BENEDEN-NETE

HYLAKRANT 2012

2012/27 - 11/04/2012

Beste paddenoverzetters, Met een dubbelgevoel stuur ik jullie deze (laatste?) hylanieuwsbrief. Een goeie veertien dagen geleden hoopte ik nog op een achterhoede. Toen deze uitbleef en er van meer en meer actieplaatsen signalen kwamen dat de trek voorbij was, maar ook omdat de poelen verlaten waren met eilegsels, begon ook ik er van overtuigd te worden dat de paddentrek echt wel voorbij was. Dit voorjaar hadden we nooit ideaal weer gehad behalve dan de nacht van 9 op 10 april. Een lekker regenweertje, wel nogal fris met zo’n 7 graden, maar blijkbaar genoeg om de langverwachte achterhoede te laten vertrekken. Helaas hadden we elkaar zo overtuigd dat het echt wel gedaan was en zijn we dus (voor zover ik weet) niet gaan kijken op het Senthout. Nu ik vandaag enkele mails lees, krijg ik bevestiging van wat ik gisterenochtend (dinsdagmorgen) al te zien kreeg: heel wat paddenlijkjes in bijvoorbeeld de Rechtstraat in Duffel. Nu blijkt dat er op diverse plaatsen trek is geweest en met zekerheid zelfs heentrek, in de nacht van 9 op 10 april. Of dit op het Senthout ook het geval was, weet ik niet, maar we mogen er vanuit gaan dat dit inderdaad zo was. Op sommige plaatsen (waar het actieteam toch nog waakzaam was) was er zelfs nog melding van matige tot drukke trekavonden. Dominique Verbelen, nationaal coördinator van de paddenoverzetacties omschreef het zo in zijn bericht van 10 april: “Wat ik niet echt voor mogelijk had gehouden, is toch gebeurd: met de regenval van gisteravond, is een fikse achterhoede gisteren alsnog aan de heentrek begonnen. Van op een aantal plaatsen kwamen meldingen binnen van hoge aantallen (tot 1.500 per locatie). Aangezien op de meeste plekken de schermen al enkele dagen werden verwijderd, heeft dit tot redelijk wat verkeersslachtoffers geleid. Ook deze avond en morgenavond zit er nattigheid in de lucht dus misschien zou het goed zijn mochten jullie de troepen nog eens kunnen mobiliseren. Het kan zijn dat het weinig oplevert maar misschien zit er toch nog een verrassend aantal te wachten op die lang uitgebleven plensbui om de trek aan alsnog aan te vatten.” Wellicht zal dit wel de laatste stuiptrekking geweest zijn. Wie wil mag altijd controleren, zelf kan ik waarschijnlijk niet ter plaatse gaan zien, maar vandaag worden hagelbuien met zelfs onweer voorspeld, dus niet echt paddenweer. Vanavond zal het waarschijnlijk uitklaren en snel afkoelen (waar hebben we dat nog gehoord!) Ondertussen heb ik al de totalen gemaakt en steken al onze gegevens in de paddenportaal. Met 899 geregistreerde dieren zitten we aan een dieptepunt. De paddentrek 2012 eindigt op de 14de plaats van de 17 jaren paddenoverzet die we nu al organiseren. Gezien de trek van 9 op 10 april kan dit cijfer een (zware) onderschatting geven, maar er van uit gaand dat we daardoor misschien in het beste geval enkele 100-den dieren hebben gemist (en helaas ongetwijfeld deels hebben laten doodrijden) blijft dit cijfer beduidend lager liggen dan we gewoonlijk hopen te registreren. Is de trek nu gedaan of niet? Wie durft hierover nog een uitspraak te doen ... met de komende dagen hagelbuien en polaire lucht steek ik er mijn hand niet meer voor in het vuur dat er bij de eerste vlaag van zacht regenweer misschien toch weer trek zal zijn. Ik doe al 22 jaar aan paddenoverzet, elk jaar is anders, maar dit jaar scheert toch weer alle toppen qua wisselvallige trek. Hierbij de cijfers in perspectief (zie bijlage) met de voorgaande jaren. Maar, zoals gezegd: statistieken moet je altijd met een korrel zout nemen, want de eventuele dieren die 9 op 10 april op stap waren zitten hier niet in en daarmee zou het kunnen dat 2012 toch wat hoger zou eindigen, mochten we op 9 april 's avonds aanwezig geweest zijn. Totaal in 2012 per soort: Gewone pad: 802 levend en 46 slachtoffer = totaal 848 dieren Bruine kikker: 8 bruine kikker / 0 slachtoffer = totaal 8 bruine kikkers Groene kikker sp: 4 groene kikkers / 0 slachtoffer = totaal 4 groene kikkers Alpenwatersala: 25 levend / 4 slachtoffers = 29 AWS Kleine watersalamanders: 10 levend / 0 slachtoffers = 10 KWS Vinpootsalamander: 0 Totaal amfibieën: 899 Het leven van een paddenoverzetcoördinator kan hard zijn, maar het mag nog eens duidelijk zijn dat de natuur zich niet in theoretische vakjes laat stoppen.

Top

2012/26 - 1/04/2012

Beste paddenoverzetters, Ideaal weer voor de paddentrek is er niet meer gekomen afgelopen week. Ook de wat vochtigere lucht (de voorspelde neerslag bleef weeral maar eens uit) met zwaar bewolkte hemel van afgelopen avonden leverde geen enkel dier meer op. Met 7 graden zaten we wel dicht bij de kritische temperatuur. Ook de komende avonden is er geen ideaal weer, integendeel zelfs. Met constante noordelijke stroming en een hogedrukgebied dichtbij ten noordwesten van ons blijft het waarschijnlijk droog en fris weer voor de tijd van het jaar, met ‘s nachts vorst op uitgebreide schaal. Als er dan toch wat neerslag valt kan het winterse neerslag zijn met hagel of (natte) sneeuw door de koude lucht in de hogere luchtlagen. Afgelopen dinsdag tijdens een boomplantactie, kon ik in Liedekerke nog een schouwspel volgen in een nabijgelegen tuinvijvertje van eierlegging door Bruine kikker. Vrijdag was het spektakel helemaal achter de rug. Er werden nergens nog nieuwe eierlegsels gevonden op de poelen en op enkele mannetjes adulten na was er maar weinig te zien op de poelen. Ik denk dat we dus kunnen stellen dat de paddentrek definitief voorbij is. Tijdens de paddentrek 2012 registreerde we dus 893 amfibieën en het lijkt erop dat we het daarmee moeten doen. De topavond was 3 maart met slechts 129 amfibieën. Het is van vorige eeuw geleden dat we nog zo’n slecht resultaat behaalden. In 2006 alleen al vonden we op één avond meer dieren (979) dan we nu in de ganse periode vonden. We kunnen dus echt wel spreken van een crash die vorig jaar al ingezet werd en die zich doorzet. De oorzaak kan zeker gezocht worden bij de extreem zachte januariavonden, zowel dit jaar als vorig jaar. We weten bijvoorbeeld dat er op nieuwjaarsnacht (1 jan 2012) trekactiviteit was, mogelijk was dit ook op nog andere niet geregistreerde avonden het geval in de maand januari. Daarna heeft de uitzonderlijk lange en bitterkoudegolf - die van eind januari tot half februari onze streken teisterden - heel zeker een aantal dieren verrast. Er werden verscheidene doodgevroren dieren in wateren gevonden en wellicht is het er op het land niet beter aan toe gegaan. Van de dieren die toch de kans kregen een schuilplaats te vinden, zijn er door gebrek aan voedsel zeker ook omgekomen, omdat ze al te veel energie verbruikt hebben in de maanden dat ze nog hadden moeten rusten. Opvallend dit jaar was ook dat er nauwelijks subadulten (juveniele padjes) werden gevonden en al zeker geen dieren van vorig jaar. Vorig jaar zijn immers alle nakomelingen letterlijk uitgedroogd nog voor de metamorfose kon plaatsvinden. Ik hou er dus rekening mee dat ook de komende jaren wel eens zwakke paddentrek jaren zouden kunnen worden. De voortplanting (eierlegsels) in de Babbelbeekse Beemden dit jaar is ook al minder de vorige jaren, maar hopelijk slagen ze er wel in dat de metamorfose te voltooien. Voorlopig staat het water nog redelijk hoog, maar als het weer verder zo droog blijft is het niet onmogelijk dat een scenario zoals vorig jaar zich zal herhalen. Toch wil ik deze laatste hylanieuwsbrief eindigen met een heel positieve noot. Aan alle vrijwilligers – en dat worden er steeds meer! - hartelijk dank. Ook een bijzondere dank aan alle dagverantwoordelijken die ondanks de moeilijke trekomstandigheden trouw op post waren. Dankzij jullie allemaal is de uitgedunde populatie door natuurlijke omstandigheden niet verder uitgedund via mortaliteit door het verkeer. Jullie hebben het aantal verkeersslachtoffers binnen de perken gehouden. Uit de cijfers van begin jaren 90, toen we ook niet boven de 1000 raakte, weten we dat een populatie zich kan en zal herstellen mede dankzij de paddenoverzet en het behoud en het versterken van de beekvallei. En dat is dan ook wat Natuurpunt de komende jaren zal blijven verder doen, hopelijk met jullie allemaal erbij ... en hopelijk met wat normaler weer dan afgelopen twee jaar zodat we terug piekavonden mogen beleven van honderden dieren op een avond.

Top

2012/25 - 25/03/2012

Beste paddenoverzetters, De voorbije dagen leek het wel zomer met weer eens zon van ‘s morgens tot ‘ s avonds en temperaturen boven de 20 graden. De voorbije avonden waren daardoor een pak warmer en de temperatuur daalde ook minder snel. We begonnen de avonden met zo’n 17 graden om 19.15 uur. om 19.30 uur was het al maar 15 graden en tegen 20.00 uur stagneerde men op 12 graden. Elke avond waren er 3 ploegen aanwezig. Ondanks de wat warmere temperaturen was er niet veel vooruitgang in de paddentrek zelf. Zes dieren werden er eergisteren levend gevonden, waaronder één koppel. Eén diertje moest het met zijn leven bekopen door een hardrijder. Gisterenavond slechts 1 mannetje. Deze zes dieren lijken aan te tonen dat de paddentrek nog niet voorbij is en mijn stelling dat er nog wel eens een achterhoede zou kunnen komen (wachtende op betere weersomstandigheden) blijft voorlopig nog overeind. Alle 6 gevonden dieren eergisteren waren heentrekkers: het begon met 1 koppel, 1 mannetje dat direct begon te concurreren met het koppeltje in de emmer en daarna nog vrouwtjes die duidelijk eitjes bij zich droegen. Heentrek dus, en nog geen terugtrek! Het dier dat we gisterenavond vonden was iets onduidelijker, maar het mannetje leek nog paarneigingen te vertonen en dus heentrek. Ik krijg heel wat tegenstrijdigheden binnen over de status van de paddentrek. Op het Senthout lijkt er nog wat heentrek te zijn (zie bovenstaande passage), volgens de verantwoordelijke in Putte (waar ze met schermen werken) is het weinige dat ze vinden terugtrek. De poelen dan: op een poel in Lint lagen kersverse klompen kikkerdril, maar ook al wat oudere klompen. De paddensnoeren waren ook nog heel recent. We zitten dus midden in de paddentrek, de vraag is alleen: hoever zitten we. Wanneer we dat antwoord zullen kennen is heel onduidelijk. Op medewerking van het weer hoeven we voorlopig niet te rekenen. Het blijft de hele week kurkdroog, de zon zal schijnen zodat mijn zonnepanelen terug overuren gaan presteren en de dagmaxima zouden lichtjes dalen in de loop van de week, waardoor het ‘s avonds nog een fractie kouder zal zijn. Vrijdag zou er wat bewolking komen, maar regen zit er niet in de maand maart niet meer in. Lagedrukgebieden komen er niet in: de hogedruk is heer en meester: een omega-blokking noemen ze zoiets en Harry (want zo noemen de Duitsers dit hogedrukgebied) lijkt een volharder te zijn. Ons subtotaal bestaat uit 893 geregistreerde dieren, wat een slecht resultaat is en iets boven het aantal van 1999. Met dit cijfer gaat de crash die vorig jaar al ingezet was, gewoon verder. We hebben nu ook al 28 avonden paddentrek opgetekend en onze piekavond is 129 dieren op 3 maart, wat voor het Senthout ook bedroevend laag is. Ik heb er voorlopig geen idee van hoe de cijfers op de andere actieplaatsen liggen. Ik heb voorlopig meer vragen dan antwoorden, maar een trek zoals dit jaar heb ik nog nooit in mijn 22 jarige carrière meegemaakt. Ik kan het niemand kwalijk nemen om niet meer te komen naar de actieplaats. Onze harde kern is nog wel aanwezig op de actieplaatsen, maar hun motivatie (de mijne inclusief) om nog te komen is – terecht – aan het slinken. En als coördinator sta je daar dan: moeten we hiermee doorgaan of niet? Kunnen we de paddentrek 2012 gewoon niet afblazen, toch zeker tot het eens regenen wil of er een kentering komt zoals een bewolkte hemel. Voorlopig vinden we elke avond nog wel minstens één dier, er is nog geen enkele blanco-avond tussen 18 maart en gisterenavond ... Opgelet: de paddentrek begint door wijziging van tijd een uur later. Vanaf 20.20 uur valt de schemer in. Op basis van al deze elementen heb ik dan ook beslist om de actieplaatsverantwoordelijken en hun back-up zelf te laten beslissen nog te komen of niet. Aan de overige overzetters kan ik alleen maar zeggen: je mag komen maar bekijk het dan als een avondlijke wandeling ipv een raapavond. Zelf zal ik ook trachten de zaak in het oog te houden want hoe sneller er duidelijkheid komt, hoe beter voor iedereen. Bijkomend voordeel is alvast het zomeruur. Om half negen en later is het verkeer op Senthout toch al wel iets minder druk.

Top

2012/24 - 22/03/2012

Beste paddenoverzetters, Het beloofde poelenonderzoek deze namiddag heeft me nog niet veel wijzer gemaakt. Op poelen waar anders toch wel wat legsels te vinden zijn, was er niks te vinden, op andere poelen verse snoeren en kikkerdril, maar meestal heel beperkt in aantal. In de Babbelbeekse Beemden (aan onze actieplaats Senthout) lagen er vanmiddag tussen de 10 en 15 verse klompen en ook een onduidelijk aantal verse paddensnoeren. Er was ook wat beweging, maar adulten kreeg ik niet te zien. Deze eieren lagen echter maar op één plaats: terwijl de sloot normaal gezien overal vol ligt, is dat dit jaar niet het geval. Wat betekent dit nu allemaal? Eerste mogelijkheid: er moet nog een hele horde padden komen, tweede mogelijkheid: er zijn gewoon minder padden en dus kunnen we de normale hoeveelheden eieren niet verkrijgen. Afwachten of er de komende dagen nog eitjes zullen bijkomen, we volgen het in alle geval op. Dan was het dus hopen dat de paddentrek vanavond enige opheldering zou opleveren. Met 880 dieren zitten we ruim onder ons verwacht aantal en dat is nog een zacht statement. Het was voor de zoveelste keer kurkdroog en helder weer. Ten opzichte van de vorige dagen was het vandaag overdag met maar liefst 21 graden een erg aangename warme lentedag. De zon scheen van ‘s morgens tot ‘s avonds en de UV-index is duidelijk in stijgende lijn. Rond 18.00 uur stond de thermometer nog op 18 graden en om 19.15 uur vlak voor de aanvang van de schemer mat ik nog 16 graden. Bovendien was het windstil: zou het een drukke avond worden of toch minstens een matige? Om 19.24 uur vond ik de eerste pad, een vrouwtje duidelijk trekkend richting de Babbelbeekse Beemden. Aan de westelijke horizon was het nog niet helemaal donker. Dat was dus een hoopvol signaal. Toen ik dat dier vond wees de thermometer 14 graden aan. Twee andere paddenoverzetters vonden even later ook enkele dieren, maar na 19.45 uur niks meer: de temperatuur wees rond 20.00 uur nog 11 graden aan. We waren maar liefst 5 graden kwijt op een uur tijd. 4 padden hadden we gevonden. De oorzaak? 1ste mogelijkheid: het is te droog en de temperatuur zakte te snel, neem daarbij nog wind uit oostelijke richting en je hebt geen paddenweer. 2de mogelijkheid; de paddentrek is echt zo goed als voorbij en er zijn dus gewoon een pak minder amfibieën, bij temperaturen van 14 tot 11 graden zou je toch trek mogen verwachten of niet? Was het vandaag bij diezelfde 11 graden bewolkt, vochtig of nog beter regenend en vang je maar 4 dieren, dan ben je zeker dat het de 2de mogelijkheid is. Nu helaas nog niet. 884 geregistreerde dieren is bijzonder laag en voorlopig kan ik moeilijk geloven dat we achter de paddenoverzet 2012 een punt kunnen zetten. Ook de statistieken geven me gelijk: gemiddeld eindigt de paddentrek ergens begin april en daar zijn we toch nog 8 à 12 dagen van verwijderd. Het kan dus nog altijd... Wat er aan de hand is zullen we binnenkort hopelijk weten, al lijkt ook dat nog niet zo eenvoudig te zijn. De eerder voorspelde kleine depressie die ons volgens de weervoorspelling van begin van de week op vrijdag nog regenbuien had moet opleveren, in het midden van de week nog wat wolken met kans op een buitje, schijnt nu zwakker te zijn dan gedacht en trekt dan ook nog eens richting Ierland ipv van naar de Lage Landen. Het gevolg laat zich raden: geen druppel regen in het vooruitzicht de komende 8 à 12 dagen en volgens de recente weerprognoses zouden er ook geen wolken meer komen op enkele wolkensluiers na. Er is namelijk een nieuw hogedrukgebied dat volgende week versmelt met het andere: voor de lentekloppers is dat goed nieuws. Het blijft zonnig en de eerste twee dagen ook nog warm met temperaturen tegen de 20 graden. Wanneer het nieuwe hogedrukgebied de zaak overneemt, merken we dat alleen met een kleine daling in temperatuur overdag - al is 16 graden ook nog niet slecht – en de wind die opnieuw van oost meer de noord-noordoosthoek kiest. Het blijft dus heel moeilijk in deze omstandigheden om uitsluitsel te geven. Onduidelijkheid troef!

Top

2012/23 - 21/03/2012

Beste paddenoverzetters, De Hylanieuwsbrief is enkele dagen uit de ether geweest. De reden laat zich raden: weinig of geen paddentrek. Juist geteld 1 pad vonden we de voorbije twee avonden. Vanavond was het ook nog niet meteen druk, maar met 13 dieren toch al iets interessanter dan de voorgaande 3 avonden. De vraag die zich iedereen nu stelt: is de paddentrek gedaan of niet? Persoonlijk denk ik van niet. De 13 dieren die we vandaag vonden waren duidelijk nog allemaal heentrekkers. Ten eerste werd er een koppel op straat gevonden en in de emmer vormden zich nog 2 bijkomende koppeltjes. De rest van de gevonden padden waren bijna allemaal dikke vrouwtjes (gevuld met eitjes) en door een gebrek aan mannetjes konden er geen koppels extra gevormd worden. Ik denk dus dat er toch nog een achterhoede komt als het weer zal wijzigen. Eerlijk gezegd hoop ik het, want met 880 dieren op de teller hebben we een bedroevend laag cijfer op dit moment. Alleen onze beginjaren (96-99) deden nog slechter. Het mag nu overdag wel heel zacht weer zijn, vanmorgen vroor het onder thermometerhut –0,3 graden. De dieren voelen dat, want vanaf 18.00 uur als de zon laag komt, begint de temperatuur al te zakken mede door de heldere condities. Vandaag bijvoorbeeld begonnen we om 19.00 uur met een meer dan fraaie 13 graden (de voorgaande avonden slechts 10 graden), maar een kwartier later was het nog 10 graden (de voorgaande avonden 7 à 8 graden) en tegen 20.00 uur haalde thermometer nog 7 graden, de kritische temperatuur. De grondtemperatuur bedroeg ook 7 graden rond 20.00 uur. Nog een ander negatief punt is de noordoostenwind en de daar aan gekoppelde droge landlucht. Het is dus wachten op ander weer. Iets anders waaraan je kan zien of de paddentrek nu voorbij is, zijn de waarnemingen op de poelen. Vanavond bij het wegzetten van de 13 padden heb ik duidelijk bruine kikkers horen knorren en horen wegduiken wanneer ik de sloot naderde. Morgen namiddag hoop ik nog eens te gaan spotten in enkele poelen. Liggen er eilegsels en zijn er op enkele solitaire mannetjes na geen volwassen dieren te zien, dan is de paddentrek gedaan. Zolang er geen eitjes liggen en/of nog parende koppeltjes te zien zijn is er kans op paddentrek. Morgen hierover hopelijk uitsluitsel. Op verschillende plaatsen is al wel kikkerdril te vinden, maar het aantal paddensnoeren is nog heel beperkt, al krijg ik wel meldingen van diverse plaatsen waar er wel iets of zelfs veel te zien is. En het weer dan? Morgen zou het overdag misschien wel 20 graden kunnen worden. Wolken krijgen geen kans, er zal zon zijn van ‘s morgens tot ‘s avonds. Morgenavond zullen er opnieuw heldere condities zijn, alleen zal het kwik wat hoger liggen in de vroege avond. Mogelijk levert dit nog een tiental dieren extra op tegenover vanavond of wie weet misschien toch een matige avond. De wind zal ook gedraaid zijn van NO naar ZO omdat het huidige hoog ondertussen Centraal Europa bereikt heeft, wat toch ook wel zorgt voor een minder snel afkoelingsproces tot de kritische temperatuur. Ook de vorst zal door de zachte ZO-wind wellicht uitblijven. Vrijdag wordt het zowaar nog interessanter. Een verzwakte depressie zorgt in de loop van de namiddag voor meer onstabiliteit in de atmosfeer, die op zijn beurt een wolk kan laten uitgroeien tot misschien wel een bui. In alle geval zal het vochtiger worden en zullen er wolken zijn vrijdagavond en vooral: het blijft zacht. Vrijdag zou in theorie (als de voorspelling klopt) een goede trekavond moeten opleveren. Helaas zijn deze condities maar van korte duur, want zaterdag breekt het wolkendek alweer en draait met een nieuw naderend hogedrukgebied de wind terug naar de noordhoek. Hierdoor zou wat frissere lucht aangevoerd worden ... . Of dit scenario doorgaat, vertel ik jullie morgen wel. Het worden spannende tijden de komende avonden!

Top

2012/22 - 19/03/2012

Beste paddenoverzetters, Iedereen voelde gisterenavond wel aan dat het te koud zou zijn. Je voelde zo aan dat de luchtsoort dat dit niet de juiste was om paddentrek te hebben. Na het koufront dat bij ons ook merkelijk minder regen produceerde dan voorspeld en enkel tussen 4 en 7.00 uur, is koude lucht vanuit het NW binnengestroomd. Uit de actieplaatsen met schermen weten we dat er door de regen tussen 4 en 7 uur trek is geweest. Overdag ontsnapten we ook nog eens aan alle buien, dus droog was het ook. De wolken verdwenen met het invallen van de avond, waardoor we ook nog eens heldere condities hadden. Hierdoor zakten zowel lucht- als grondtemperatuur van 9 naar zowat 6 graden. Het gevolg: gisterenavond waren er meer paddenoverzetploegen dan padden. We vonden slechts 4 dieren tussen 19.08 en 19.46 uur, daarna niks meer. Van de 4 dieren was er mogelijk al 1 “terugtrekker”, of het kan een dier geweest zijn dat zich door de koude bedacht en terugkeerde naar zijn schuilplaats. Bij het loslaten was het duidelijk: de 4 dieren kropen direct weg of doken naar de bodem van de gracht. In de poelen zelf was er ook weinig activiteit te zien, hier en daar een mannetje pad dat boven lag te drijven. We konden wel mooi van Jupiter en Venus genieten. Deze 2 planeten staan momenteel als 2 heldere sterren heel dicht bij elkaar in het westelijk luchtruim. Vermits er verder niet veel te beleven viel, hielden alle aanwezigen, mezelf inclusief, het dan ook terecht snel voor bekeken: om 20.30 uur was iedereen terug thuis. Het kwik zat al rond de 5 à 6 graden. Vanmorgen vroor het licht tot zowat – 0,3 graden onder thermometerhut. Vanavond verwacht ik een gelijkaardige situatie. Vandaag zou na het optrekken van de mist de zon tevoorschijn komen. Door een koele N of NO-wind zullen er nog geen toptemperaturen gehaald worden: als de zon wil doorbreken is 12 graden het maximum, anders nog koeler. Door de heldere condities zal het ook vanavond snel afkoelen. Mogelijk wagen in het begin van de avond nog een aantal dieren de oversteek. Je mag altijd langskomen om onze dagverantwoordelijke wat te helpen en te ondersteunen, maar veel zal er niet te vinden zijn. Tot vrijdag blijft het zeker droog en wellicht ook zonnig als het ochtendgrijs wil wijken. Het nieuwe hogedrukgebied schuift langzaam verder naar het oosten, waardoor we geleidelijk van een noordelijke stroming in een oostelijke en later zelfs ZO-stroming terecht komen. Dit zorgt ervoor dat we overdag elke dag een graadje of 2 winnen zodat we tegen het eind van de week overdag een zachte 18 graden zouden halen. De nachten blijven koel, al zou de vorst er vanaf woensdag geleidelijk uitgaan en het wat langer warm blijven in de avond. Ideale omstandigheden voor paddentrek zijn dit echter niet, maar naarmate het overdag warmer wordt, zal er toch weer wat meer paddentrek zijn, mogelijk met terugtrek. Vanaf zaterdag stijgt de kans op wat neerslag. Weer ontstaat er een niet alledaagse situatie op de weerkaart: een depressie vanuit Italië zou haar invloed dan wat laten gelden met kans op enkele onweerachtige buien. Positief is alvast dat het warm zou blijven, ook in de avond en ’s nachts. Afwachten wat dat zal geven als dit scenario tenminste doorgaat. Een klassieke situatie met een strakke zuidwester en de nodige regenzones zit er ook de komende 10 dagen niet in. De paddentrek zal dus blijven kwakkelen, als er al paddentrek zal zijn de komende avonden. Volgens sommige actieplaatsen is er al terugtrek gesignaleerd. Mocht de paddentrek op zijn laatste pootjes lopen, zouden we met 865 wel een heel slecht cijfer halen. Ik ga er momenteel nog altijd vanuit dat er toch nog een achterhoede van zo’n 300 à 500 padden zal komen van zodra het weer terug wat acceptabel wordt.

Top

2012/21 - 18/03/2012

Beste paddenoverzetters, Een gigantisch drukke avond was aangekondigd als het zou regenen, maar het regende niet: het bleef droog en zwaar bewolkt weer met zelfs enkele kleine opklaringetjes. Op de buienradar regende het zowel ten oosten van ons (met hevige buien) als ten westen van ons (regenzone met stevige buien boven Engeland en de Noordzee). De temperatuur kelderde in de loop van de namiddag snel van 15 graden naar 10 graden tegen 17.00. In de avond bleef de temperatuur de hele tijd rond de 9 à 10 graden schommelen, een matige WNW wind deed de rest. Het gevolg: de gigantisch drukke avond kwam er niet, tenminste niet wat de paddentrek betrof. Volk was er genoeg en bijgevolg was er een drukte van paddenoverzetters-wandelaars, -fietsers en traag rijdende auto’s met genoeg passagiers. Door het grote aantal overzetters had iedereen het gevoel dat er bijna niks zat, maar als een 20-tal ploegen gemiddeld 2 à 4 amfibieën vinden kom je toch nog uit op een aardig aantal. 80 dieren werden er gevonden en dus, al was het gevoel anders, we kunnen toch over een matige trekavond spreken of de beste avond sinds 3 maart ( met 129 dieren nog altijd de topavond tot nu toe). Opvallend was dat er maar liefst 22 koppels werden gevonden. Eentje daarbij kan je echt wel een eigenaardigheid noemen. Na het bruine kikkerkoppeltje gisteren na jaren nog eens gezien te hebben, vond Denise vanavond een koppeltje vrouwtjespad en mannetje bruine kikker. Deze verkeerde koppelvorming zien we wel meer in de poelen, maar op straat zoiets vinden is bij mijn weten in de 22 jaar dat ik nu padden overzet nog nooit gebeurd. Verder vonden we in totaal 4 kikkers, waaronder ook 2 bastaardkikkers (middelste groene kikkers) die vrolijk op het wegdek sprongen. Allen werden ze geteld en in de Babbelbeekse Beemden losgelaten zoals het hoort. 2 van de 80 geregistreerde dieren overleefden het niet ondanks dat we met teveel overzetters waren. Rond 21.30 uur lag de trek volledig stil: 2 controleritjes leverden niks meer op. Sommige bleven nog ter plaatse in de hoop dat er nog regen zou vallen, maar in Duffel regent het bij het schrijven van deze nieuwsbrief nog altijd niet. En morgenavond dan? We zullen het maar voor de zekerheid op een zoveelste matige avond zeker. Volgens de meest recente voorspellingen op de buienradar zou het nu pas gaan regenen omstreeks 5.00 uur vannacht. In de loop van zondagnamiddag zou het droger worden en opklaren. De intensiteit van de trek zal dus opnieuw afhangen van enkele onzekere weerelementen. Na de regenzone stroomt vanuit het NW ook nog eens koelere lucht binnen, neem daarbij nog wat drukstijgingen en opklaringen en de kans op een snelle afkoeling zal het meest waarschijnlijke scenario zijn. Vanaf dan komen we in een situatie terecht zoals vorige week. Overdag na eventueel hardnekkig ochtendgrijs komt de zon tevoorschijn, door een doordraaiende wind van N naar O zal het overdag warmer worden met minder ochtendgrijs, maar ‘s avonds koelt het onder de opklaringen snel af en zou er zelfs vorst voorkomen. Niet echt het weer waar de paddenoverzetter van droomt. Met de dieren van vanavond erbij zit ons subtotaal nu aan 861 dieren. Daarmee eindigt deze paddentrek al minstens op de 14e plaats van de 17 overzetten op het Senthout. Alle eindtotalen van de jaren 90 worden hiermee achter ons gelaten. Het volgende totaal in het vizier is dat van vorig jaar, namelijk de 1385 geregistreerde dieren of nog zo’n 500 dieren meer. We zijn er dus nog lang niet: de paddentrek is volgens mij nog volop bezig temeer omdat er in de Babbelbeekse Beemden vanmiddag nog altijd geen enkel eilegsel werd gevonden. De trek is pas gedaan als er eilegsels zijn en als er geen volwassen dieren meer worden waargenomen. In die fase zijn we duidelijk nog niet beland, dus tot zolang zullen we morgenavond – ongeacht welk weer – paraat zijn want de paddentrek zal blijven verder kwakkelen. Ook tijdens kwakkelavonden worden leuke zaken gevonden, dus het is zeker de moeite waard om langs te komen, maar drukke avonden met 100-den dieren kan ik helaas niet garanderen dit jaar.

Top

2012/20 - 17/03/2012

Beste paddenoverzetters, Met 20,2 graden was 15 maart de warmste 15de maart ooit gemeten in ons land. Er is dus alweer het zoveelste warmterecord gemeten. De padden en kikkers waren echter niet zo onder de indruk: bij heldere condities bleef de trek eerder beperkt. Van de 20 graden schoot dan ook niet veel meer over tegen dat de schemering inviel. Door het helder weer kelderde de temperatuur snel. Om 18.30 uur was het nog 14 graden en om de 10 minuten ging er ongeveer een graad af zodat we al gauw in de buurt van de kritische temperatuur kwamen. Geen matige avond, maar wel een rustige avond was het resultaat met 33 geregistreerde dieren. Gisterenavond waren er wolken voorspeld, maar ook die hadden vertraging, alleen de vliegtuigstrepen verraadde dat er toch een weeromslag zit aan te komen. Na een grijze start gisteren brak ‘s middags de zon door en werd het nog een fraaie 16 graden, maar net als donderdagavond begon het kwik door de heldere condities snel te zakken. Eén pluspunt, het was vochtiger want er hing wat grondmist. Om 21.00 uur was het kwik al gezakt tot 7 graden en de trek viel dan ook volledig stil. Gisteren werden er iets meer dieren gevonden, 43 om precies te zijn, waaronder vele koppels, zelfs een bruine kikker in amplexus werd van de weg geplukt en dat was toch weeral van 2006 geleden dat we dit nog vonden op het Senthout. Zo geeft een eerder rustige avond toch nog een opmerkelijk fenomeen. Het feit dat vele koppels gevonden werden betekent echt wel dat de periode volop bezig is, alleen het weer wil nog altijd niet mee. Hopelijk komt daar vanavond verandering in. De barometer is afgelopen nacht sterk gedaald en dat betekent dat het hogedrukgebied stilaan zijn greep verliest. Het droge en soms mooie zonnige weer maakt plaats voor meer wisselvalligheid en dat is precies wat we nodig hebben om de paddentrek echt te laten losbarsten. Een kleine zusterdepresssie zou vandaag eerst voor wat buien zorgen met zelfs een donderslag, later in de namiddag of de avond zou vanuit het westen zowaar een regenzone op ons afkomen. Wie een regenzone zegt bij temperaturen die rond de 12 graden liggen, zegt paddentrek. Vanavond zou dus wel eens de piekavond kunnen worden waar we nu al weken op zitten te wachten. Als het vanavond niet gebeurt, wanneer dan wel? De komende avonden ziet het er weer minder goed uit, want achter de kleine depressie zit koudere lucht, de regenzone is een koufront en het zou nog blijven slepen tot zondagmiddag. Maar achter dat front zijn er ook drukstijgingen. Voor de lenteliefhebbers is dit goed nieuws, maar voor onze paddentrek niet. We weten namelijk dat een hogedrukgebied, zelfs al wordt het 15 à 20 graden overdag niet het gewenste resultaat zal opleveren. Ook dat hogedrukgebied lijkt een blijver al tot minstens volgend weekend, eerst nog met frisse temperaturen van om en bij de 10 graden met vorst ‘s nachts maar dan geleidelijk warmer al blijft er nachtvorst, zeker aan de grond. Opnieuw geen ideale omstandigheden dus! Onze hoop gaat dus naar vanavond, zeker als het regenen wil. Wie dus mee padden wil komen overzetten: zeker vanavond paraat zijn want – een mens durft het al niet meer aankondigen – het zou wel eens een gigantisch drukke avond kunnen worden. Ik zal er zeker zijn, jullie toch ook?

Top

2012/19 - 15/03/2012

Beste paddenoverzetters, Zowel gisteren als eergisterenavond kwakkelde de paddentrek verder. We zitten nu al aan de 18de avond met (enige) paddentrek. Eergisterenavond was het betrokken maar door de vochtige grijze laag wel kil aanvoelend. Het was trouwens ook maar 7 à 8 graden. Die avond leverde 29 dieren op. Gisteren dan waren het heldere condities en daardoor viel de temperatuur snel terug van 11 graden naar zowat 6 graden. Om 19.00 uur was het slechts 5 graden, toch maar een controleritje met de aanwezige paddenoverzetters en ja hoor: om 19.08 uur werd het eerste dier gevonden. In totaal vonden we bij die 5 graden Celsius maar liefst 19 dieren. Zelfs een laatste controleritje omstreeks 21.00 uur leverde nog 1 vrouwtjes pad op. Dat aantal is uiteraard niet spectaculair, maar bij 5 graden is dat toch heel uitzonderlijk. De grondtemperatuur gaf mogelijk een verklaring voor deze weliswaar heel erg bescheiden maar toch eerder uitzonderlijke paddentrek: die lag iets hoger, zo’n 7 à 8 graden, wat de grens van de kritische temperatuur blijkt te zijn. Zo zie je maar dat je er niet altijd mag van uit gaan dat er bij 5 graden luchttemperatuur geen trek zou zijn. Zeker naarmate het seizoen vordert wordt de drang groter om ook bij niet ideale omstandigheden de voorjaartrek toch aan te zetten. Met de dieren van de twee voorgaande avonden erbij hebben we nu een subtotaal dat net de 700 dieren overschrijdt. Vanavond zou dit aantal wel eens aangedikt kunnen worden. Het hogedrukgebied schuift door naar Centraal-Europa en dat betekent dat we vandaag met een zuidenwind toptemperaturen zullen bereiken. Gisteren was het in Spanje en Zuid-Frankrijk maar liefst 25 graden en meer. Het is die lucht die vandaag afkomt. Geholpen door de al wat krachtigere voorjaarszon zal er bij ons vandaag mogelijk 20 graden gehaald worden. Ook al verwachten we vanavond opnieuw heldere condities stip ik vanavond toch aan als een waarschijnlijk matige trekavond met mogelijk een 100-tal dieren. Vrijdag zou het nog interessanter worden, want door het opschuivend hogedrukgebied trachten Atlantische storingen ons te bereiken. De zuidenwind wordt ingeruild voor een zuidwestelijke bries en dat moet minstens meer bewolking opleveren op vrijdagavond. Bij dagtemperaturen die wellicht nog vlot 15 graden halen zal het dan niet zo snel afkoelen en bijgevolg veel betere condities voor echte paddentrek. Vrijdag lijkt er dan ook een topavond in de maak, zeker in het begin van de avond vanaf een uur of zeven. En ons geluk kan niet op: zaterdag zou een koufront over het land trekken en ook al vormt dit de begrenzing van merkelijk frissere lucht, als het effectief regent op zaterdagavond zullen de dieren niet meer te houden zijn en durf ik zelfs voorzichtig te dromen van een echte piekavond. Vanaf dinsdag zou een nieuw hogedrukgebied terug voor droog en geleidelijk terug zonnig weer zorgen, maar het is goed mogelijk dat de paddentrek dan op zijn laatste pootjes loopt of al voorbij is. Wij als paddenoverzetters zijn waarschijnlijk de enigen die blij zullen zijn met het voorspelde wisselvallige weer van dit weekend! Stip dus elke komende avond maar aan om mee padden te komen rapen want de kans dat de grote paddentrek er eindelijk aankomt is heel erg groot! De dagverantwoordelijke is zeker ter plaatse vanaf 18.50 uur:nieuwkomers melden zich aan op het kruispunt Hoevelaan-Senthout (spandoek aan resultatenbord maakt het voor iedereen wel duidelijk waar precies), de overigen die het systeem kennen mogen ineens beginnen rapen. Denk aan je veiligheid: doe een fluovestje aan. Indien je er geen hebt: wij hebben er een beperkt aantal ter beschikking, vraag ernaar bij de dagverantwoordelijke.

Top

2012/18 - 13/03/2012

Beste paddenoverzetters, In tegenstelling tot de waarnemingen in de Noorderkempen afgelopen zondag, was het zowel in de Goorbosbeekvallei als in de Babbelbeekse Beemden nog erg kalm gisteren. Er zijn ook nog geen eilegsels gevonden. Ik moet er wel bijzeggen dat ik de sloot in de Babbelbeekse Beemden rond 18.15 uur heb gecontroleerd en dat het daglicht niet echt meer ideaal was, hierdoor heb ik mogelijk enkele paddensnoeren niet gezien. Door het hogedrukweer blijft de kwakkeltrek aanhouden. Gisterenavond rond 18.00 uur kwam er ineens wat bewolking binnendrijven, helaas klaarde het tegen 19.30 uur terug helemaal op waardoor het kwik op een uur tijd een duik van 4 graden maakte van 12 graden naar 8 graden. Rond 22.00 uur vormde er zich dan lage bewolking en verdween de sterrenhemel. Hierdoor steeg de temperatuur terug van zowat 7 naar 9 graden om dan terug geleidelijk te dalen, mogelijk hebben dan toch nog enkele dieren de oversteek gewaagd. In die grijze soep zitten we nu nog en of de zon het vandaag zal halen is nog maar de vraag. Gisterenavond kwam de paddentrek traag op gang. Om 19.12 uur werd het eerste dier gevonden. Tussen 19.30 uur en 20.15 uur kregen we een klein piekje (als je dat zo al mag noemen), maar toen de temperatuur zowat flirtte tussen de 8 à 9 graden omstreeks 20.30 viel hij zo goed als stil. Het klassieke controleritje na de telling leverde toch nog 3 dieren op. In totaal werden er gisterenavond een 50-tal dieren gevonden, allemaal padden waaronder ook heel wat koppeltjes. De dieren zijn er duidelijk klaar voor, maar het weer wil niet mee. De trek zal tot vrijdag blijven kwakkelen. Vanaf zaterdag zou het hogedrukgebied verzwakken en zouden er enkele maartse buien kunnen vallen, maar grote hoeveelheden neerslag worden niet verwacht. De temperatuur zou dan ook weer wat zakken overdag naar zo’n 11 graden. Uitgesproken regenzones gecombineerd met Atlantische zachtheid (ideaal paddentrekweer zeg maar) zit er voorlopig niet in. Gisterenavond heb ik eindelijk alle bijkomende mails en meldingen verwerkt en mijn subtotaal op basis van alle gegevens berekend. We zitten aan een subtotaal van 655 geregistreerde dieren. Op basis van de gegevens van voorgaand jaar (wat geen goed cijfer was) zou er toch nog de helft moeten oversteken, hopelijk is het meer … . Wanneer we onze recordcijfers uit 2006 en 2010 in oogschouw nemen, zouden er nog een 1800 à 2000 dieren moeten oversteken. Wellicht zal het een utopie zijn om zo’n mooi cijfer te halen dit jaar, het is immers geweten dat bij kwakkeltrek de eindcijfers beduidend lager blijven. Hoe dan ook, de paddentrek sleept zich verder en bijgevolg de rapers ook. Voor vanavond onder de grijze wolken kan er misschien iets meer trek zijn dan voorgaande avonden, maar misschien klaart het toch nog op en dan zal er weer een klein piekje zijn tussen 19.15 en 19.45 uur tot de kritische temperatuur wordt bereikt. Van woensdag tot vrijdag zou de landlucht de grijze bewolking oplossen en komt de zon terug te voorschijn met geleidelijk zachtere temperaturen overdag. ’s Nachts zou het echter fris zijn met een graadje grondvorst: de paddentrek zal zich dus voornamelijk concentreren in de avonduren. Hoe het daarna verder moet, lees je in één van de volgende nieuwsbrieven.

Top

2012/17 - 12/03/2012

Beste paddenoverzetters, Een hogedrukgebied in het voorjaar kan verschillende weertypes opleveren, dat hebben we gisteren mogen ondervinden. Terwijl vooral ten zuiden van Samber en Maas zoals voorspeld de grijze vochtige lucht bleef hangen, was bij ons een beetje onverwacht de grijze inversielaag opgelost en hebben we van een heerlijke lentezon mogen genieten met temperaturen van 16 graden: een echt lentegevoel. Vandaag zit dat er blijkbaar ook weer, want op grondmist na, schijnt de zon alweer. Gisteren was ik samen met enkele oud-Hylavrienden in de Noorderkempen. Door het goede weer besloten we een wandeling te gaan doen in het natuurreservaat ’t Scheps in Balen. Daarvoor waagden we ons even in enkele vennen van het Buitengoor in Mol in de hoop parende heikikkers te zien, een fenomeen dat je maar enkele dagen kan zien. De parende heikikkers kregen we niet te zien, maar wel parende gewone padden en bruine kikkers en de eerste paddensnoeren en kikkerdril. Ook in poelen in ’t Scheps was er hier en daar wel wat activiteit of vonden we in een aantal poelen vers gelegde eierklompen en enkele knorrende bruine kikkers in paarkleed. Vermeldenswaardig, ondanks geen amfibieën, was ook nog de schitterende waarneming van een Rode Wouw, een Roodborsttapuit en Wulpen. Door de heldere condities en bijgevolg een snel afkoelende atmosfeer, werden er gisterenavond een 40-tal dieren gevonden, net geen matige avond dus. Rond 21.00 uur werd de actie stilgelegd. Vermits zich vandaag een gelijkaardige situatie zal voordoen, en er vanuit gaand dat geen vochtige lage wolken de lentepret zullen bederven, zal er opnieuw vooral in het begin van de avond paddentrek zijn. De dieren zijn nu waarschijnlijk niet meer te stoppen en zullen beginnen trekken ook in minder ideale omstandigheden. Ik voorspel dus heel de week wat paddentrek in de vroege avond, tot de temperatuur te laag wordt: piekavonden zoals we die enkele jaren geleden kenden zitten er voorlopig niet in. En daarmee lijkt de paddentrek 2012 heel erg op deze van 2011, toen het ook droog en zonnig was rond deze tijd van het jaar. Wellicht zal er volgende week ook heen- en terugtrek door elkaar te vinden zijn, vermits de dieren die in februari al de oversteek waagden nu starten of bezig zijn met hun eierlegging, terwijl anderen nog van ver naar de poel moeten komen. Momenteel ligt ons subtotaal rond de 550 dieren (exact cijfer nog niet bekend), om goed te zijn zou er toch nog ongeveer 2/3 van de populatie moeten oversteken willen we ergens op een goed gemiddelde eindigen. De conclusie lijkt dan ook dat de kwakkeltrek nog avonden zal aanslepen, maar niet meer te stoppen zal zijn. Het zou nog zeker hogedrukweer blijven tot en met zeker nog vrijdag, mogelijk nog langer. Wie dus dieren wil komen rapen of wie weet een kwaakconcert van bruine kikker wil horen in de Babbelbeekse Beemden, komt best de komende avonden langs. Zoals gezegd: piekavonden met enkele 100-den padden en kikkers zitten er door de weercondities waarschijnlijk niet in, maar elke avond zal plusminus een matige avond opleveren. Zeker vlak na schemering kan het wel eens even pieken, temeer omdat het overdag door een meer doordraaiende wind van NO naar ZO ook overdag warmer zal worden: donderdag zou een 20 graden overdag mogelijk zijn.

Top

2012/16 - 11/03/2012

Beste paddenoverzetters, In de namiddag kregen we enkele sporadische opklaringen, maar rond 18.00 uur trok de hemel terug dicht en ontving ik de verwachte Ketnetcameraploeg. Met een graad of 9 rond 18.30 uur werd het spannend: zou er vanavond paddentrek zijn of niet? De pluspunten: de bewolking was toegenomen, er was weinig wind. De minpunten: er is geen neerslag, de wind waait uit het NW, de adem is net zichtbaar en het is slechts 9 graden, alleen voelt het wat kouder aan. Om 19.00 uur, door de dikkere bewolking was het al wel redelijk snel donker maar nog altijd niks te bespeuren. Ondertussen was de temperatuur naar 10 graden opgelopen, allicht door de dikkere bewolking die was komen opzetten. Om 19.15 uur was het dan eindelijk zover, de eerste pad werd gevonden en algauw kwamen er 10 minuten later van alle aanwezige ploegen meldingen van vondsten. De nieuwkomers van vandaag vonden meteen als eerste amfibie een alpenwatersalamander en meteen ook de de enige salamander van de hele avond. Het leek dan toch nog een avond te worden met enige paddentrek. Zeker tussen 19.30 en 20.00 uur dikte het aantal snel aan: 5 padden hier, 7 padden daar en algauw hadden we een emmertje vol met zo’n 30 diertjes. De Ketnet-cameraploeg die vandaag voor de zoo-reporter (te zien in de loop van april op Ketnet: ze laten aan me de precieze datum en uur nog weten) aanwezig was op het Senthout, hielden de nieuwkomersfamilie en mezelf druk bezig. Jef en Denise deden hun klassieke rondjes zoals het hoort en vonden elke ronde wel een 5-tal dieren. Gezien de relatief rustige trekavond konden we het net redden met de aanwezigen. Enkele van de gevonden dieren werden tijdelijk terug op de weg geplaatst om als figurant ‘overstekende pad’ te dienen die dan door ons ploegje moest gevonden worden alsof het echt was. Intussen vuurde Awa, de Zoo-reporter van dienst, haar vragen af waarop ik mocht antwoorden terwijl we zogezegd naar padden speurden op de weg. Blijkbaar kan je op deze wijze dus ook op relatief rustige avonden toch de pers enigszins tevreden stellen maar wat belangrijker is de problematiek goed in beeld brengen. Uiteindelijk werd rond 20.30 uur het filmen op de weg stopgezet. Blijkbaar had de cameraploeg voldoende materiaal en konden we aan de telling beginnen. Ook dat werd nauwgezet op film gezet. Een kleine 40 dieren werden geteld, maar de ploegen die nog pad’trouilleerden kwamen de telling nog wat aandikken tot 61. Ondertussen bleek ook een mannetje bruine kikker gevonden te zijn en daarmee de derde soort van deze avond. Ook dit dier mocht voor de cameralens. Na de telling (en voor alle zekerheid nog eens een snelle hertelling) trok de hele filmploeg de Babbelbeekse Beemden in, zodat ook het loslaten kon gefilmd worden. Twee grote spots in energiezuinig letverlichting werden op de sloot gericht. Mochten we dit materiaal hebben om de nachtelijke poeleninventarisatie uit te voeren, je zou alles zien. Even later werd op uitdrukkelijke vraag eerst de bruine kikker losgelaten. Meestal springt zo’n beest direct in het water, maar nu bleef hij gewoon zitten. Daarna werd de emmer met de 60 padden losgelaten. Rond 21.15 uur was de Ketnetploeg vertrokken. Blijkbaar was de trek nog niet gedaan, want zowel Jef als Denise vonden nog altijd zo’n 2 à 3-tal dieren per ronde. Daarmee kwam de 70 al aardig in de buurt. Ook rond 23.00 uur was er nog trek, want zo gaat dat, paddenoverzetters die van ergens komen, durven nog wel eens passeren om te zien of er toch nog wat zit, zoals de familie Leflot vanavond. Zij zouden nog maar liefst 7 padden gevonden hebben. Met deze dieren erbij komen we uit rond de 75 geregistreerde dieren. En morgenavond? Zondagavond is de kans op motregen groter dan de afgelopen avond. De kans is dus heel reëel dat er opnieuw een matige trekavond zal uitkomen met misschien wel iets van een 100 dieren. Het kan ook anders uitdraaien, want door één opklaring kan het sneller afkoelen. Ideaal trekweer zit er de komende avonden niet in. Het hogedrukgebied is heer en meester en vanaf dinsdag schuift het meer door naar het noorden. Hierdoor wordt drogere oostelijke lucht aangevoerd en klaart het op. De temperaturen zullen ‘s avonds daardoor snel zakken, maar overdag is de 15 graden niet ondenkbaar. We zijn vandaag 11 maart en dat betekent dat we midden in de paddentrekperiode zitten, vraag is dus met de paddentrek nog maar voor een kwart tot een derde achter de rug dit zal geven. Hylanieuwsbrief houdt jullie op de hoogte van het verdere verloop. zondag- en maandagavond kunnen beide interessante avonden worden!

Top

2012/15 - 10/03/2012

Beste paddenoverzetters, Gisterenavond was het betrokken met een graad of 10. Veel paddentrek leverde dit echter niet op volgens de informatie die ik binnen kreeg (want ik was er zelf niet). Een goed voelbare koele NW-er gisterenavond hield de meeste dieren in hun schuilplaats, de ene 10 graden is duidelijk de andere niet. Op de meeste actieplaatsen werden er geen dieren gevonden, op onze actieplaats slechts 5 mannetjes padden wat in deze fase van de paddentrek als verwaarloosbaar kan beschouwd worden. Wat het vanavond zal worden is ook weer afwachten. Vandaag boeken we alvast overdag enkele graadjes winst met maxima die 13 graden halen moet het lukken om vanavond paddentrek te hebben. We zitten momenteel onder een krachtig hoge luchtdrukgebied en aan de noordoostflank ervan in een noordwestcirculatie en dat is niet ideaal. Dit zorgt voor vochtige zeelucht die relatief zacht is, maar mogelijks net niet goed genoeg voor onze padden. Een klein tandje wind extra of een opklaring (zoals nu hier het geval is) vanavond die het kwik wat sneller doet zakken kan roet in het eten gooien. Ik geef eerlijk toe dat ik dan liever het wat koudere weertype van vorige week heb: dan ben je tenminste zeker dat er ook effectief geen paddentrek zal zijn. Maar het weer kiezen we niet, dus zullen we vanavond paraat staan vanaf 18.45 uur. Of jullie willen komen laat ik volledig aan jullie allemaal over, maar vanavond zal er weer pers komen, deze keer een Ketnetreporter die een reportage wil maken over amfibieën en dan mag het fenomeen paddenoverzet niet vergeten worden. Het is door de kwakkeltrek al tot 2 keer toe uitgesteld geweest, maar vanavond zal het dus wel plaatsvinden al kennen zij de risico’s op (te) weinig paddentrek op voorhand. En de komende avonden dan? Het krachtig hoog blijft ons overwegend grijs en droog weer bezorgen, maar dat betekent dus ook dat er soms wat lichte motregen kan vallen of dat er een opklarinkje kan zijn. De timing en of het fenomeen zich zal voordoen is afwachten, maar kan wel een enorm verschil maken voor onze paddentrek. In alle geval dienen we waakzaam te zijn en zal onze dagverantwoordelijke minstens een oogje in het zeil houden. Dinsdag zou de grijze lucht dan geleidelijk verdwijnen omdat het hoog wat opschuift en de zeelucht geleidelijk wordt afgesnoerd door een meer oostelijke wind: overdag kunnen we dan genieten van de zon en met maxima van 13 graden zullen de lentekriebels bij ons volop te voelen te zijn. Of onze padden er ook zo over denken is nog even afwachten: enige ervaring leert me dat een oostelijke wind zelfs bij zachte maxima overdag de trek meestal erg bescheiden blijft. Het zal dus avond per avond bekijken zijn wat er uit de bus komt. Ach hadden we maar onze klassieke west-zuidwestcirculatie met van tijd tot tijd een goeie regenzone erin verscholen, het zou het voorspellen van de trek een pak eenvoudiger maken. Misschien tot vanavond ... en mocht er toch geen trek zijn dan kunnen jullie nog allemaal samen met mij naar de Nacht van de natuur gaan als alternatief in de hoop daar enkele salamanders te willen vinden in de klaargezette fuiken: om 20.00 uur aan de kerk van Waarloos. Meer info: www.natuurpunt.be/oudespoorweg

Top

2012/14 - 08/03/2012

Beste paddenoverzetters, Momenteel is het buiten zo’n 2 graden. Vannacht komt het beslist tot vriezen, wie vanavond padden kwam rapen deed vergeefsE moeite. Morgen verandert er iets: de zon verdwijnt en wolken verschijnen opnieuw. Er komt er in de loop van de namiddag een zwak warmtefront vanuit het westen overgetrokken. Hierdoor halen we morgen overdag terug dubbele cijfers op thermisch vlak en indien het betrokken blijft (met zelfs een kans op wat lichte motregen) dan zal het niet zo snel afkoelen. Wellicht zullen deze condities onze padden, kikkers en salamanders opnieuw motiveren aan hun voorjaarstrek te starten. Ook zaterdag zouden enkele zwakke fronten blijven slepen over ons land en blijft het grijs. Met maxima van om en bij de 12 graden en minima die niet onder 5 graden dalen, moet er bij het vallen van de avond wel wat trek te bespeuren vallen. Tot dinsdag zouden we in dit weertype blijven tot een uitdrogende NO-wind de zon weer terug tevoorschijn zal toveren. Overdag boeken we dan enkele graden winst, maar ‘s nachts koelt het snel af. Hoe dit dus gaat uitpakken weet ik nog niet, wellicht zal er elke avond wel wat trek zijn die snel stilvalt, al houden padden niet zo van noordoostelijke winden. Morgenavond rond deze tijd zullen we weten of de paddentrek inderdaad herbegint of niet, een beetje afhankelijk van de avondlijke weersomstandigheden kan dat zelfs matige trek zijn. De dagverantwoordelijke zal vanaf morgen terug aanwezig zijn.

Top

2012/13 - 05/03/2012

Beste paddenoverzetters, Gisteren werden bij de invallende koude nog 47 dieren gevonden, daarmee blijven we voorlopig steken op zo’n 500 dieren als subtotaal voor 2012. Het was dan ook nog mild bij zo’n 9 à 10 graden celsius en een flinke portie regen. Die regen was het aangekondigde actieve front van een kleine depressie met daarachter snipverkouden bovenluchten. Dat de koude lucht inderdaad is gearriveerd uit zich hier momenteel in het Pajottenland in hevige (smeltende) sneeuwval. De komende avonden zal er bijgevolg ook geen paddentrek verwacht worden. Wellicht zal de Hylanieuwsbrief enkele dagen verstek laten, tot er opnieuw een kans bestaat op paddentrek. Volgende week zouden de temperaturen vooral overdag geleidelijk aan terug oplopen, maar een hogedrukgebied houdt het overwegend droog en de nachten zullen fris zijn met vorst aan de grond en zelfs onder thermometerhut. Tegen vrijdagavond is er mogelijk terug paddentrek. Mocht er toch vroeger iets bewegen horen jullie het wel. Geniet van de maartse (winterse) buien en tot binnenkort !

Top

2012/12 - 04/03/2012

Beste paddenoverzetters, In het begin van de avond was het 9 graden en klaarde het even op, maar vanaf 19.00 uur trok de hemel terug dicht en boekte de temperatuur een graadje winst tot 10 graden. Hoewel er wel wat wind en het droog was vanavond, leverde dat graadje extra heel wat meer trek op dan de voorgaande avonden: zelfs een stevig mannetje Meerkikker werd gevonden. Vanavond was de drukste avond tot nog toe. De mensen die aanwezig waren, zullen het met me eens zijn: het was geen verloren avond om mee te komen rapen met zeker 120 dieren (exacte cijfer ken ik nog niet). Daarmee ligt het subtotaal boven de 400 dieren. En morgen dan? De weerkaarten zijn wat gewijzigd, de echt koude lucht geraakt voorlopig nog niet tot bij ons door een zuidelijke wind bij de nadering van een kleine depressie die is ontstaan en daarom krijgen we morgen mogelijk 12 graden. De zon zou ook tevoorschijn komen, maar later in de namiddag neemt de bewolking alweer toe op de nadering van een actief koufront met veel regen. Dat koufront zou de avonduren gekozen hebben om door te trekken en sleept tot maandagnamiddag over ons land. In de loop van zondagnacht zou de temperatuur gaan dalen en in de Ardennen zou de neerslag geleidelijk winters worden. In Vlaanderen zou het nu bij regen blijven, maar met 7 tot max 9 graden en een wind die de noordoost opzoekt, lijkt de paddentrek niet voor maandagavond. Nadat die storing is doorgetrokken komt een hogedrukgebied zich met ons weer moeien. Droog weer maar wel een NNO-stroming is het gevolg en terug nachtvorst. Van dinsdag- op woensdagnacht gaat het enkele graden vriezen. Vanaf donderdag zou het dan terug zachter worden als het hoog doorschuift en een warmtefront ons met wat regen kan bereiken. Mogelijk zal de trek dan terug opstarten. Morgenavond zou het met deze nieuwe gegevens toch paddentrek kunnen zijn. Onze dagverantwoordelijke zal dus paraat zijn. Daarna lijkt een tijdelijke onderbreking volgende week nog altijd erg groot, al zijn ook de scherpste kantjes van het eerder gemelde koelere weer er ondertussen af en komen we iets dichter bij de kritische temperatuur. Enkele dieren zouden het er maandagavond zeker bij regenweer nog op kunnen wagen als de temperatuur toch rond de 6 à 7 graden zou liggen.

Top

2012/11 - 03/03/2012

Beste kandidaat paddenoverzetters, Gisterenavond lag de temperatuur voor de zoveelste keer in de buurt van de kritische grens. Deze keer was het 8 à 9 graden en daarmee werd het voorspelde graadje winst geboekt, maar het was opnieuw droog en de oostenwind was ook geen positief gegeven. Het leek er even op dat er geen trek zou zijn, maar iets na zeven veranderde dat en werd even het ene dier na het andere gevonden. Op ongeveer een kwartier tijd kwam er van elke ploeg de melding dat ze 2 tot 5 dieren gevonden hadden, wat weinig lijkt maar met een 7-tal ploegen kwamen we al snel aan een 20-tal dieren. Uiteindelijk leverde de avond opnieuw een 40-tal dieren op (exacte cijfer ken ik nog niet), maar we overschreden alvast het cijfer van eergisterenavond. Gisterenavond was bijna een matige avond. Het graadje winst heeft duidelijk gerendeerd en mocht het wat vochtiger geweest zijn hadden we zonder probleem een matige avond gehaald. Opvallend was toch wel dat er wel wat koppeltjes werden opgemerkt. Met de dieren van gisterenavond erbij hebben we nu ruimschoots het subtotaal van 300 dieren overschreden. Vandaag zouden we wel eens een matige avond kunnen halen. Overdag wordt superzacht weer voorspeld met maxima van 14 graden, maar die zachte lucht is maar tijdelijk. Het voorspelde actief koufront, nu nog boven West Engeland, zou wanneer het bij ons arriveert een pak minder actief zijn en in de loop van de avond en nacht doortrekken met nog wat regen. Wat wel gehandhaafd blijft, is dat achter dat koufront veel koudere lucht zit van polaire oorsprong. Zondag zouden we dan ook maar maximaal 8 graden meer halen overdag en zondagavond is er nog een tweede koufront dat ook verzwakt zou overtrekken met daarachter nog koudere lucht. Maandag zou, mede omdat de stroming uit het koude NO komt, het kwik met moeite nog 5 graden halen overdag. Met dit soort temperaturen weten we zeker dat er op maandag- en dinsdagavond al heel zeker geen paddentrek te bespeuren zal zijn, wellicht ook niet zondagavond maar door de regen is dat nog wat onzeker. Vanaf donderdag schijnen de weerkaarten meer en meer voor de iets zachtere lucht te kiezen, in plaats van de doorzetting van de koudere lucht. Conclusie: vanavond grote kans op paddentrek, die zelfs matig kan zijn. Zondag weet ik het niet zo goed, mogelijk is er nog wat paddentrek door de voorspelde regen en vanaf maandag zal er geen paddentrek meer zijn tot vermoedelijk donderdagavond. Wat het uiteindelijk vanavond wordt lees je in de volgende hylanieuwsbrief.

Top

2012/10 - 02/03/2012

Beste kandidaat paddenoverzetters, Gisterenavond lag de temperatuur voor de zoveelste keer in de buurt van de kritische grens van 7 à 8 graden gisterenavond. Wel was het gisterenavond een pak vochtiger, de lichte motregen was terug maar dat kon maar weinig dieren overtuigen. Opnieuw werden er een 30 à 40 dieren gevonden, waardoor we moeilijk over een uitgesproken paddentrek kunnen spreken. Vanavond verwachten we zowat hetzelfde weer, al zou een graadje winst mogelijk zijn. Dat graadje kan nu net het verschil maken tussen een rustige trek zoals gisteren en een iets drukke trek zoals afgelopen vrijdagavond. Het blijft dus moeilijk in te schatten, maar ik zou zeggen: kom gewoon af als je tijd hebt Ook tijdens rustige avonden vallen er verkeersslachtoffers: gisteren 7 dieren. Vanaf zaterdag gaat het weer helemaal omslaan. Zaterdag zelf zou de zachtste dag worden, men spreekt zelfs van 14 graden. De inversielaag (koudere luchtlaag die plakt tegen de grond) waar we al een tijdje inzitten zou verdwijnen door toenemende wind. Als die voorspelling klopt zou je denken, met 14 graden zal er wel paddentrek zijn, ware het niet dat die zachte lucht maar een tijdelijk iets is. Zaterdagnamiddag zou de hemel dichttrekken en dat is het begin van heel ander weer. De storing is een koufront en zoals de naam het zegt, achter dat front stroomt merkelijk koudere lucht binnen en niet zomaar koude lucht. In bovenste luchtlagen dalen de temperaturen tot -40°C en dat is slecht nieuws voor wie dacht dat volgende week de paddentrek echt op gang zou komen. De koude bovenluchten zorgen voor de typische maartse buien die zeker ‘s avonds en in de nacht een winters karakter kunnen krijgen. We gaan dan snel onder de kritische temperatuur. Vanaf woensdag zou het dan koel maar droog voorjaarsweer worden met amper 5 graden boven nul. Vanaf donderdag zijn er twee scenario’s. Ofwel bereikt zachtere lucht onze streken waardoor we weer in de situatie van de voorgaande week terecht komen, ofwel blijft het gewoon koel met temperaturen iets boven nul overdag. Beide zijn niet goed voor onze paddentrek, maar bij het ene scenario moeten we waakzaam blijven, bij het andere scenario kan iedereen gewoon thuisblijven. Persoonlijk kies ik dan ook voor de koudere oplossing maar hoe het zal uitpakken hoor je wel in één van de volgende hylanieuwsbrieven. Vanavond en zaterdagavond zijn onze dagverantwoordelijken zeker ter plaatse en kunnen ze dus wel wat hulp gebruiken. Gisteren in het VRT journaal Laat kwam de problematiek aan bod, via deze link kunt u de reportage zien : http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/mediatheek/nieuws/binnenland/1.1235142 waar nationaal Hyla voorzitter Bart Hellemans het interview doet. Hierbij ook nog een oproep voor iets heel anders: Natuurpunt werkt aan ecologische bosuitbreiding, wat uiteraard ook gunstig is voor onze inheemse amfibieën. We spreken er niet over, we doen het effectief, en ook onze afdeling doet mee. Op zondag 4 maart worden maar liefst 2.500 boompjes geplant in Waarloos en daarmee doet onze afdeling een aanzet om het vroegere Hulstmansbos terug te herstellen. Meer info: www.natuurpunt.be/oudespoorweg. Alle hulp is welkom tussen 12 en 16 uur, kom naar de Gasthuisstraat in Waarloos-Kontich.

Top

2012/09 - 01/03/2012

Beste kandidaat paddenoverzetters, Vanavond waren de verwachtingen hoog. Het was vandaag ook merkelijk zachter, maar door de wat dunnere lage bewolking koelde het sneller af dan voorzien. Met 8 graden waren we ook vanavond met de kritische temperatuur aan het flirten, maar de neerslag ontbrak. De aantallen bleven vanavond dan ook tegen de verwachtingen in beperkt. Iets voor 19.00 uur werden de eerste dieren gevonden. Paddenoverzetters waren er meer dan genoeg, want we mochten de 3de leerjaars van de Mater Christi-school te Lint en enkele enthousiaste ouders van de kinderen ontvangen. In deze school ben ik op een vrijdagnamiddag, toen het nog stenen vroor, over amfibieën en paddenoverzet gaan vertellen en nu wilden ze de praktijk wel eens meemaken. De aantallen vielen tegen, maar enkele leerlingen wisten toch wat dieren te vinden. Op vlak van soorten mochten we nog niet te hard klagen. Er werden 33 dieren geregistreerd, waarbij ook 1 vrouw bruine kikker en een alpenwatersalamander, de rest waren allemaal padden, waarvan zelfs 1 koppeltje: dat vonden de kinderen natuurlijk wel tof. Met de dieren van vanavond erbij is het subtotaal van 200 geregistreerde dieren overschreden Er waren helaas ook minder leuke dingen te melden vanavond. Het was duidelijk dat niet iedereen ons werk apprecieert. Op onze actieplaats vonden Petra en co een pad, maar een ongeduldige auto stak hun auto voorbij en reed de pad voor de ogen van haar kinderen morsdood. Het was trouwens opvallend vanavond dat er heel wat agressief verkeer te melden viel. Dat is dan nog klein bier in vergelijking met wat er zich op de nieuwe opgestarte actieplaats Battenbroek te Walem afspeelde. Hier zijn 2 vrijwilligers afgeranseld door boze chauffeurs. We leven zeker met hen mee en wensen hen een spoedig herstel toe. Er is klacht neergelegd tegen de agressors en we hopen dat de daders een gepaste straf mogen krijgen. Onbegrijpelijk dat zulke zaken gebeuren. Helaas benadrukken deze zaken nog maar eens dat, indien wij er met z’n allen niet zouden zijn, het er voor onze amfibieën nog veel slechter zou uitzien. Jullie allemaal maken het grote verschil en we gaan ons zeker niet laten ontmoedigen door dit soort agressors. Hoe moet het nu verder met de paddentrek? Tot en met vrijdag verandert er niet veel. Het blijft een relatief zacht en betrokken weertype. Overdag zouden we zo’n 11 graden halen en tegen de avond zal het kwik dan tussen de 8 en 9 graden blijven steken om dan langzaam tot 6 à 7 graden te zakken. Zaterdag zou een depressie een actief koufront naar ons sturen met daarachter polaire lucht en dat lijkt geen goed nieuws voor onze paddentrek. Maandag worden de voorspellingen alleen maar erger, want die dag zou het kwik maximum 6 graden halen met bovendien enkele maartse winterse buien van hagel en zelfs natte sneeuw, want de bovenluchten zouden heel koud worden. Na de buien zou het terug opdrogen maar noordoostelijke stromingen sturen dan koude continentale lucht. Als dit scenario doorgaat is een onderbreking van de trek een zekerheid, want is vorst ‘ s nachts een bijna zekerheid. Nog even afwachten hoe het precies zal uitdraaien. Morgenavond en vrijdagavond zal het, afhankelijk van de precieze temperatuur, ofwel een kwakkeltrekavond (bij 7 tot 9 graden) ofwel een matige trekavond (bij 8 tot 10 graden) worden, wat er daarna precies zal gebeuren laat ik in een volgende hylanieuwsbrief weten.

Top

2012/08 - 29/02/2012

Beste kandidaat paddenoverzetters, Na de teleurstellende avond van maandagavond, was het even uitkijken naar wat gisterenavond zou opbrengen. In plaats van 7 graden, was het er 8 à 9, de lichte motregen was ook aanwezig, maar het voelde allemaal toch wat kil aan. Het zag er even niet zo goed uit. Een RTV-cameraploeg was al iets vroeger dan voorzien aanwezig en het eerste rondje leverde nog niks op, ook al was het al donker omstreeks 18.30 uur. Zou er nu trek zijn of niet? Dat ene graadje verschil geeft toch wel een verschil in paddentrek: het eerste dier werd omstreeks 18.43 uur gevonden en daarna nog enkele exemplaren. Ondertussen hadden ook de andere aanwezige ploegen al enkele dieren gevonden, niet veel maar toch … er was trek en de problematiek kon door de RTV-ploeg gefilmd worden. Na half acht dan leek de trek stil te vallen. Met zo’n 20 tal padden in de emmer besloten we voor de camera de telling te houden, terwijl enkele ploegen nog wat controleritjes reden in de hoop toch nog een salamander op beeld te kunnen vast te leggen. Ondertussen werd ondergetekende geïnterviewd bij een gevarendriehoek. Na dat interview hebben we samen met de cameraploeg de dieren losgelaten in de Babbelbeekse Beemden en ook dit spektakel werd op beeld gezet. In het natuurgebied zelf werden dan ook nog een aantal van onze jongere vrijwilligers geïnterviewd en met veel enthousiasme werden de vragen van de journalist beantwoord. Ondanks de beperkte trek leek de RTV ploeg niet ontevreden en ze vertrokken iets na achten. Blijkbaar is er rond 20.30 uur gedurende een kwartier een kleine heropstanding geweest van de trekintensiteit, want in totaal werden tot ongeveer 21.00 uur nog 39 dieren geregistreerd. Omstreeks 23.00 uur was er geen trek, toen ik nog van een vergadering kwam kon ik het niet laten toch nog eens rond te kijken. Vandaag halen we overdag gemakkelijk 12 graden en de kilte van gisteren lijkt ook verdwenen. Vanavond zou het dus wel eens een pak drukker kunnen worden en lijkt een matige paddentrek iets meer haalbaar. Grote onbekende voor vanavond zijn eventuele opklaringen, maar of die voor de afkoeling zorgen in de vooravond is ook niet zeker. De motregen die gisteren viel was immers het tweede sterk verzwakt warmtefront en dus nu zitten we echt wel in zachte lucht en daar zouden we inblijven tot zaterdag-zondag. Vanaf zondag neemt een depressie het over en zou een koufront met een flinke portie regen voor wat afkoeling zorgen met overdag temperaturen die net onder de 10 graden zouden blijven. Maandag en dinsdag zouden dan de eerste maartse (hagel)buien vallen, maar de weermodellen zijn het nog niet allemaal eens over dit scenario. Even afwachten dus, maar vanavond wel paraat staan want we zullen minstens gisterenavond evenaren en heel veel kans hebben op een matige avond met veel meer dieren dan gisteren. Nog dit: wie de RTV-reportage wil zien: vanavond kijken naar het RTV-nieuws!

Top

2012/07 - 28/02/2012

Beste kandidaat paddenoverzetters, Gisteren werd aangekondigd als een avond waarop er wel eens veel trek mogelijk was: het pakte anders uit. Het voorspelde warmtefront had vertraging en hing pal boven ons land gisterenavond. De motregen was er wel, maar de veel zachte lucht achter het front was er nog niet. Ook al spreekt de weerman over relatief zachte lucht, met zo’n 7 graden gisteren bleek het een fractie te koud om veel dieren te overtuigen: op enkele “waaghalzen” na bleef het rustig: in totaal werden er tussen 18.30 uur en 20.00 uur slechts 6 padden, waarvan 1 verkeersslachtoffer gevonden terwijl er wel 18 rapers aanwezig waren. Zo zie je maar dat de natuur moeilijk vooraf te voorspellen is, met zo’n 7 graden is er grote twijfel en flirten we met de kritische temperatuur. Vanavond durf ik toch in te zetten op een matige paddentrek. Het zou vandaag wat zachter worden met zo’n 11 graden. Het warmtefront is ondertussen doorgetrokken en een nieuw zwak warmtefront kondigt zich aan met opnieuw motregen. Helaas is er één onbekende en dat is het al dan niet aanwezig zijn van opklaringen vanavond. Hierdoor zou het kunnen dat we weer gaan flirten met de kritische temperatuur. Blijft het bewolkt of betrokken dan lijkt het kwik rond 9 graden te liggen vanavond en dat zou toch trek moeten opleveren, tenminste in de vroege avonduren. De natuur maakt het de paddenoverzetters niet altijd even makkelijk. Hopelijk zijn die 18 overzetters niet te ontgoocheld en zien we ze nog terug, want er komt heel binnenkort een avond waarop er veel dieren zullen zijn. Vraag is alleen wanneer: vanavond of over enkele weken? Op lange termijn is onzekerheid troef, want de anticycloon zou in plaats van door te schuiven naar Midden-Europa, nu op zijn stappen terugkeren en terug de oceaan optrekken vanaf donderdag. Dit spektakel maakt een serieus verschil, want in plaats van een ZZW stroming met warme lucht, krijgen we dan opnieuw een NW-stroming. De temperaturen zullen dan opnieuw flirten met de kritische grens in de avond omdat de 10 graden overdag dan niet of amper haalbaar zal zijn.

Top

2012/06 - 26/02/2012

Beste kandidaat paddenoverzetters, Als jullie vanavond niet aanwezig waren hebben jullie niets gemist. Er was een beetje naar onze verwachting inderdaad geen amfibie te bespeuren vanavond. Tussen 18.20 uur en 19.00 uur zijn er controleritjes gereden, maar die leverden niks op. Het was nochtans zwaarbewolkt tot betrokken, maar met een kleine 7 graden merkelijk te fris. De noordwestenwind deed de rest en versterkte nog wat het koude gevoel. Toch was het niet op alle plaatsen volledig amfibieloos. Vanuit Battenbroek kreeg ik de melding van een 4-tal salamanders, maar we weten al langer dat zij zich minder aantrekken van wat koudere condities. Zelfs een salamander zat er bij ons vanavond niet in en om 19.00 uur is de controle dan ook stopgezet. Het subtotaal van paddenoverzet 2012 blijft dus voorlopig steken op 136 geregistreerde dieren. Dat zou minimum nog het tienvoudige moeten worden. Ondertussen schijnt ook de pers al te weten dat de paddentrek gestart is. Dinsdagavond zou RTV langskomen voor een reportage, iedereen natuurlijk welkom. Met een grote waarschijnlijk zal er morgen- en overmorgen avond wel paddentrek zijn. Morgen trekt een zwak warmtefront door het land en zoals de naam het zegt: achter dat front zit zachtere lucht. De wind zoekt ook meer de WZW-hoek op. De eerder voorspelde zon wordt al meer onzeker: door de vochtige luchtaanvoer zou het eerder betrokken blijven en dat kan goed nieuws zijn. Geen opklaringen betekent ook minder afkoeling in de avond en dus grotere kans op paddentrek.

Top

2012/05 - 25/02/2012

Beste kandidaat paddenoverzetters, Gisteren was zoals verwacht een rustige avond: ook al was het lenteachtig overdag, ‘s avonds was te koel met zo’n 7 graden door de opklaringen en te droog: het totaal werd aangedikt met 9 dieren. Bij die 9 dieren was ook een mannetje bruine kikker en daarmee zijn er de belangrijkste soorten allemaal gevonden. Enkel groene kikker en vinpootsalamander ontbreekt nu nog op het lijstje. De trek situeerde zich tussen 18.45 uur en 19.40 uur. En de komende dagen? Ook vanavond zal het nog een rustige avond zijn, en mogen we een gelijkaardig resultaat verwachten. Een beetje afhankelijk of er brede opklaringen zullen zijn kan dat wat meer zijn dan gisterenavond, maar echte drukke paddentrek verwacht ik niet. Vandaag zou het kwik zo’n 9 graden halen door de noordwestelijke stroming, ‘s avonds zal dat dan rond de 7 graden liggen. Maandagavond kondigt zich nog altijd aan als een mogelijk interessante avond. Een sterk verzwakt warmtefront trekt vanuit het westen over het land in de loop van maandag met lichte motregen. Dat front zou maar zeer traag doortrekken. Het front zorgt maandagavond wellicht voor een gesloten hemel en vochtige lucht. Bovendien zou de wind volledig wegvallen: ideale omstandigheden lijken dit voor paddentrek. Ook dinsdagavond zou wel eens interessant kunnen worden, want leveren wellicht dezelfde condities op alleen nog een fractie zachter. Vanaf woensdag verandert het geleidelijk, omdat geleidelijk drogere lucht ons land bereikt. De zon zal doorbreken en het blijft droog. Overdag betekent dit lentetemperaturen die volgens het ene model rond de 10, het andere model geeft zelfs 15 graden. Wellicht zal er dan ook in de avond paddentrek te zijn, maar door de opklaringen koelt het af en zal de trek zich enkel in de avond manifesteren. Hylanieuwsbrief zal jullie vanaf nu dagelijks op de hoogte houden! Maar één ding is duidelijk; de padden zijn er klaar voor, de trek lijkt niet meer te stuiten en elke avond zal er wel iets te vinden zijn.

Top

2012/04 - 24/02/2012

Beste kandidaat paddenoverzetters, Vanavond leverde al meteen matige paddentrek op. Met 10 à 11 graden en een betrokken lucht is dat ook niet zo verwonderlijk. Het eerste exemplaar van in totaal 82 amfibieën die zijn geregistreerd, werd al gevonden om 18.36 uur: ruim 10 minuten vroeger dan gisteren. Deze avond leverde 69 padden op, waarvan zelfs al één koppel (een zogenaamde amplexus). De rest waren kleine en alpen-watersalamanders. Met de dieren van gisteren en nieuwjaarsnacht erbij zitten we aan een subtotaal van 129 dieren. De paddentrek lijkt daarmee nu niet meer te stoppen of toch? ... Vannacht trekt een zwak regenfront over, maar achter dit front draait de wind naar het noordwesten en komt iets minder zachte lucht naar ons toe. Ook de luchtdruk stijgt en daarmee zou het morgen wisselend bewolkt moeten worden met opklaringen. Die opklaringen zouden we dan meenemen naar de avond, die op hun beurt dan weer een snelle daling van de temperatuur zullen veroorzaken. Er zou zelfs een graad vorst kunnen opgetekend worden. Zondag zou het nog koeler worden en de nacht van zondag op maandag zou het ook tot vorst kunnen komen. Maandag lijkt dan weer een interessantere avond te worden. Zachte lucht neemt het dan terug over en een zwakke storing met motregen komt dan af. Op langere termijn lijken er terug drukstijgingen te komen en blijft het dus droog. De zon komt tevoorschijn en volgens de meeste modellen breekt de lente door: dat betekent dus zacht overdag, maar koeltjes ‘s nachts. Eén weermodel houdt het ook overdag koeler en bijgevolg ‘s nachts kans op vorst. Wat dit zal betekenen voor de paddentrek zullen we weten als het zover is. Zoals de weerkaarten nu liggen is nu maandagavond een avond om in het oog te houden. Morgenavond zal er waarschijnlijk ook wel enige paddentrek zijn, maar vermoedelijk valt hij na een uur of zoiets volledig stil als een kritische ondertemperatuur wordt bereikt. Onze dagverantwoordelijke in beurtrol is vanaf nu elke avond zeker present rond 18.30 uur, dus wie eens wil komen kijken en meehelpen mag dit zeker doen. Afspraak aan het resultatenbord (kruispunt Hoevelaan-Senthout) voor de nieuwkomers. De ervaren rotten mogen natuurlijk direct op zoek naar overstekende amfibieën. Of er inderdaad morgenavond trek was hoor je in een volgende hylanieuwsbrief, die jullie in de loop van zondagmiddag in jullie mailbox mogen verwachten. En wellicht kunnen we dan ook uitsluitsel geven of maandagavond inderdaad een gunstige trekavond zal worden of niet.

Top

2012/03 - 23/02/2012

Beste kandidaat paddenoverzetters, Vanavond was het dan zover: met vochtige straten, betrokken hemel en een graad of 10 kon de paddentrek niet uitblijven. Nog niet meteen de grote massa, maar tussen 18.43 uur en 20.37 uur werden 39 dieren geregistreerd. 1 Alpenwatersalamander, 31 mannetjes en 3 vrouwtjes pad werden levend van de weg gehaald en in de voortplantingspoel losgelaten. Zoals dat altijd gaat haalden 4 amfibieën het niet ondanks onze aanwezigheid. Zijn we nu definitief vertrokken of is deze trek nog wat aan ‘t sputteren? Exact zullen we het niet weten, maar morgenavond durf ik toch te voorspellen dat met een gelijkaardig weertype er allicht ook enige trek zal zijn. Verwacht echter nog geen grote massa. En daarna? In het weekend zou de wind van het WZW naar WNW kantelen en dat betekent dat je de dubbele cijfers als maximumtemperatuur mag vergeten. Overdag zouden we dan 8 à 9 graden halen en door de opklaringen zou een graadje grondvorst mogelijk zijn. Volgende week zou de zonale stroming vanuit het WZW zich herstellen en halen we overdag opnieuw dubbele cijfers bij de maxima. Ook de wolken en geregeld een regenfront zouden de revue passeren. Als dat zo is, zijn we waarschijnlijk echt vertrokken. Hylanieuwsbrief zal je op de hoogte houden of het inderdaad zover zal komen. Wie al eens wil afkomen mag dat morgenavond, maar verwacht nog geen massa dieren!

Top

2012/02 - 18/02/2012

Beste kandidaat paddenoverzetters, Op twee geregistreerde amfibieën na met nieuwjaarsnacht is het de afgelopen 6 weken opvallend stil gebleven. Dat is maar goed ook, want paddentrek begin januari is veel te vroeg. Gelukkig werd het weer de rest van januari wat bescheidener zacht en manifesteerden zich geen toptemperaturen van 13°C om 22.00 uur meer en beleef paddentrek verder gelukkig uit. Meer nog: de koudegolf eind januari maakte abrupt een einde aan de te vroeg ontluikende voorjaarssfeer. De amfibieën die al actief waren, zullen (hopelijk voor hen) terug een beschut plekje hebben bezocht. Uitzonderlijk overwinteren amfibieën dan ook in sommige poelen en vijvers en daar zijn nu op een aantal plaatsen de gevolgen van zichtbaar. Op tal van plaatsen worden tal van opgeblazen dode amfibieën gevonden (zie ook oproep onderaan). Nu de ‘late’ Siberische koudegolf achter de rug is, het ijs op de plassen (bijna) weggesmolten is en de winter ook stilaan in de rest van Europa veel van zijn pluimen begint te verliezen, wordt het tijd om de komende paddentrek te gaan voorbereiden. We mogen ons stilaan gaan opmaken voor een hopelijk zeer geconcentreerde paddentrek dit jaar, mogelijk met grote aantallen per avond. Of dat inderdaad het geval zal zijn moet natuurlijk nog blijken. Gemiddeld ligt de piek ergens tussen begin en midden maart en over 7 à 10 dagen belanden we in die periode. Vandaag was het tot nu toe de zachtste dag met zo’n 9 à 10 graden buiten. De wind maakte het echter guur. Ook al regent het, paddentrek is te hoog gegrepen. De regen die vanavond valt is de voorste begrenzing van merkelijk koudere lucht afkomstig van de poolgebieden. Morgen zou het dan ook niet warmer worden dan 3 à 4 graden en een aantal winterse buien zouden we er gratis bij krijgen: geen weer voor paddentrek. Tot woensdag/donderdag blijven we in die zogenaamde polaire lucht en zou er elke nacht lichte tot zelfs matige vorst zijn: heel zeker geen paddentrek dan. Op het einde van volgende week zou zachtere lucht het dan weer overnemen, al worden ook hier nog geen temperaturen van boven de 10 graden verwacht. Mogelijk beslissen enkele amfibieën dan toch eraan te beginnen en als dat weer zich doorzet kan de paddentrek begonnen zijn. Nog even nagelbijten dus, maar het seizoen komt dichter en dichter! Of we over 10 dagen met de paddenactie starten, laat ik jullie weten via de hylanieuwsbrief, die vanaf dit moment weer dagelijks actief zal worden. Ondertussen gaan wij met de voorbereidingen verder.

Oproep van HYLA Na een lange aanhoudende vorstperiode (met ijsbedekking op de meeste poelen, tuinvijvers, meanders), worden vaak na dooiperiodes dode, sterk gezwollen kikkers aangetroffen. Hoe komt dit? Kunnen kikkers overwinteren in (dichtgevroren) poelen? Worden amfibieën net voor de winter best uit een poel of tuinvijver verwijderd om ze uit te zetten op het land? Watersalamanders, Bruine Kikkers, Bastaardkikkers en Europese Meerkikkers kunnen zowel aan land als in het water overwinteren. Na een langdurende vorstperiode (met ijsvorming tot gevolg) worden regelmatig dode amfibieën in een poel of vijver aangetroffen. De voornaamste oorzaak hiervan is verstikking als gevolg van de productie van ‘moerasgassen’ zoals methaan en waterstofsulfide. Deze gassen worden gevormd tijdens de afbraak van dood organisch materiaal (bv. dode bladeren) op de bodem van een vijver door anaerobe bacteriën. Het zuurstofgehalte op de bodem ligt lager dan in het midden van de waterkolom of aan het wateroppervlak. Aangezien anaerobe bacteriën geen zuurstof nodig hebben om te overleven, kunnen deze zich in zuurstofarme of zuurstofloze omstandigheden goed ontwikkelen, zeker wanneer de waterpartij met een dikke laag ijs en sneeuw bedekt is. Ook padden worden na de dooi soms dood aangetroffen in vijvers of poelen die kort ervoor waren dichtgevroren. Nochtans overwinteren padden zelden of nooit in het water. Soms trekken ze echter al vroeg in het voorjaar (eind januari, begin februari) naar hun paaiplaatsen. Wanneer het dan begint te vriezen en de padden niet tijdig het water kunnen verlaten, verstikken ze. Het heeft geen zin amfibieën uit het water te halen wanneer ze in volle winterrust zijn. Om te verhinderen dat kikkers, padden of salamanders in het water zouden overwinteren, wordt best de sliblaag op de bodem regelmatig geruimd (amfibieën zullen immers enkel in het water overwinteren wanneer er een dikke sliblaag aanwezig is. Slib wordt best verwijderd tussen begin september - eind november. In die periode zitten er normaal geen amfibieën in het water: de larven zijn gemetamorfoseerd en verblijven, net als de volwassen amfibieën aan land, in die periode normaal nog aan land. Alle foto’s van deze verschijnselen mogen worden doorgestuurd naar dominique.verbelen@natuurpunt.be en johan.asselberghs@skynet.be in cc.

Top

2012/01 - 02/01/2012

Beste kandidaat-paddenoverzetters, Eerst en vooral aan iedereen een gelukkig nieuwjaar ! 2012 is gestart en dan weten jullie het. We kijken met z’n allen weer uit naar het voorjaar om de nieuwe paddenoverzet voor te bereiden. Net als elk jaar is het altijd spannend wanneer de eerste echte trek begint. We beginnen aan ons 21ste jaar paddenoverzet in Duffel. Na de warmste en bijna natste december ooit, het warmste jaar ooit, de warmste oud naar nieuw ooit en de warmste nieuwjaar ooit (sinds de metingen in 1883), is het hoog tijd voor een eerste hylanieuwsbrief. Meestal krijgen jullie de eerste hylanieuwsbrief vooraleer er amfibieën zijn, maar dit jaar is dat anders. Met temperaturen van 13 graden op nieuwjaarsavond en een portie flinke regen kon enige amfibieënactiviteit niet uitblijven. Zondagavond terwijl Hoste zijn nieuwjaarconference bracht, kreeg ik dan ook de eerste meldingen binnen van enkele verkeersslachtoffers in de Mijlstraat en Beukheuvel. Ik besloot dan ook zelf maar eens te gaan kijken op actieplaats Senthout en jawel hoor: ook daar 1 slachtoffer pad en 1 mannetje kleine watersalamander dat over de weg kroop. De teller staat dus net 20 uren na het begin van 2012 niet meer op nul, al kunnen we van echte paddentrek nog niet spreken ... gelukkig maar zou ik zo zeggen. Echte paddentrek op 1 januari is veel te vroeg en voor onze actieplaats alvast een record (het vorige was 6 jan). Vanavond zal het allicht niet zo ver komen, want in vergelijking met gisteren is het met 7 à 8 graden merkelijk kouder, of beter gezegd minder warm. Bovendien zullen er vanavond ook opklaringen zijn. Er is echter in de verste verte nog geen winter te bespeuren op de weerkaarten. Eén weermodel geeft vanaf volgende week dinsdag een kouder weerbeeld, of dat zo zal zijn is allerminst zeker. Zo’n eerste hylanieuwsbrief bevat ook altijd enkele praktische zaken: tussen april 2011 en nu is er heel wat gebeurd. Was het de welbekende Murphy of heb ik te lang gewacht om mijn ICT te actualiseren? Door een combinatie van een crash van Joke’s laptop en een back-up harde schijf, een update van mijn vaste computer is er heel wat informatie verloren gegaan waaronder al jullie mailadressen. Met een nieuwe hypersnelle laptop zou mijn ICT weer een jaar of vijf geactualiseerd moeten zijn. Normaal laat ik de laatste hylanieuwsbrief altijd in mijn postvak in staan, net zoals dit jaar, maar als de informatica dan begint te sputteren op alle computers te gelijk dan ben je dit natuurlijk kwijt. Gelukkig bestaat er nog zoiets als de ouderwetse afdruk met alle(?) e-mailadressen van kandidaat-vrijwilligers en ook de papieren inschrijvingsformulieren (voor zij die ze ooit invulde) vond ik terug in mijn archief. Op basis van deze papieren heb ik dan een nieuw mailbestand samengesteld. Bij deze wil ik mij dan ook al vooraf excuseren indien er mensen waren die vorig jaar uitdrukkelijk lieten weten deze nieuwsbrief niet meer te willen ontvangen dat dit toch gebeurt. Anderzijds hoop ik dat alle mailadressen ook effectief genoteerd staan, vooral nieuwkomers van vorig jaar zouden wel eens geen mail kunnen ontvangen. Denkt u dus iemand te kennen die absoluut staat te branden om padden mee te gaan overzetten en die toch de hylanieuwsbrief niet ontving, laat me dit weten en zend een mailbericht. Om terug tot een actueel bestand te komen, verzoek ik dan ook vriendelijk dat iedereen bijgevoegd formulier ingevuld terugzend. Nieuwe kandidaten dienen dit zeker te doen zodat de actieplaatsverantwoordelijken weten dat ze jullie mogen verwachten. Tot (heel?) binnenkort. Onze amfibieën rekenen alvast ook dit jaar op jullie hulp, want jullie allemaal zijn allemaal een pluspunt voor de natuur en onze amfibieën!

Top

Inlichtingen

Johan Asselberghs
Natuurpunt Regionale Hylawerkgroep Beneden-Nete
Bloemenstraat 51, 2570 Duffel
Tel. 015 31 94 88 of GSM 0479 65 29 07
e-mail: johan.asselberghs@skynet.be
Meer info en enkele sfeerbeelden op deze website of op www.hylawerkgroep.be