprong polaire ‘opgewarmde’ zeelucht) binnenstroomt. Dit leidt tot koude bovenluchten en de nodige buienactiviteit, wat dan weer leidt tot winterse neerslag (smeltende sneeuw) woensdag en donderdag boven de 400 meter (Ardennen), bij ons kan hagel voorkomen of voelt de neerslag koud aan. ‘s Nachts kan tijdens opklaringen altijd tot een graadje grondvorst komen.
‘t Zal van details afhangen: straat nat of niet, bewolkt of opklaringen, het is allemaal van belang.2014/11 - 23/02/2014 Vandaag konden we samen met zo’n 45 mensen genieten van een heerlijk zonnetje in het Babbelkroonbos. Er stond al heel wat flora in bloei: sneeuwklokjes, hondsdraf, speenkruid, ja zelfs Grote muur en een dagkoekoeksbloem. Onderweg hebben we ook 2 bruine kikkers gevonden die in het bos rondsprongen.
Even terug naar gisteren: zoals voorspeld was het gisterenavond te koud (5 à 6 graden) en te droog (er was geen regen gevallen, de straten waren droog) en helder tot lichtbewolkt voor paddentrek. Juist geteld 1 mannetje pad werd er gevonden op het Senthout, in Lint werden 10 dieren gevonden en elders -voor zover de gegevens die ik binnenkreeg- bijna niks.
Een zonovergoten dag met wat sluierbewolking en een graad of 12 is best aangenaam, wel een voelbaar windje op niet beschutte plekken. Wat zal dit opleveren voor onze paddentrek? Weer een twijfelgeval: wellicht koelt het vanavond weer snel af, maar het is een pak milder dan de avonden voorheen en ook de wind is wat rustiger. Dus mogelijkheid tot paddentrek tot het te fris wordt en dan valt ie stil.
De komende dagen dan: er is qua timing al wat veranderd op de weerkaarten en dat zou ook wel impact kunnen hebben op de paddentrek. In mijn eerder bericht had ik pas regen voorspeld op woensdag, maar de timing van dit koufront ligt nu ergens rond dinsdagmiddag ofwel 12 tot 24 uur eerder. De lentedag voor dinsdag met temperaturen van misschien 15 graden mogen we bijgevolg vergeten. Nog een andere kleine verschuiving is dat het Azorenhoog boven de Zuidatlantische oceaan wat krachtiger zal zijn dan voorzien. Op zich betekent dit voor ons weerbeeld niet veel verschil, want depressies zullen opnieuw wisselvallig weer brengen, behalve dan voor de dagtemperaturen. Door de versterking zal de oceaanlucht vanuit een iets noordelijkere richting komen en daardoor zouden we wel in relatief zacht weer blijven, maar net niet zacht genoeg om 10 graden te halen overdag en bij opklaringen ‘s nachts misschien wel net dat graadje grondvorst. Bovendien zouden ook de bovenluchten wat kouder zijn, waardoor het niet uitgesloten is dat er boven de 400 meter (in de Ardennen dus) winterse buien vallen. Dit kleine temperatuurverschil kan nu net betekenen dat de paddentrek al dan niet zal starten. Met een maximum van nauwelijks 8 à 9 graden zal het van details afhangen of er paddentrek zal zijn of niet: onzekerheid troef dus.
Afwachten dus of vanavond wat zal opleveren!2014/10 - 22/02/2014 Gisterenavond was het, zoals voorspeld, een heel ander weer dan de vorige avond. De laatste buien (met hagel en een prachtige regenboog hier in Duffel) waren er rond een uur of vijf en daarna klaarde het uit tot bijna helder. Bij het vallen van de avond daalde het kwik daardoor snel naar zowat 6 graden in de bebouwde kom en amper 4 tot 5 graden daarbuiten. Een frisse, onaangename bries maakte het weerbeeld compleet. Hierdoor werden op het Senthout alleen enkele salamanders en padden gesignaleerd (geen 10 dieren in totaal).
Aan de nieuwe actieplaats in Lint – tegen de verwachtingen in – opvallend veel trek: zo’n 40 dieren en 3 verschillende soorten. Deze actieplaats ligt dan ook beschut in een bosrijke omgeving en daardoor was de wind weinig voelbaar. Ook veel rapers (kinderen met ouders van het 3de leerjaar) van de Mater Christi-school, waar ik eerder op de dag de ondertussen traditionele les ging geven over amfibieën en paddenoverzet. Theorie en praktijk dus op één dezelfde dag. Vanaf 20u30 viel het ook daar helemaal stil (aan hun ingraafgedrag te zien vonden de dieren die we in de emmers hadden verzameld het duidelijk te koud). Na nog wat uitleg te hebben gegeven aan leerlingen en ouders werden de dieren aan de andere kant van de spoorweg losgelaten.
En wat wordt het vanavond? Na de passage van een zwak warm front vanmorgen is het nu wisselend bewolkt met plaatselijk nog een bui. Door de steeds hogere druk wordt alle buienactiviteit stilaan onderdrukt. Wolken en opklaringen wisselen elkaar af en die laatste zullen alleen maar breder worden naarmate de avond arriveert. Straks zullen we wellicht gelijkaardige omstandigheden hebben als gisterenavond met mogelijk wat padden- en salamandertrek (want deze laatste dieren blijken nog maar eens een pak minder kieskeurig te zijn wat het weer betreft) in de eerste uurtjes. Morgen zou dan een redelijk zonnige lentedag worden met een temperatuur rond 11 graden en quasi helder weer tegen de avond aan. Maandag en dinsdag breien we daar een vervolg aan en kunnen we nog enkele graadjes meer boeken (tot 14 graden overdag) omdat lucht vanuit de Middellandse zee ons land weet te bereiken. Dinsdagavond of woensdagnacht zou een koufront dan een einde maken aan dit lente-intermezzo en belanden we terug in "herfstig" wisselvallig weer, misschien wel het moment om de paddentrek helemaal te laten losbarsten, want ook dan blijft het zacht met de ene regen en buienzone na de andere en een wind die het deze keer wat kalmer aan zou doen. Echt paddenweer dus met kans op piekavonden?
Tenslotte dit bericht van Natuurpunt:Beste vrijwilliger van de paddenoverzet 2014, Natuurpunt wil weten wie deelneemt aan de Vlaamse paddenoverzetacties, om zo de toekomstige acties en de communicatie hierover te verbeteren. Samen kunnen we meer! Wil je helpen? Surf dan gauw naar https://www.formstack.com/forms/?1680686-fE4Y3mT6aD
Vergeet zeker niet om ook zelf het online registratieformulier in te vullen. Alvast hartelijk dank voor jouw medewerking & veel succes met de overzetacties.
Met vriendelijke groeten,
Dominique Verbelen, Nationaal coördinator Paddenoverzet2014/09 - 21/02/2014 Het antwoord op de vraag van gisteren: de eerste paddentrek die naam waardig is begonnen! De regen was blijkbaar doorslaggevend gisterenavond en het koufront had een beetje vertraging waardoor het tot middernacht behoorlijk zacht bleef (tussen de 8 en 10 graden), daarna daalde het kwik tot een graad of 4. Op de ene plaats was er al matige trek (meldingen van 100 dieren en meer), op andere plaatsen zoals bij ons, bescheiden trek (rond de 25): maar het is dus begonnen.
Zijn we nu voorgoed vertrokken, of blijft het voorlopig bij deze eenmalige trek? Vandaag zijn we achter het koufront in minder zachte lucht terecht gekomen waardoor we op zowat 8 graden blijven steken overdag (gisteren was dat 10 à 11°). De lucht is ook onstabiel door koude bovenluchten en dit kan tot geregeld fikse buien leiden met hagel en onweer. Vanavond zou de onstabiliteit afnemen en trekt het wat meer open. Hierdoor zal de temperatuur vanavond wellicht snel uitkomen rond een kritische 5 à 6 graden. Is het meer bewolkt, krijgen we één à twee graadjes extra en gaat dit mogelijk tot opnieuw paddentrek leiden. Het is dus onzeker en bijgevolg is waakzaamheid op zijn plaats vanavond: ‘t zal van een aantal details afhangen. Wie vanavond tijd heeft mag altijd langskomen na zonsondergang, maar succes op aanwezigheid van padden kan ik helaas nog niet garanderen.
Even verder kijken: morgen kan er overdag weer een bui tot ontwikkeling komen (vooral in de voormiddag), maar een hogedrukgebied bouwt zich op over het noorden van Italië en rolt stilaan een uitloper uit naar Midden en West-Europa. Ten eerste zal de buienactiviteit hierdoor onderdrukt worden (van zaterdagmiddag tot dinsdag valt geen neerslag van betekenis meer), ten tweede zal er een zuid-circulatie op gang komen die zachte lucht vanuit Spanje naar ons stuurt met temperaturen die misschien wel 13 graden halen tegen maandag of dinsdag. De zon zou ook een belangrijke rol krijgen door de brede opklaringen (een beetje lentegevoel). Die nemen we ook elke avond mee en daardoor zouden die avonden sneller kunnen afkoelen maar tot nachtvorst komt het niet omdat de lucht van oorsprong subtropisch is. Wat dit betekent voor onze pril op gang gekomen paddenoverzet is onduidelijk: wellicht elke avond wat trek tot de kritische temperatuur bereikt wordt en dan valt alles stil?2014/08 - 20/02/2014 Over een goed uur stellen we weer de vraag: gaat er paddentrek zijn vanavond of niet? Morgen krijg je het antwoord. De positieve elementen: het is nat, het is vochtig, de echte regen moet nog komen, het is betrokken en de temperatuur: nu ja die schommelt weer ergens rond de kritische grens. Negatieve punten vanavond: achter dit regenfront zit iets frissere lucht (koufront) en zou er ook weer meer wind komen te staan. Ondertussen zijn de berichten van gisteren sterk verdeeld inzake de paddentrek: laat ons beginnen met te zeggen dat er nergens spectaculaire paddentrek was, maar afhankelijk van de ene tot de andere plaats waren er duidelijk verschillen: kersverse actieplaats Lint meldde maar liefst 46 amfibieën, bij ons bleef het bij eentje en in Zoersel (actieplaats met schermen) ‘s avonds niks en ‘s morgens 8 dieren in de emmers. Verder kreeg ik nog de melding van een verkeersslachtoffer alpenwatersalamander in de Beatrijslaan in Sint- Katelijne-Waver (waarneming is bevestigd door mij).
Conclusie die je zou kunnen stellen: we willen wel, maar we kunnen nog niet. Geprikkeld door het voortdurende “net niet” zacht genoeg weer komt de trek schoorvoetend op gang. Eens op gang weten we uit ervaring dat er ook op mindere avonden altijd wel enige trek is. Het blijft dus moeilijk en belangrijke gegevensuitwisseling is dus belangrijk. Waakzaamheid ook, door onze dagverantwoordelijken en mezelf.
Vandaag was er een natuurbericht dat onze slechte resultaten van vorig jaar een mogelijke verklaring kan geven: en inderdaad op de poelen bleek uit Bram’s onderzoek dat er maar weinig eitjes te bespeuren waren. Dit jaar zal het beter zijn (hopelijk!) De ene winter is duidelijk de andere niet, want wellicht eindigt deze winter met een Helmanngetal van 0 tot 1,5 wat zo veel betekent als een volledige vorstvrije winter. Een schril contrast met vorig jaar!2014/07 - 18/02/2014 Positief vanavond was alvast de bewolking, vanaf 19u00 vielen er zelfs enkele druppels regen uit het eerder genoemde occlusiefront. Alles was dus precies zoals getimed. Negatief was een fris aanvoelend briesje, een temperatuur tussen 6 en 7 graden en wat meestal ook geen goed teken is: een licht zichtbare adem. Blijkbaar waren de negatieve elementen doorslaggevend, want er werd geen enkele amfibie gevonden, ook deden zowel ik (tussen 18u30 en 19u15 uur) als Bram (19u30 tot 20u00 uur) verscheidene toertjes op het Senthout. Net te fris blijkbaar, net die kritische temperatuur niet bereikt. Morgen zal er zich een gelijkaardig scenario voordoen. Ook weer veel bewolking en kans op een spatje regen. De temperaturen overdag zouden maximaal 10 graden bedragen, waardoor we tegen de avond weer rond die kritische grens van 6 à 7 graden zullen uitkomen. Maar mocht het net dat graadje warmer zijn, of mocht er toch een spat motregen vallen: wie weet!
Donderdag komt een iets actievere depressie zich met ons weer bemoeien, dat zou donderdagavond een plens water opleveren, maar tegelijk ook weer met de storende factor ‘veel wind’. Daarna wordt het weer rustiger en evolueren we terug naar het huidige weertype: licht wisselvallig, overdag een graad of 10 en ‘s nachts tussen de 3 en 6 graden. In alle geval zou het al tot minstens begin maart relatief zacht blijven, wellicht zonder enig graadje grondvorst, laat staan nachtvorst. Wij blijven in een zonale stroming en vanuit die hoek komt de winter zeker niet, dus waakzaamheid blijft elke avond geboden ... en bij de eerste avond met de ideale omstandigheden, zullen ze komen: dat is zeker want de periode breekt nu echt wel stilaan aan.
Voorlopig is het nog even afwachten wanneer ... maar de paddentrek, eens op gang, zal niet verstoord worden door een winteroffensief. Trouwens van waar zou die moeten komen. In Midden-Europa en de Balkan is het ondertussen bijna zomer met maar liefst 22 graden overdag ... en de winter die zit ergens heel ver in Siberie en daar halen ze ook al uitzonderlijk "warme" temperaturen van maar -10°C.2014/06 - 17/02/2014 De nul is ook van het bord op het Senthout: gisteren werden ook bij ons enkele dieren gevonden: een Alpenwatersalamander en een Gewone pad (bron dagverantwoordelijken Kristel en Jef via SMS). Het was nochtans geen ideaal weer: wel weinig wind maar snel afkoelend door de opklaringen, waardoor de kritische temperatuur snel werd bereikt. Het is echter een signaal dat de dieren er helemaal klaar voor zijn: overdag is het best zacht met zo’n 11 graden. Vanavond zou de situatie wel eens anders kunnen uitdraaien dan vorige avond. Een zwak occlusiefront probeert zich oostwaarts te verplaatsen maar wordt door de hogedrukrug nog verder verzwakt. Er zal sowieso meer bewolking zijn dan gisterenavond en dat zal zich naar alle waarschijnlijk uiten in een minder snelle daling van de temperatuur. Bovendien is het altijd mogelijk dat dit verzwakt front een spatje regen lost (dat zou vooral in het westen van het land gebeuren).
De dagverantwoordelijken dienen dus zeker alert te zijn vanavond!
Of het wat geworden is lees je morgen wel.2014/05 - 16/02/2014 Zoals ik beloofd had: als er wat beweegt op terrein, dan weten jullie het als eerste. Bij deze: de eerste diertjes zijn gesignaleerd op sommige plaatsen maar van paddentrek die naam waardig is nog geen sprake. Voorlopig staat de stand op onze actieplaats zelfs nog op nul. Er is nochtans gecontroleerd vrijdagnacht en zaterdagavond, maar dat leverde niks op. Daarmee houden we de traditie in stand om als één van de laatsten te starten met de paddentrek. Wellicht heeft dit te maken met het feit dat ons actiegebied zich situeert in een open vlakte waarop de wind vrij spel heeft. Vanuit Kontich kreeg ik meldingen van zowat alle soorten (alpenwatersalamander, bruine kikker en pad) die zaterdag 15/2 omstreeks 1u30 werden waargenomen (met dank aan Freddy Hordies) en in Zoersel werden er al wel enkele dieren (pad en bruine kikkers) gezien (met dank aan André Van Hecke) vooral tijdens de warme nacht van vrijdag op zaterdag. Wellicht zal er op enkele andere plaatsen nog wel wat beweging geweest zijn.
Eindelijk hebben we sinds vandaag te maken met drukstijgingen. Een uitloper van het hoog boven de Alpen bouwt zich op en kalmeert ons weer: de wind valt geleidelijk aan weg en ook de regen last een pauze in. Wat betekent dit nu voor ons? Vanavond klaart het verder uit en gaat het door de heldere hemel eerder fris aanvoelen en misschien zelfs tot een graadje grondvorst komen. Van maandag tot en met woensdag blijft het overwegend droog omdat alle regenfronten ofwel sterk verzwakt arriveren ofwel omdat ze ten noordwesten van ons doortrekken naar de Noorse kusten en daar de laatste winterresten laten verdwijnen. Wij zullen van tijd tot tijd aangename zonnige perioden zien en voor onze paddentrek belangrijk: ook een grote kans op opklaringen ‘s nachts. Overdag wordt het zo’n 10 tot 12 graden -geholpen door een zuidelijke wind- maar, tenzij er bewolking is, zal het kwik ‘s avonds snel dalen en kan het bij helder weer zelfs tot een graadje (grond)vorst komen. Het zal dus afhangen van details of er al dan niet een kans bestaat op enige paddentrek de komende avonden. Bij heldere condities lijken de kansen eerder klein, maar wanneer er ‘s avonds bewolking is (zeker als een zwak regenfront toch wat druppels of motregen lost op het juiste moment), is de kans op paddentrek niet uitgesloten. De enkele dieren die al elders werden waargenomen tonen aan dat ze er klaar voor zijn.
Wanneer de omstandigheden op een avond net goed genoeg zijn, kan het spektakel beginnen ... waakzaamheid voor onze dagverantwoordelijken is dus het motto, zeker indien bewolking of nattigheid ‘s avonds de afkoeling tempert. Op iets langere termijn zou het eerder genoemde hoog verzwakken en liggen nieuwe depressies vanaf de oceaan op de loer om ons opnieuw porties regen en mogelijk ook wel weer veel wind te brengen. Constante in het verhaal is het anti-winterweer... want winterweer is in de verste verte niet te zien in Europa! (je moet al ver naar Siberië, naar hoge bergen tot 2.000 meter of het heel hoge noorden om winter te gaan zoeken).
De paddentrek zou dus één dezer weken wel eens echt kunnen starten.2014/04 - 15/02/2014 Vandaag haalden we overdag met veel moeite 5°, niet echt paddenweer dus. Toen de avond viel, was het amper 6° maar terwijl ik dit bericht (rond middernacht) schrijf, is het maar liefst 13°C! Na de regen van daarnet zijn we nu in zeer zachte lucht beland. Zojuist ben ik toch maar eens gaan kijken of onze amfibieën eventueel present waren, maar 2 ritjes op de actieplaats leverden niets op: geen levend of dood dier te bespeuren. De straat ligt nochtans nat en het voelt buiten zacht aan, al waait de wind stevig: ondanks de 13°C geen amfibie te bespeuren. De voorspellingen van vorige week lieten ons langere tijd (namelijk tot zaterdagavond) in die zogenaamde warme sector vertoeven, maar volgens de laatste voorspelling zou tegen morgenvroeg de zachte lucht van vannacht alweer verdreven worden door een koufront waarachter minder zachte lucht binnenstroomt. De reden dat we niet zolang in de zachte sector blijven, heeft alles te maken met een zuidelijkere koers van een uitgediept laag net ten noorden van ons. Zaterdag rond de middag halen we wellicht de 10 graden niet meer en morgenavond zal naar alle waarschijnlijkheid nog 5 à 6 graden op de thermometer te lezen zijn. Ook de komende dagen halen we 7 tot 8 graden overdag, met enige moeite misschien 10°C als maximum. De wind gaat na morgen wel voor een tijdje aan de ketting en de nachten worden opnieuw koeler.
Een aantal weermodellen geven volgende week mogelijk wat nachtvorst aan de grond ‘s nachts, indien het zou opklaren: niet echt paddenweer dus.
Wellicht zal de grote trek nog niet voor morgen of zelfs niet eens voor volgende week zijn en dat ondanks het aanhoudende anti-winterweer.Zoals altijd houdt Hylanieuwsbrief u verder op de hoogte.
2014/03 - 11/02/2014 Ondanks het anti-winterweer is er van paddentrek nog maar weinig in huis gekomen. Hier en daar kreeg ik al enkele losse meldingen binnen van enkele diertjes of een verkeersslachtoffertje, maar trek die naam waardig is er nog niet geconstateerd dit jaar. We zitten nog altijd op schema want de periode van de paddentrek breekt nu zo stilletjes aan.
Momenteel is het nog gematigd zacht weer, maar te fris voor paddentrek. Afgelopen nacht daalde het kwik naar zowat 2 graden en gisteren was het met 5 graden overdag te fris. Vandaag is het met 7 graden wel iets milder, maar eveneens nog te fris. Morgen krijgen we een buienlijn te verwerken met kans op onweer en hagel. Tot donderdag blijft het gematigd zacht, maar vanaf vrijdag komen we tijdelijk in nog veel zachtere lucht terecht. De dubbele cijfers halen overdag zou dan een makkie worden en ’s nachts gaat het ook niet echt afkoelen met zo’n 8 à 9 graden. Er is echter wel één mogelijke spelbreker dit weekend en dat is het hevige windveld. Een kleine maar venijnige zusterdepressie trekt dan net ten noorden van ons voorbij, waardoor we even in zachte subtropische lucht maar eveneens midden in het windveld terecht komen. Men spreekt tot 6 à 7 beaufort met hoogtepunt op zaterdag waar zelfs een 8 beaufort of stormweer mogelijk is en laat dat nu net de zachtste dag zijn met maxima tussen 11 en 15 graden.
Uit ervaring weten we dat padden niet zo van stevige windvlagen houden en dat de trek dan niet al te uitgesproken is, maar of het hen allemaal gaat tegenhouden is de grote onbekende. De periode breekt aan, dus … .
Onze actieverantwoordelijken zullen in alle geval aanwezig zijn op de paddenoverzetplaatsen van zodra er een kans bestaat op paddentrek: avondtemperaturen boven de 7 à 8 graden, regen en mild aanvoelende wind. Beweegt er iets … dan laat Hylanieuwsbrief jullie dit uiteraard op tijd weten. De grote trek komt er wellicht nog niet aan, want na het weekend schakelen we dan terug over naar de huidige gematigde zachte variant in anti-winterweer met maxima tussen 4 à 5 en de 8 à 9 graden als uiterste spreiding. Winterweer is er in de verste verte nog altijd niet te zien op de Europese weerkaarten waardoor waakzaamheid echt wel nodig is en blijft, mocht er dit weekend trek geconstateerd worden.Tot heel(?) binnenkort!
2014/02 - 06/02/2014 Beste paddenoverzetters,
Hier de tweede hylanieuwsbrief van 2014 (voor de nieuwe kandidaten misschien maar de eerste).
Dit jaar verloopt voorlopig alles volgens plan. Op enkele verloren gelopen dieren na, blijft het voorlopig rustig op het paddenfront ondanks het anti-winterweer. De top temperaturen tot zelfs wel 15 graden in het begin van het jaar zijn we kwijt. En ook al wordt het niet koud, de temperaturen blijven ‘bescheiden zacht’ onder of maximaal 10 graden overdag. Dit blijft zo de komende dagen en ‘s avonds schommelt het kwik rond de 4 à 6 graden als maximum, wat net te koud zou moeten zijn om de paddentrek op gang te brengen. Bovendien is er ook een gure wind die een gevoel van 6 graden doet vergeten en dat voelen ook onze amfibieën.
Naar alle verwachting zal het rustig blijven op het vlak van paddentrek, maar de voorbereidingen zijn getroffen. Voor onze overzetplaats Senthout zijn dagverantwoordelijken en back-ups (reservepersonen) aangeduid onder de oude rotten in het vak. Vanaf maandag volgende week wordt de actieplaats dus in het oog gehouden. Voorlopig hoeven de andere vrijwilligers zich nog niet klaar te maken voor actie, dit heeft nog geen enkele zin.
Dit weekend en begin volgende week zou het eerder guur zijn met een strak windveld en nog wat minder zachte temperaturen met geregeld koude bovenluchten waardoor onweer en hagel, in de Ardennen zelfs kans op smeltende sneeuw mogelijk is. Op iets langere termijn blijft het anti-winters, maar hoe hoog de temperaturen precies zullen komen is nog onduidelijk. Er zijn modellen die het bij de bescheiden zachte temperaturen houden van nu, maar er zijn er ook die het kwik richting 12 graden en zelfs meer laten stuwen met ook zachte nachten rond de 8 à 10 graden vanaf 13 of 15 februari. Daarbij komt nog dat depressies het hoge woord voeren, waardoor geregeld regenzones en buienlijnen de weg naar ons landje weten te vinden. Indien dit laatste scenario op thermisch vlak bewaarheid wordt, in combinatie met nattigheid, zal de paddentrek naar alle waarschijnlijk losbarsten. Met de komst van Valentijn begint ook het paddentrekseizoen volgens het boekje.
Hylanieuwsbrief houdt iedereen op de hoogte ... als er iets beweegt, zijn jullie bij de eerste die het zullen weten.Tot binnenkort!
2014/01 - 14/01/2014 Beste paddenoverzetters,
Hier is hij dan: de eerste hylanieuwsbrief van 2014. Eerst en vooral wens ik jullie allemaal een fijn en gezond 2014 en hopelijk wordt het een amfibierijk jaar, want vorig jaar was nu niet meteen een hoogvlieger. Dit jaar is er ondanks de hoge temperaturen tot bijna 15 graden nog geen melding binnengekomen van paddentrek voor zover ik weet. De vroegste geconstateerde trek ooit bij ons was 6 januari (nu ja, trek was een groot woord: enkele padden dus). Zelf ben ik tijdens de zachte temperaturen al wel eens gaan kijken, maar ofwel was er teveel (warme) wind, ofwel waren het heldere condities waardoor het net te fris aanvoelde. Voorlopig geen dieren gezien of gevonden. Die extreem hoge temperaturen zijn we nu wel even kwijt, maar de winter komt er voorlopig niet in. Vorige week dacht men dat de rug van hogedruk, die ons dit een zonovergoten weekend heeft bezorgd, een verbond zou aangaan met zijn arctische collega, maar niks van dit alles. Het hoog trok naar Oost-Europa, een oceaandepressie wrong zich tussen de 2 systemen en brengt ons opnieuw in een zuid-zuidwestelijke circulatie en dus relatief zachte lucht de komende week. Toch is er iets veranderd op de weerkaarten tegenover vorige week: 1. koude lucht is nu alom aanwezig in Scandinavië en dat was vorige week wel anders met in Lapland zelfs lichte dooi en 2. ook de straalstroom is afgezwakt, waardoor veranderingen altijd mogelijk zijn. Er hoeft dus niet veel te gebeuren en de winter laat zich misschien toch nog zien. Vanaf zaterdag lijken er weer koudere oplossingen te komen, maar het kan evengoed blijven zoals het is. Opgelet toch: vorige winter zaten we in een gelijkaardige situatie en we herinneren ons nog goed wat we nog gekregen hebben van februari tot april met de meest late paddentrek als gevolg. In alle geval: nu de temperaturen meestal net niet in de dubbele cijfers boven nul komen overdag (laat staan in de avond of nacht), lijkt het erg onwaarschijnlijk dat er de komende weken al paddentrek op gang zal komen. Als de winter de volgende weken niet meer toeslaat, moeten we ons stilaan toch opmaken voor het nieuwe paddenseizoen. De voorbereidingen mogen dus volop beginnen.
Bij deze is Hylanieuwsbrief weer in de ether !
Stuur in het geval je dit jaar wil meedoen een bevestigende e-mail samen met (de gegevens van) het ingevulde formulier.
Hou je van de natuur en wil je helpen? Word (of blijf) dan lid van Natuurpunt via deze link (vermeld bij lidmaatschap “via afdeling Oude Spoorweg”).
Lid ben je al voor slechts 24 euro per jaar of 2 euro per maand. Alleen met jullie steun kunnen wij blijven vechten voor de laatste stukjes groen en natuur in onze regio.
Wie deze brief niet meer wenst te ontvangen, stuurt een bericht naar johan.asselberghs@skynet.be en wordt uit de lijst geschrapt.